Μία στρατηγική εθνικής άμυνας για να είναι αποτελεσματική θα πρέπει να
εστιάζει στην ανάγκη απόκτησης ισχύος, εν προκειμένω στρατιωτικής ισχύος,
θεμέλιο και απαραίτητη προϋπόθεση της οποίας είναι η οικονομική ισχύς, χωρίς
να παραβλέπεται η σημασία της πολιτικής και διπλωματικής διάστασης της
ισχύος.
Υποπτέραρχος εα Ιωάννης Μπουρλής
Η στρατιωτική ισχύς αποτελεί, ιστορικά, το μέτρο και τον δείκτη της εθνικής
ισχύος. Ωστόσο, είναι κάτι περισσότερο από απλή συγκέντρωση προσωπικού, υλικού
και οπλικών συστημάτων.
Η ηγεσία, σε συνδυασμό με τη στρατηγική, η πειθαρχία, το ηθικό, το φρόνημα και
η κατάλληλη οργάνωση αποτελούν επίσης ζωτικά στοιχεία της. Υπάρχουν τρία κύρια
συστατικά της στρατιωτικής ισχύος:
α) το ηθικό στοιχείο, το οποίο κινητοποιεί το προσωπικό και το καθιστά ικανό
να μάχεται,
β) η φυσική προετοιμασία για μάχη, η οποία περιλαμβάνει την εκπαίδευση καθώς
και την ποιότητα του εξοπλισμού των στρατευμάτων, και,
γ) η επιχειρησιακή αντίληψη, που αναφέρεται κυρίως στη στρατηγική, τα δόγματα
και την ηγεσία.
Κατά συνέπεια μία στρατηγική εθνικής άμυνας οφείλει να ανταποκρίνεται σε
κάποιες σταθερές απαιτήσεις, όπως η υψηλή ποιότητα προσωπικού και η
τεχνολογική υπεροχή, κάθε μία από τις οποίες πρέπει να τύχει ιδιαίτερης
προσοχής, επενδύσεων και υποστήριξης μέσω συγκεκριμένων πολιτικών αποφάσεων
και επιτυχημένων πρακτικών.
Ο κατάλληλος εξοπλισμός των ενόπλων δυνάμεων (ΕΔ) – από την εξάρτηση του
οπλίτη μέχρι τα υψηλής τεχνολογίας οπλικά συστήματα – αποτελεί απαραίτητη
προϋπόθεση μιας επιτυχημένης στρατηγικής εθνικής άμυνας. Η τεχνολογική
υπεροχή, αναγκαία και ως πολλαπλασιαστής ισχύος, συμβάλλει καταλυτικά στην
απόκτηση ισχύος, ενώ παράλληλα, επηρεάζει συνεχώς τις αντιλήψεις της τακτικής
και της στρατηγικής για την αποτελεσματικότερη χρησιμοποίηση των ενόπλων
δυνάμεων.
Επιπλέον, ο εξοπλισμός πρέπει να συντηρείται, να βελτιώνεται και να
εκσυγχρονίζεται. Μπορεί στα προηγούμενα χρόνια κάποιες πολιτικές ηγεσίες να
προέβησαν σε λανθασμένες επιλογές, με δυσμενείς οικονομικές αλλά και
επιχειρησιακές συνέπειες, αυτό όμως δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία για
την απαξίωση ή την εγκατάλειψη των ενόπλων δυνάμεων.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η οικονομική αδυναμία την οποία βιώνει η χώρα,
πλήττει το αξιόμαχο των ΕΔ. Αν υποστηρίζουμε το αντίθετο τότε ή αιθεροβατούμε
ή εμφανιζόμαστε ότι επί χρόνια λέγαμε ψέματα στον ελληνικό λαό, ότι έχουμε
ανάγκη νέων εξοπλισμών – αν τώρα δεχόμαστε ότι… μπορούμε και χωρίς αυτούς
(!!!). Φυσικά και δεν μπορούμε. Η αναγκαιότητα των εξοπλισμών είναι δεδομένη,
γι’ αυτό οφείλουμε και να τους συντηρούμε αλλά και να τους ανανεώνουμε.
«Συντήρηση» εν προκειμένω σημαίνει ολοκληρωμένη τεχνική υποστήριξη,
εκπαιδευμένο τεχνικό προσωπικό και εκπαιδευμένα πληρώματα. Η τυχόν εγκατάλειψη
θα οδηγήσει σε απώλεια της μαχητικής ικανότητας, η οποία δεν είναι εύκολα
αναστρέψιμη, ακόμη και όταν η οικονομία κάποτε ανακάμψει.
Η περίπτωση της Ρωσίας είναι χαρακτηριστική. Παρά την οικονομική της ανάκαμψη,
εδώ και δέκα περίπου χρόνια, δεν κατόρθωσε ακόμη να φέρει τις ένοπλες δυνάμεις
της στο επίπεδο που κατείχαν πριν από την κατάρρευση της δεκαετίας του 1990.
Το ηθικό στοιχείο της στρατιωτικής ισχύος αναφέρεται στο προσωπικό που τις
συγκροτεί, ειδικώς τα στελέχη όλων των βαθμών, από τα οποία εξαρτάται η
αποτελεσματικότητα των οπλικών συστημάτων και η υλοποίηση μιας αξιόπιστης
στρατηγικής εθνικής άμυνας. Το προσωπικό αυτό οφείλει η Πολιτεία να το
περιβάλλει με ξεχωριστό ενδιαφέρον και εμπιστοσύνη και να λαμβάνει κάθε
μέριμνα για την στήριξή του και τη διατήρησή του σε υψηλό επίπεδο, από πλευράς
κύρους, συνοχής και αποτελεσματικότητας αλλά και επιπέδου διαβίωσης. Είναι
ουτοπία να θεωρείται ότι είναι δυνατόν να υλοποιηθεί οποιαδήποτε στρατηγική
εθνικής άμυνας με ένοπλες δυνάμεις τα στελέχη των οποίων νιώθουν παραμελημένα
και απαξιωμένα ηθικά και υλικά.
Κατά τα τελευταία χρόνια η ηθική και υλική απαξίωση των στελεχών των ενόπλων
δυνάμεων εκ μέρους της Πολιτείας είναι περισσότερο από εμφανής. Όποιοι δεν το
αντιλαμβάνονται μάλλον δεν γνωρίζουν την πραγματικότητα. Δεν χρειάζεται
άλλωστε ιδιαίτερη ανάλυση, αφού αποδεικνύεται περίτρανα από το γεγονός ότι ο
Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας – που είναι μεταξύ των πλέον υψηλά
ισταμένων κρατικών λειτουργών – αμείβεται ως ένας συνήθης δημόσιος
υπάλληλος.
Το ζήτημα δεν θα πρέπει να ειδωθεί απλώς από την οικονομική, αλλά κυρίως από
την ηθική του διάσταση. Καταδεικνύει σαφέστατα την αξιολογική κλίμακα στην
οποία η Πολιτεία κατατάσσει τις Ένοπλες Δυνάμεις της και εκείνους στους
οποίους έχει αναθέσει την άμυνα της χώρας. Περαιτέρω, οι απαξιωτικές
συμπεριφορές τις οποίες βιώνουν τα στελέχη των ΕΔ, πλήττουν και προσβάλλουν
βαρύτατα το ηθικό και την υπερηφάνεια – στοιχεία που διαμορφώνουν και
ανυψώνουν το φρόνημα – απαραίτητα ώστε ο στρατιωτικός, να ανταποκριθεί στην
ιδιαίτερη και δύσκολη αποστολή του !!!