Τα τελευταία εκατό χρόνια η μορφή του πολέμου άλλαξε δραματικά με την εμφάνιση
του αεροπορικού όπλου. Η κατάκτηση της τρίτης διάστασης σε συνδυασμό με την
ταχύτητα και την ευελιξία προσέδωσε τη δυνατότητα στρατηγικών πληγμάτων σε
σύντομο χρόνο απευθείας στα εχθρικά κέντρα βάρους και με όχημα τον ανταγωνισμό
των μεγάλων δυνάμεων ώθησε την τεχνολογία στην ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων
και στην μετέπειτα κατάκτηση του διαστήματος.
Μελετώντας δε τις πρόσφατες πολεμικές συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή
θα δούμε ότι την έκβαση των πολέμων αυτών καθόρισε η αεροπορική
ισχύς η οποία πρωταγωνίστησε και έπαιξε σημαντικότατο ρόλο.
Με την εξαγωγή των συμπερασμάτων και την ανάλυση χρήσιμων διδαγμάτων για το
μέλλον θα αντιληφθούμε ότι η αεροπορική ισχύς είναι το πιο άμεσο, το πιο
στρατηγικό, το πιο φονικό, αλλά ταυτόχρονα και το πιο ακριβό εργαλείο άσκησης
εξωτερικής πολιτικής, που την καθιστούν πολύτιμη στην φαρέτρα της κάθε
πολιτικής ηγεσίας.
Είναι κοινά αποδεκτό ότι η χρήση αεροπορικής ισχύος είναι εμφανής στις
σύγχρονες συγκρούσεις και γνωστά τα αποτελέσματα της. Η ιστορία του
αεροπορικού όπλου προσεγγίζει τα εκατό χρόνια, σε αντίθεση με την ιστορία του
στρατού ξηράς και του πολεμικού ναυτικού που είναι πολλών εκατοντάδων ετών. Η
κατανόηση της αεροπορικής ισχύος, ως προς τα χαρακτηριστικά, τις δυνατότητες,
τους περιορισμούς της και το βέλτιστο τρόπο χρησιμοποίησής της είναι δύσκολη
αλλά απαραίτητη.
Η επένδυση στην αεροπορική ισχύ, με τη χρήση συστημάτων υψηλής
τεχνολογίας , αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για τη σταθερότητα και την ειρήνη της
περιοχής, καθώς τα συστήματα αυτά όχι μόνον μπορούν να προκαταλάβουν και
να προειδοποιήσουν εγκαίρως για τυχόν επιθέσεις, αλλά και να τις
αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά.
Η αεροπορική ισχύς είναι επίσης ένα εργαλείο στην εργαλειοθήκη της πολιτικής
της άμυνας και ασφάλειας μίας χώρας, ένα ισχυρό εργαλείο διπλωματίας, βασικό
συστατικό της εθνικής στρατιωτικής ισχύος και μία σημαντική διάσταση της
αμυντικής διπλωματίας, καθώς η αεροπορική ισχύς δύναται να ανταποκριθεί
γρήγορα σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον ασφαλείας με υψηλό επίπεδο ταχύτητας,
εμβέλειας και ευελιξίας. Η σύγχρονη αεροπορική ισχύς έχει τη δυνατότητα να
προβάλλει τις προθέσεις ενός κράτους και να υποστηρίξει τους εθνικούς του
στόχους και συμφέροντα.
Βρισκόμαστε ήδη στον δεύτερο αιώνα Αεροπορικής ισχύος και η εξέλιξή της
έχει ωριμάσει, σε σημείο που πλέον αναγνωρίζεται ως αναγκαίο στοιχείο του
σύγχρονου πολέμου. Όμως η Αεροπορική ισχύς δεν μπορεί πλέον να
εξετάζεται μεμονωμένα. Πρέπει να ενταχθεί και να αλληλοεπιδρά με άλλους
κλάδους και συστήματα συμμαχιών. Έτσι, για να αποφέρει τη μέγιστη ισχύ και να
επιτύχει τα επιθυμητά στρατηγικά αποτελέσματα στο σωστό τόπο και χρόνο, η
Αεροπορική ισχύς πρέπει να εφαρμόζεται σε διακλαδική βάση με άλλα στρατιωτικά
εργαλεία και όργανα εθνικής ισχύος. Και βεβαίως, σύμφωνα με τις εθνικές
προτεραιότητες άμυνας και ασφάλειας υποστηρίζοντας τους σκοπούς, τους τρόπους
και τα μέσα της υψηλής στρατηγικής.
Για την περιοχή της χώρας μας, η σημασία της Αεροπορικής ισχύος είναι
ύψιστης σπουδαιότητας και αυτό καταδεικνύεται καθημερινά από τις
αεροπορικές μας μονάδες οι οποίες, μαζί με τις χερσαίες και τις ναυτικές,
εκτελούν επιτυχώς την πρωταρχική αποστολή των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, τη
διασφάλιση της εθνικής μας ακεραιότητας και κυριαρχίας.
Η προμήθεια σύγχρονων οπλικών συστημάτων, όπως αυτή των Rafale,
λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής αποτρεπτικής ικανότητας για την Ελληνική
Πολεμική Αεροπορία, και σε συνδυασμό με τα αναβαθμισμένα Αφη F-16
σε VIPER καθώς και με την απόκτηση μελλοντικά αεροσκαφών 5ης γενιάς, θα
ενδυναμώσουν την Αεροπορική ισχύ δίνοντας μας ένα σημαντικό συγκριτικό
πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας.
Καθότι μια επένδυση στην Αεροπορική ισχύ με τη χρήση σύγχρονης και
υψηλής τεχνολογίας συστήματα, αποτελεί εργαλείο για τη σταθερότητα και
την ειρήνη στην περιοχή, καθώς τα συστήματα αυτά μπορούν να
προκαταλάβουν και να προειδοποιήσουν εγκαίρως για τυχόν επιθέσεις και να τις
αντιμετωπίσουν γρήγορα και αποτελεσματικά.
Οι ισχυρές αεροπορικές δυνάμεις έχουν τη δυνατότητα να αποτρέψουν
τον αντίπαλο από την ανάληψη ενεργειών ενάντια στο εθνικό συμφέρον, με την
ικανότητα προβολής ισχύος οπουδήποτε και άμεσα.
Επιπρόσθετα, η αεροπορική ισχύς έχει τη δυνατότητα να καταστεί και
πολλαπλασιαστής ισχύος που επιτρέπει στις χερσαίες, ναυτικές και ειδικές
δυνάμεις να βελτιστοποιούν τη συμβολή τους στην εθνική ασφάλεια. Με την
απόκτηση του επιθυμητού βαθμού αεροπορικού ελέγχου, δίνεται η απαραίτητη
ελευθερία κινήσεων και ελιγμού σε αυτές τις δυνάμεις και η άμεση αντίδραση
αυτών ως απάντηση στην κρίση, καθιστά τις επιχειρήσεις επιφανείας εφικτές και
με αποδεκτό ρίσκο.
Η Αεροπορική ισχύς υποστηρίζει άμεσα και αποτελεσματικά την πολιτική της
αποτροπής. Η αποτρεπτική ικανότητα όμως ,για να πείσει τον αντίπαλο να μην
ενεργήσει και να μην αμφισβητήσει τα εθνικά συμφέροντα, προϋποθέτει την ύπαρξη
επαρκούς στρατιωτικής ισχύος αλλά και η απειλή χρήσης της, να είναι αξιόπιστη,
και ξεκάθαρη ως πρόθεση, προς τον αντίπαλο. Η αεροπορική
ισχύς έχει τη δυναμική να μεταβάλλει τη στάση του αντιπάλου μέσω του
παράλληλου μηχανισμού της επιρροής και του πειθαναγκασμού.
Η εξασφάλιση των συμφερόντων μας στην Μεσόγειο, αλλά και στο Αιγαίο, όπως και
η άμυνα της Κύπρου, δεν εξασφαλίζεται μόνο με Φρεγάτες, έστω σύγχρονες και με
αντιαεροπορικές δυνατότητες. Χωρίς συνεχή αεροπορική κάλυψη μακράς εμβέλειας,
κανένα ναυτικό δεν επιβίωσε, μας λέει η ιστορία. Θα αμυνθεί για κάποιο χρόνο,
αλλά στο τέλος η αεροπορική ισχύς θα το σταματήσει ή θα το εξουδετερώσει. Ας
δούμε τι κάνει και πως επιχειρεί στην Αν. Μεσόγειο η Γαλλία, οι Η.Π.Α. και η
Ρωσία. Πουθενά ναυτικές μονάδες χωρίς αεροπορική κάλυψη. Να κάνουμε το ίδιο με
τα ίδια μέσα; Αδύνατο. Να διδαχθούμε; Εφικτό.
Αν πιστεύουμε στην ανάγκη για Στρατηγική Ανάσχεσης της τουρκικής απειλής, έχει
ήδη φτάσει ο χρόνος για άμεση επιχειρησιακή σχεδίαση των αναγκαίων συστημάτων
για την Π.Α. και το Π.Ν., που θα τους αυξήσουν την επιθετική τους
αποτελεσματικότητα, μέσω της τεχνολογίας αιχμής,, ΣΗΜΕΡΑ ή έστω ΑΥΡΙΟ και όχι
στο Μέλλον.
Τα διδάγματα του παρελθόντος, αποτελούν βασικό συστατικό της θεμελίωσης
των αρχών πολέμου που σε συνδυασμό με τις εξελίξεις της τεχνολογίας και της
επιστήμης, κατέστησαν το Αεροπορικό όπλο μοναδικό, με την αεροπορική ισχύ να
παίζει τον πλέον καταλυτικό ρόλο στο σύγχρονο πεδίο μάχης.
Αντιπτέραρχος (Ι) εα. Κωνσταντίνος Ιατρίδης
Επίτιμος Δκτής ΔΑΥ
Στρατιωτικός Αναλυτής