Γράφει ο Χείλων
Ο Αλέξιος Α’ υπήρξε αυτοκράτορας του Βυζαντίου, κατά την εποχή των Α’
Σταυροφοριών (1095 – 1099). Ως πρώτος της δυναστείας των Κομνηνών, κληρονόμησε
μια εξασθενημένη αυτοκρατορία κατά την στέψη του ως αυτοκράτωρ το 1081. Το
Βυζάντιο, δεχόταν πολύπλευρες επιθέσεις, ιδιαίτερα από τους Σελτζούκους
Τούρκους, οι οποίοι είχαν ασπασθεί το Ισλάμ. Παρ’ όλα αυτά ο Αλέξιος κατάφερε
να αποκαταστήσει το κύρος της αυτοκρατορίας κατά την διάρκεια των 37 ετών
βασιλείας του.
Ο Αλέξιος Α’ είναι επίσης γνωστός ως ο Βυζαντινός αυτοκράτωρ ο οποίος ζήτησε
την βοήθεια του Πάπα Ουρβανού ΙΙ, θρησκευτικού και πνευματικού ηγέτη της
Καθολικής Εκκλησίας, εναντίον των Σελτζούκων Τούρκων. Αυτός με τη σειρά του,
διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην Α’ Σταυροφορία, η οποία τους επόμενους δύο
αιώνες προκάλεσε σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ του Χριστιανικού και του Ισλαμικού
κόσμου.
«Το αίμα των Χριστιανών ρέει εν μέσω ανείπωτων σκηνών σφαγής………Ως εκ τούτου
στο όνομα του Θεού σας παρακαλώ να φέρετε στην Πόλη όλους τους πιστούς
στρατιώτες του Χριστού» Επιστολή του Αλεξίου Α’ προς τον Ροβέρτο Β’ της
Φλάνδρας εμπνευστή των Πρώτων σταυροφοριών
Αρχικά τα εδάφη του Βυζαντίου αποτελούσαν τμήμα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Όμως το 284 η αυτοκρατορία χωρίστηκε σε Ανατολική και Δυτική για διοικητικούς
σκοπούς. Το τμήμα που βρισκόταν στη Μικρά Ασία και την Ελλάδα ονομαζόταν
Ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Λιγότερο από μισό αιώνα αργότερα, ο
Κωνσταντίνος, ο πρώτος Χριστιανός αυτοκράτορας, αποφάσισε να μεταφέρει την
πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ανατολικά στη Μικρά Ασία, στην πόλη του
Βυζαντίου. Έτσι, η αυτοκρατορία σταδιακά άρχισε να αποκαλείται Βυζαντινή
Αυτοκρατορία, ή απλώς Βυζάντιο, παρόλο που ο Κωνσταντίνος επέμενε να αποκαλεί
τον τόπο «Νέα Ρώμη».
Πάπας Ουρβανός ΙΙ
Την εποχή του Αλεξίου οι πολίτες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, θεωρούσαν τους
εαυτούς τους Ρωμαίους……………κατοίκους της Νέας Ρώμης, ενώ κατά τους Μεσαιωνικούς
χρόνους η αυτοκρατορία συχνά αναφέρεται ως «Ρωμανία». Στην πραγματικότητα, η
Βυζαντινή Αυτοκρατορία για μεγάλο χρονικό διάστημα διατήρησε πολλές από τις
πτυχές της παλαιάς Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αν και ο Χριστιανισμός διαδραμάτιζε
σημαντικό δημόσιο ρόλο από τον 3ο και 4ο αιώνα, εντούτοις οι νομικές,
πολιτικές και στρατιωτικές δομές παρέμειναν σχεδόν οι ίδιες όπως ήταν επί των
Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
Αποτελεί χαρακτηριστικό στοιχείο το γεγονός ότι χρησιμοποιείτο ο παλαιός
αυτοκρατορικός Ρωμαϊκός τίτλος του «Αυγούστου» για τους Βυζαντινούς
αυτοκράτορες, κάτι το οποίο άλλαξε οριστικά όταν ο αυτοκράτορας Ηράκλειος
(θητεία 610 – 41) καθόρισε ότι ο τίτλος θα ήταν «Βασιλεύς» και όρισε τα
Ελληνικά ως επίσημη γλώσσα του κράτους αντί των έως τότε λατινικών……………μια
αλλαγή λογική, δεδομένου ότι η αυτοκρατορία εδραζόταν στην Ελλάδα και την
Μικρά Ασία. Με τη σειρά τους οι πολίτες του Βυζαντίου αποκαλούσαν τους
Ευρωπαίους εξαδέλφους «Λατίνους» για τους οποίους δεν έτρεφαν ιδιαίτερη
εκτίμηση θεωρώντας τους τρόπον τινά βάρβαρους – απολίτιστους και ικανούς μόνο
για πόλεμο.
Εντούτοις παρ’ όλες τις αλλαγές, οι Βυζαντινοί συνέχισαν να θεωρούν εαυτούς ως
Ρωμαίους.
Πρώτα χρόνια
Ο Αλέξιος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1048 και ήταν ο τρίτος γιος του
Ιωάννη Κομνηνού και ανιψιός του αυτοκράτορα Ισαάκιου Α’, ο οποίος κυβέρνησε το
1057 – 1059. Προερχόμενος λοιπόν από μια ισχυρή οικογένεια είχε εκπαιδευτεί
από νεαρή ηλικία στις τέχνες του πολέμου και της πολιτικής, δεξιότητες οι
οποίες ήσαν απαραίτητες για την επιβίωση στο Βυζάντιο, καθότι οι ίντριγκες και
δολοπλοκίες ήσαν στην ημερήσια διάταξη.
Ούτε οι ίδιοι αυτοκράτορες ήταν ασφαλείς από την σκληρή μεταχείριση εκ μέρους
των αντιζήλων τους. Όταν ο αυτοκράτορας Ρωμανός Δ’ Διογένης έχασε τη μάχη του
Μαντζικέρτ το 1071 από τον Σελτζούκο Τούρκο Αλπ Αρσλάν, εκθέτοντας έτσι την
αυτοκρατορία σε περαιτέρω επίθεση από τούς Τούρκους εισβολείς, κυνηγήθηκε
από...