Έντονο παρασκήνιο
Στις ΗΠΑ υπάρχει ανησυχία από αναλυτές για την σύμπραξη συμφωνίας
ΗΠΑ-Τουρκίας, για συμμετοχή της δεύτερης στην ασφάλεια του αεροδρομίου της
Καμπούλ, έναντι ανταλλαγμάτων που δεν είναι ακόμη γνωστά.
Αυτές τις ανησυχίες μοιράζεται σε άρθρο του ο Μάικλ Ρούμπιν μέλος του
Αμερικανικού think tank "American Enterprise Institute", όπου ειδικεύεται στο
Ιράν, την Τουρκία και την ευρύτερη Μέση Ανατολή, ο οποίος αναλύοντας τα
γεγονότα, σε γενικές γραμμές αναφέρεται στα εξής:
'Είναι κοινή διαπίστωση ότι οι διμερείς σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων
Πολιτειών και της Τουρκίας δεν ήταν ποτέ τόσο άσχημες για τόσο καιρό.
Ενώ μια μερίδα διπλωματών και αναλυτών στην Ουάσιγκτον θεωρούν ως
υπεύθυνες τις Ηνωμένες Πολιτείες για την ουσιαστικά διακοπή των
σχέσεων με την Τουρκία, η πραγματικότητα είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ
Ταγίπ Ερντογάν είναι υπεύθυνος για αυτό, για λόγους τακτικής αλλά και
για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους.
Τόσο ο Λευκός Οίκος όσο και οι Τούρκοι αξιωματούχοι προσπάθησαν να
περιορίσουν σε "θετικό πλαίσιο" τη συνάντηση μεταξύ του Προέδρου Μπάιντεν
και του Ερντογάν.
«Δόξα τω Θεώ», η Γενοκτονία των Αρμενίων δεν αναφέρθηκε, είπε ο Ερντογάν σε
συνέντευξη τύπου μετά την κατ' ιδία συνάντηση του με τον Πρόεδρο
Μπάϊντεν.
Ο Ερντογάν ήλπιζε σε ένα νέο ξεκίνημα στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ, μετά την
επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία λόγω της αγοράς του αντιπυραυλικού συστήματος
S-400 από τη Ρωσία. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να υπάρχει και δεν έγινε
καμία σημαντική αναφορά στο θέμα των S-400.
Μεγάλο μέρος της συζήτησης φαίνεται να επικεντρώνεται στον ρόλο της Τουρκίας
στο Αφγανιστάν, ειδικά μετά τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από τη χώρα με
εντολή του Μπάιντεν.
Για το συγκεκριμένο θέμα ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σούλιβαν
ανέφερε ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν για το θέμα λέγοντας:
«Ο Πρόεδρος Ερντογάν ανέφερε ότι θα χρειαζόταν συγκεκριμένες μορφές
υποστήριξης για να το κάνει αυτό», ανέφερε ο Sullivan. Αυτό οδηγεί σε δύο
ερωτήσεις: Τι και γιατί;
Ο Ben Domenech του "Federalist" παρατήρησε ότι η Διοίκηση Μπάϊντεν δεν
αναφέρει επιμελώς τα ανταλλάγματα που δίνουν οι ΗΠΑ σε άλλα κράτη ύστερα από
συμφωνίες που κάνουν με αυτά.
«Κάθε φορά που κάνουν κάτι σε σχέση με ένα ξένο έθνος, το ερώτημα που μένει
είναι με τι αντάλλαγμα;» έγραψε στο Twitter. Αυτό ισχύει με την τελευταία
συμφωνία για το Αφγανιστάν.
Η Τουρκία έχει από καιρό ζητήσει την αναγνώριση του ρόλου της στην αποστολή
του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν, αλλά αυτή είναι μόνο μία πτυχή των απαιτήσεων της
Τουρκίας.
Σε περιοχές γύρω από την Καμπούλ, για παράδειγμα, πολύ μακριά από τις
διπλωματικές και στρατιωτικές εγκαταστάσεις των αποστολών στις οποίες
βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος του αμερικανικού προσωπικού, υπάρχουν
τουρκικές πινακίδες που προωθούν τις σχέσεις Τουρκίας-Αφγανιστάν όσον αφορά
την ισλαμική αλληλεγγύη.
Μέρος αυτών των πινακίδων στα τουρκικά έχει ιδεολογικό υπόβαθρο, αφού ο
Ερντογάν έχει μακροχρόνιους δεσμούς με τον Gulbuddin Hekmatyar, πολέμαρχο
τον οποίο το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ χαρακτήρισε παγκόσμιο τρομοκράτη,
αλλά και οικονομικό για χάρη των επιχειρήσεων, αφού η Τουρκία έχει
εκτεταμένους επιχειρηματικούς δεσμούς στο Αφγανιστάν τους οποίους ελπίζει να
αυξήσει σημαντικά.
Η προθυμία του Μπάιντεν να συμπράξει ευνοϊκές συμβάσεις ή παραχωρήσεις με
την Τουρκία, προκειμένου οι Τούρκοι να εξασφαλίσουν το διεθνές αεροδρόμιο
της Καμπούλ δεν έχει νόημα, αφού η Τουρκία έχει οικονομικά κίνητρα να το
πράξει έτσι κι αλλιώς.
Αυτό μας φέρνει πίσω στη φύση της Τουρκίας του Ερντογάν!
Ενώ ορισμένοι διπλωμάτες και πολιτικοί εξακολουθούν να επιμένουν ότι η
Τουρκία του Ερντογάν είναι σύμμαχος, η πραγματικότητα είναι ότι δεν
μοιράζεται πλέον κοινές αξίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αντίθετα, έχει καταστεί αποκλειστικά ένα κράτος συναλλαγών, επιδιώκοντας
εταιρική σχέση που δεν βασίζεται σε αυτό που είναι σωστό για την προστασία
της δημοκρατίας ή της αντιτρομοκρατίας, αλλά μόνο με αντάλλαγμα
βραχυπρόθεσμα ουσιαστικά οφέλη ή διπλωματικές παραχωρήσεις.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Τουρκία δεν μπορεί πλέον να είναι ένα
αξιόπιστο μέλος του ΝΑΤΟ ή αντιστάθμισμα έναντι της Ρωσίας: Σε μια
περίοδο κρίσης, θα επιδιώκει να εμπλέξει τον Λευκό Οίκο και το Κρεμλίνο σε
έναν πόλεμο για την υποστήριξή της, αλλά δεν θα τηρήσει ποτέ στις
προηγούμενες δεσμεύσεις της.
Στο Αφγανιστάν, ο Ερντογάν επιδιώκει να εισπράξει παραχωρήσεις από το
Μπάιντεν απλώς και μόνο επειδή βλέπουν τον Μπάιντεν ως αφελή και απρόθυμο να
αντιμετωπίσει την κατάσταση εκεί
Το ερώτημα στη συνέχεια είναι τί προσφέρουν οι Μπάιντεν και Σίλιβαν;
Εάν οι S-400 είναι εκτός πίνακα ανταλλαγμάτων, τι άλλο θα μπορούσε να δώσει
ο Μπάιντεν στον Ερντογάν;
Οι γείτονες της Τουρκίας είναι ανήσυχοι, αφού η ομάδα του Μπάιντεν έχει δεν
κάνει τίποτε για τους Σύριους Κούρδους.
Οι Αρμένιοι και οι Κύπριοι ανησυχούν και οι δύο ότι η ομάδα του Μπάιντεν
μπορεί να απαιτήσει να κάνουν περαιτέρω παραχωρήσεις ενόψει της τουρκικής
επιθετικότητας. Η Τουρκία επίσης συνεχίζει να διεξάγει επί του παρόντος σε
μια παρατετεαμένη στρατιωτική εισβολή στο Ιράκ.
Θα μπορούσε ο Μπάιντεν να προσφέρει παραχωρήσεις στον Ερντογάν;
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι ο Μπάιντεν και ο Σίλιβαν αντιμετωπίζουν τον
κόσμο σαν να ήταν αποικίες των ΗΠΑ, ανταλλάσσοντας έδαφος και προνόμια με
μια χώρα όπως η Τουρκία του Ερντογάν, η οποία έχει γίνει δίπλα της την
Κίνα, την μεγαλύτερη αυτοκρατορική δύναμη του 21ου αιώνα, αλλά ότι η
προσφορά παραχωρήσεων προς τον Τούρκο Πρόεδρο ενθαρρύνει πραγματικά
νέα επιθετικότητα.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, ενώ ο Μπάιντεν και ο Σίλιβαν κρύβουν την ουσία της
συμφωνίας τους, το γεγονός είναι ότι προέβησαν σε συμφωνία με την Τουρκία!''