Να πάρω απαλλαγή από τον στρατό;



Ερωτήσεις απαντημένες από την ψυχολόγο Φαίνια Ξανθοπουλίδου

Αγαπητή Α, Μπα, είμαι άντρας 27 χρονών. Έχω τελειώσει τις σπουδές μου και εργάζομαι. Είμαι τυχερός, γιατί εργάζομαι στο αντικείμενό μου και σε δουλειές που μου αρέσουν, παρά τα σχετικά λίγα χρήματα. Επίσης, εδώ και αρκετά χρόνια πηγαίνω σε ψυχολόγο και έχω κάνει πολύ σημαντικά βήματα (αποδοχή σεξουαλικότητας, συναισθηματική ωρίμανση, βελτίωση αυτοεκτίμησης κτλ.). Ποιο είναι, λοιπόν, το πρόβλημα; 

Η εκκρεμότητα των υπηρεσιών μου προς τη μαμά πατρίδα, που δεν μπορεί να αναβληθεί άλλο! Το στρατιωτικό είναι μια εκκρεμότητα που με απασχολεί τουλάχιστον πέντε χρόνια. Υπήρξαν φορές που η σκέψη του με έχει κρατήσει ξύπνιο τα βράδια. Αν τυχόν η κουβέντα στην παρέα μου έρθει σε αυτό μπαίνω απευθείας σε θέση άμυνας και άγχους. Το ίδιο και αν τύχει κάποιος άνθρωπος στον κοινωνικό περίγυρο να με ρωτήσει τι έχω κάνει με αυτό το θέμα. Και μόνο η σκέψη του εγκλεισμού με δεκάδες αγνώστους σε ένα τέτοιο περιβάλλον, με όλα τα στραβά που πάνω-κάτω γνωρίζουμε (αναξιοκρατία, παράλογες συχνά απαιτήσεις, έλλειψη ιδιωτικού χώρου, κακές εγκαταστάσεις πιθανός σεξισμός-ομοφοβία) με τρομάζει αρκετά. Νιώθω ότι για ένα χρόνο θα πρέπει να αποχωριστώ τον εαυτό μου και όσα έχω κατακτήσει και αυτό είναι αρκετά δύσκολο για μένα. Η ψυχολόγος μου έχει εμπιστοσύνη πως είμαι έτοιμος ψυχολογικά για αυτό, εγώ όμως εξακολουθώ να νιώθω πολύ άβολα και να το θεωρώ ό,τι πιο δύσκολο έχω να αντιμετωπίσω αυτή τη στιγμή. 

Σκέφτομαι συχνά ότι «τόσοι και τόσοι το πέρασαν» ή ότι «οι πατεράδες μας το έκαναν για πολύ παραπάνω χρόνο», αλλά δεν… πείθομαι. Και κάπως έτσι σκέφτομαι μήπως θα ήταν καλό, με τη βοήθεια ενός ψυχιάτρου αυτή τη φορά, να κινήσω τις διαδικασίες για να απαλλαγώ. Και αυτή η επιλογή δεν μου είναι τελείως άνετη, γιατί θα πρέπει ουσιαστικά να προσποιηθώ στην επιτροπή, κάτι που με κάνει να αισθάνομαι «ανήθικος» και φυγόπονος. Από την άλλη, όμως, όταν βλέπω ότι με σφίγγει τόσο πολύ το συγκεκριμένο ζήτημα, μήπως πρέπει να βάλω τον εαυτό μου πρώτα και να αφήσω πέρα τους όποιους ηθικούς φραγμούς;

Σε ένα τέτοιο ζήτημα δεν υπάρχει αντικειμενικότητα, τολμώ να πω πως αντιλαμβάνομαι απόλυτα την επιλογή κάποιου για απαλλαγή (με όποιο τρόπο και αν γίνεται αυτή), αλλά ξέρω ταυτόχρονα πως όποτε εκφράζω αυτή μου την άποψη, ο κόσμος μου λέει πως έχω άδικο. Όπως πολύ σωστά λες και εσύ, η στρατιωτική θητεία, έτσι όπως είναι διαμορφωμένη, φαντάζει βάρβαρη (από την άλλη αν σκεφτούμε για ποιον λόγο εκπαιδεύονται οι άνθρωποι εκεί, η αναλογία κάνει τη διαδικασία μάλλον λογική) , αλλά σε αυτό που αντιτίθεμαι περισσότερο είναι το χάσιμο χρόνου σε παραγωγικά χρόνια. 

Εφόσον έχεις ψυχολόγο και η ίδια θεωρεί πως είσαι έτοιμος και δυνατός για αυτό, θα έλεγα να το τολμήσεις. Αυτή τη στιγμή η θητεία μπορεί να φαίνεται τρομακτική, αλλά μπορεί να καταλήξεις να έχεις ωραίες εμπειρίες. Μπορεί και όχι, αλλά αυτή είναι η ζωή γενικότερα, θα μας προσφέρει και άσχημες εμπειρίες. Θα σου πρότεινα να μην σκέφτεσαι την ηθική διάσταση του ζητήματος σε σχέση με το τι έκαναν οι πατεράδες μας ή τι κάνουν οι άλλοι. Η θητεία αφορά τώρα μόνο εσένα και είναι μία πρόκληση αποκλειστικά δική σου.