• ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: «ΠΑΓΩΣΑΝ» ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ F-16 BLOCK 30 ΚΑΙ ΤΩΝ
ΠΑΚΙΣΤΑΝΙΚΩΝ ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΩΝ
• Οι ΗΠΑ έχουν «φρενάρει» την αναβάθμιση από την εταιρία Lockeed Martin των τουρκικών F-16 Block 30.
• ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ: Γνωστοί παράγοντες της αμερικανικής πολιτικής σκηνής διαφωνούν με τον Τραμπ που δεν έχει θέσει την Τουρκία στο «πακέτο κυρώσεων CAATSA», που αφορά κράτη που έχουν σχέσεις με τη ρωσική πολεμική βιομηχανία.
Γράφει ο Δρ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ε. ΔΡΟΥΓΟΣ
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός αναλυτής
Για δύο και πλέον χρόνια έχουν μυστικά «μπλοκαριστεί» διάφορα κρίσιμα εξοπλιστικά προγράμματα της Τουρκίας από τις ΗΠΑ, ενώ η ενέργεια αυτή αποτελεί συνέχεια του «παγώματος» και της εκπαραθύρωσης της Άγκυρας από το πολυεθνικό πρόγραμμα της κατασκευής του αεροσκάφους 5ης γενιάς F-35 εξαιτίας της προμήθειας από τον Ερντογάν του ρωσικού αντιπυραυλικού/αντιαεροπορικού συστήματος S-400 από τη Μόσχα. Στο πρόσφατο παρελθόν το αμερικανικό Κογκρέσο προσπάθησε να «παγώσει» ορισμένα εξοπλιστικά προγράμματα της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, αλλά προσέκρουσε στον Τραμπ που υποστηρίζει για οικονομικούς λόγους (κυρίως) πολύ τα καθεστώτα του Ριάντ και του Αμπου Ντάμπι.
Η περίπτωση της Τουρκίας είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και ελάχιστα στοιχεία της είναι γνωστά. Ειδικότερα το Κογκρέσο έχει «μπλοκάρει» τη μεταφορά των FOLLOW ON συστημάτων για τα τουρκικά F-16, ως και άδειας εξαγωγής για τους αμερικανικούς κινητήρες που χρειάζεται η τουρκική πολεμική βιομηχανία για να ολοκληρώσει το ύψους 1,5 δια δολ. πρόγραμμα επιθετικών ελικοπτέρων T 129 που πρόκειται να πουληθούν στο Πακιστάν βάσει των αποφάσεων της υψηλόβαθμης τουρκο-πακιστανικής Επιτροπής Στρατηγικού σχεδιασμού.
Για τα συγκεκριμένα προγράμματα πιέζουν ιδιαίτερα οι Τούρκοι και ειδικότερα ο υπουργός άμυνας, στρατηγός ε.α Χουλουσί Ακάρ και ο δραστήριος πρέσβης της Τουρκίας στις ΗΠΑ Σεντάρ Κίλιτς, αλλά οι προσπάθειές τους «σκοντάφτουν» στον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, παλαίμαχο γερουσιαστή Τζέιμς Ρις (Ρεπουμπλικανός από το Αϊντάχο) ως και της αντιστοίχου Επιτροπής του Κογκρέσου, όπου ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Μάικ Μακόλ από το Τέξας έχει τοποθετηθεί αρνητικά λόγω της προκλητικής συμπεριφοράς της Άγκυρας.
Αρνητικό κλίμα
Σημειώνεται ότι και στις δύο επιτροπές και οι Δημοκρατικοί (ο επικεφαλής της μειοψηφίας στην πρώτη), ο γνωστός γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ (από την πολιτεία Νιου Τζέρσεΐ), αλλά και ο απερχόμενος πρόεδρος της αντίστοιχης Επιτροπής του Κογκρέσου Δημοκρατικός Ελιοτ Εγκελ (από την πολιτεία της Νέας Υόρκης) διάκεινται αρνητικά προς την Άγκυρα. Όλοι τους πέραν της αγοράς των S-400 επικρίνουν τη συμπεριφορά της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, αλλά και τις επιχειρήσεις που διεξάγει κατά των Κούρδων ανταρτών της SDF ανατολικά του Ευφράτη στη ΒΑ Συρία.
Όλοι οι παραπάνω γνωστοί παράγοντες της αμερικανικής πολιτικής σκηνής διαφωνούν πλήρως με τον Τραμπ που δεν έχει θέσει την Τουρκία στο γνωστό «πακέτο κυρώσεων CAATSA», που αφορά κράτη που έχουν σχέσεις με τη ρωσική πολεμική βιομηχανία. Υποστηρικτές της Τουρκίας αναφέρουν ότι η χώρα τους είναι σύμμαχος των ΗΠΑ και «τιμωρείται», ενώ η Σαουδική Αραβία παραλαμβάνει οπλικά συστήματα από τις ΗΠΑ, ενώ είναι απλά αγοραστής και συνεργάζεται το αντιδημοκρατικό της καθεστώς με τις ΗΠΑ. Επίσης προσθέτουν ότι στο πρόγραμμα των F-35 η Τουρκία είναι συμπαραγωγός και όχι αγοραστής.
Εξαίρεση
Βέβαια όσα οπλικά συστήματα είναι συνολικής αξίας μέχρι 25 εκατ. δολ. δεν υπάγονται σε περιορισμούς ή καθυστερήσεις ή «πάγωμα» και η Άγκυρα τα παραλαμβάνει κανονικά. Το κορυφαίο ινστιτούτο SIPRI στη Σόλνα-Στοκχόλμη στην ετήσια και εμπεριστατωμένη έκθεσή του για τα εξοπλιστικά προγράμματα σε παγκόσμιο επίπεδο αναφέρει την Τουρκία για την τετραετία 2015-2019 να είναι στις πρώτες 15 χώρες που εξοπλίζονται με αμερικανικά συστήματα. Πάντως αξίζει να τονιστεί ότι την τετραετία 1995-1999 η Άγκυρα ήταν τρίτη στον κατάλογο της προμήθειας αμερικανικών όπλων, ενώ τώρα είναι 15η.
Τα δύο προγράμματα που έχουν «παγώσει» είναι η αναβάθμιση από την εταιρία LOCKHEED MARTIN των τουρκικών F-16 BLOCK 30 καθώς και το πρόγραμμα των πακιστανικών ελικοπτέρων, για το οποίο το Ισλαμαμπάντ πιέζει την Άγκυρα να ενεργοποιηθεί το συντομότερο. 0 πρωθυπουργός του Πακιστάν Χαν τελικά έδωσε στον φίλο του Ερντογάν επιπρόσθετο χρόνο 18 μηνών, αλλά το θέμα είναι αρκετά πιεστικό στο φως των τοπικοπεριφερειακών ανταγωνισμών του Ισλαμαμπάντ με το Νέο Δελχί στη νότια Ασία και στον Ινδικό ωκεανό.
Στο πρόγραμμα των ελικοπτέρων εμπλέκονται οι τουρκικές εταιρίες TAI-TUSAS και η ιταλο-βρετανική AGUSTA. Επίσης στα ελαφρά ελικόπτερα υπάρχει συνεργασία της αμερικανικής HONEYWELL με τη βρετανική ROLLS ROYCE σχετικά με τη μηχανή CTS 800 που αρχικά κατασκευάστηκε στις ΗΠΑ, αλλά η Τουρκία δεν μπορεί να την εντάξει στο ελικόπτερο T 129 εξαιτίας του ότι καθυστερεί ή άδεια από τους Αμερικανούς. Πάντως το όλο θέμα συζήτησε τελευταία ο μεγαλοσύμβουλος του Ερντογάν Ιμπραήμ Καλίν με τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Ομπράιεν, με τον οποίο διατηρεί άριστες σχέσεις.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ