Η τελευταία βίαια σύγκρουση έρχεται λίγες μέρες πριν η βαθιά διχασμένη
χώρα της Βόρειας Αφρικής διεξαγάγει προεδρικές εκλογές
ΗSabha της Λιβύης έγινε μάρτυρας άγριων συγκρούσεων μεταξύ των δυνάμεων που
ανήκουν στον Khalifa Haftar και της κυβέρνησης εθνικής ενότητας νωρίς την
Τρίτη.
Τοπικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι μια ταξιαρχία που ανήκε στην
Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNU), επιχείρησε να εισβάλει σε στρατιωτικές
τοποθεσίες στο κέντρο της Sabha που βρίσκονται επί του παρόντος υπό τον έλεγχο
του Haftar.
Οι μάχες ξέσπασαν όταν οι δυνάμεις του Χάφταρ κατέσχεσαν αστυνομικά οχήματα
που είχαν παραδοθεί στις κυβερνητικές δυνάμεις και τα έστειλαν στη βάση
Μπρακ Αλ Σάτι.
Οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους καθώς οι
σφαίρες ηχούσαν σε όλη την πόλη, ενώ και οι δύο πλευρές εκτόξευσαν βλήματα
πυροβολικού, όπως μετέδωσαν τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Η Σάμπα βρίσκεται σε απόσταση 640 χλμ. από την πρωτεύουσα Τρίπολη
και είναι η μεγαλύτερη πόλη της νότιας Λιβύης, στην οποία οι
δυνάμεις του Χάφταρ διατηρούν έντονη παρουσία.
Η τελευταία βίαια σύγκρουση έρχεται λίγες μέρες πριν η βαθιά διχασμένη
χώρα της Βόρειας Αφρικής διεξαγάγει προεδρικές εκλογές, στην προσπάθειά
της να χαράξει μια γραμμή κάτω από μια δεκαετία συγκρούσεων από την
ανατροπή του μακροχρόνιου δικτάτορα Μουαμάρ Καντάφι το 2011.
Ο κίνδυνος αναβολής των εκλογών και η έναρξη του εμφυλίου πολέμου είναι το
πιθανότερο σενάριο.
Τέτοιες συγκρούσεις θα μπορούσαν να προκαλέσουν καθυστέρηση των
εκλογών ή ακόμη και νέα βία, όπως φάνηκε τη νύχτα της Δευτέρας.
Το διεθνώς υποστηριζόμενο σχέδιο για τις προεδρικές εκλογές της Λιβύης
κινδυνεύει να καταρρεύσει αφού εκλογικοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν
καθυστέρηση στη δημοσίευση της τελικής λίστας υποψηφίων εν μέσω νομικών
διαφορών, καθιστώντας την προγραμματισμένη ψηφοφορία στις 24 Δεκεμβρίου όλο
και πιο απίθανη.
Η σχεδόν κατάρρευση της πολιτικής μετάβασης στη Λιβύη προοιωνίστηκε στις 23
Νοεμβρίου, όταν ο Γιαν Κούμπις, ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών
για τη Λιβύη, παραιτήθηκε ξαφνικά από τη θέση του σε λιγότερο από ένα χρόνο
μετά την τοποθέτησή του.
Νωρίτερα είχε προηγηθεί η παραίτηση του προκατόχου του Kubis, Ghassan
Salamé, τον Μάρτιο του 2020.
Νομικές προκλήσεις σχετικά με την επιλεξιμότητα των υποψηφίων είναι μετέωρα,
όπως αναφορικά με τον ηγέτη της πολιτοφυλακής Khalifa Haftar και τον
Saif al-Islam Qaddafi -γιο του πρώην δικτάτορα Muammar al-Qaddafi, όπου και
οι δύο κατηγορούνται για εγκλήματα πολέμου.
Ο Ραμαντάν Αμπού Τζνα, ο προσωρινός αρχηγός της κυβέρνησης της Λιβύης,
προσπάθησε την Κυριακή να κατευνάσει τους φόβους για αναβολή. «Η κυβέρνηση
δεν φείδεται προσπαθειών για να στηρίξει την εκλογική επιτροπή. Έχουμε την
ευκαιρία να κάνουμε την 24η Δεκεμβρίου μια ιστορική ημέρα», είπε ο Abu Jnah.
Το αν οι εκλογές θα διεξαχθούν στην ώρα τους ή όχι είναι ως επί το πλείστον
αμφισβητούμενο, είπε στο Foreign Policy ο Jason Pack, συγγραφέας του Libya
and the Global Enduring Disorder, με τις παγκόσμιες δυνάμεις να είναι ακόμα
διχασμένες ως προς τον τρόπο προσέγγισης της χώρας.
«Οι εκλογές είναι παράπλευρη εμφάνιση. Ο μόνος λόγος για τον οποίο υπάρχουν
οι εκλογές είναι μια διεθνής προσπάθεια να επισημανθεί το πρόβλημα και να
εκλεγεί κάποιος να αντιμετωπίσει την κατάσταση».
Για τον Πακ, η εκλογική διαδικασία ήταν αμαυρωμένη από την αρχή της,
όταν η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, με επικεφαλής τον Aguila Saleh,
έγραψε τους κανόνες.
«Οι εκλογές θα κάνουν ακριβώς αυτό που έπρεπε να κάνουν υπό την οπτική γωνία
εκείνων των δυνάμεων όπως η Ρωσία και οι Λίβυοι σύμμαχοί τους. Το μόνο που
ήθελαν να επιτύχουν οι Ρώσοι ήταν το χάος και να μην επιτύχουν τον αρχικό
στόχο της UNSMIL να διώξει τον Aguila Saleh», είπε ο Pack
Ένα φωτεινό σημείο, λέει ο Πακ, είναι ο διορισμός της Στέφανι Γουίλιαμς ως
νέου ειδικού συμβούλου του ΟΗΕ για τη Λιβύη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ
Αντόνιο Γκουτέρες. Ο Williams, ένας Αμερικανός, είχε πρόσφατα υπηρετήσει ως
αναπληρωτής ειδικός εκπρόσωπος και επικεφαλής της UNSMIL.
«Θα προσπαθήσει να συντρίψει μερικά κεφάλια, αλλά δεν ξέρουμε ποιες εξουσίες
θα της δώσουν τα κράτη μέλη», είπε ο Πακ.
Μετά από όλα αυτά αντιλαμβανόμαστε ότι ο δρόμος για την ειρήνευση στη Λιβύη
είναι πολύ μακρύς και πως επικρατέστερη πιθανότητα είναι να δούμε
αναβολή των Προεδρικών εκλογών και έναρξη εχθροραξιών, ενώ αν τελικά
διεξαχθούν οι εκλογές θεωρείται βέβαιο ότι το αποτέλεσμα θα αμφισβητηθεί από
τους ηττημένους και θα έχουμε νέο κύκλο βίας στη χώρα.
Ελλάς-Γαλλία- Συμμαχία
Ελλάδα και Γαλλία παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και συσφίγγουν περιατέρω
τη στρατιωτική τους συνεργασία με την πραγματοποίηση συνεκπαιδεύσεων στην
καυτή θαλάσσια περιοχή της Κρήτης, αφού η Τουρκία εφόσον η κατάσταση ξεφύγει
στη Λιβύη εκ νέου, πράγμα πάρα πολύ πιθανό, θα επιχειρήσει να δημιουργήσει
τετελεσμένα αναφορικά με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο Σάρατζ-Ερντογάν,
το οποίο δεν θα ακυρωθεί, όσο δεν γίνονται εκλογές και δεν υπάρχει Πρόεδρος
στη Λιβύη.
Συγκεκριμένα, την Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2021, διεξήχθη συνεκπαίδευση PASSEX
(Passing Exercise) της Φρεγάτας ΣΑΛΑΜΙΣ με την Γαλλική Φρεγάτα AUVERGNE,
στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Κατά την διάρκεια της συνεκπαίδευσης, εκτελέστηκαν αντικείμενα σύνθεσης και
ανταλλαγής τακτικής εικόνας, επικοινωνιών, προχωρητικών ελιγμών και
αντιαεροπορικού πολέμου (Air Defence Exercise-ADEX) με συμμετοχή συνολικά 6
μαχητικών αεροσκαφών, 4 F-16 από την 116 Πτέρυγα Μάχης (ΠΜ) και 2 F-4 από
την 117 ΠΜ.