Mόνο ο Ερντογάν ευθύνεται για την κατάρρευση της τουρκικής λίρας, για τους
Αιγυπτίους
Η Τουρκία δεν είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Αιγύπτου. Η αιγυπτιακή
λίρα δεν είναι διασυνδεδεμένη με την τουρκική λίρα με κανέναν τρόπο. Παρόλα
αυτά, οι Αιγύπτιοι παρακολουθούν στενά τη νομισματική κρίση της Τουρκίας και
υπάρχει ενθουσιασμός στην Αίγυπτο με την απότομη πτώση της συναλλαγματικής
ισοτιμίας του τουρκικού εθνικού νομίσματος.
Μερικοί άνθρωποι έχουν δημιουργήσει ακόμη και “Μετρητή Λιρών”, ένα 24ωρο μέτρο
της πτώσης της αξίας της λίρας έναντι των ξένων νομισμάτων,
συμπεριλαμβανομένης της αιγυπτιακής λίρας, γράφει ο Αιγύπτιος αρθρογράφος Αμρ
Εμάμ στο τοπικό think tank, Arab Center for Studies and Research..
“Οι Αιγύπτιοι χαίρονται για την τουρκική νομισματική κρίση λόγω των αρνητικών
πολιτικών της Τουρκίας προς την Αίγυπτο την τελευταία δεκαετία περίπου”,
σχολιάζει ο Μοχάμεντ Ραμπιέ, ερευνητής διεθνών σχέσεων.
Η Τουρκία και η Αίγυπτος βρίσκονται σε αντίθετες πλευρές του ιδεολογικού
φάσματος, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Η κυβέρνηση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ
Ταγίπ Ερντογάν δεν καλωσόρισε την εξέγερση του 2013 στην Αίγυπτο κατά του
προέδρου των Αδελφών Μουσουλμάνων Μοχάμεντ Μόρσι που υποστηρίχθηκε από τον
στρατό. Ο Ερντογάν επέκρινε επίσης τον νυν πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ
αλ-Σίσι, τον αρχηγό του στρατού που ηγήθηκε του στρατιωτικού πραξικοπήματος
κατά του Μόρσι. Στη συνέχεια ο Σίσι κέρδισε τις πρώτες προεδρικές εκλογές μετά
τον Μόρσι με συντριπτική πλειοψηφία. Όμως ο Ερντογάν διατήρησε την
υποστήριξή του στους Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο, επικρίνοντας
τα αιγυπτιακά δικαστήρια για την καταδίκη των ηγετών και των μελών του
κινήματος του Μόρσι.
Η Αίγυπτος απαγόρευσε το κίνημα και το κόμμα του, έκλεισε τα γραφεία τους και
κατέσχεσε τα κεφάλαια και τα περιουσιακά τους στοιχεία. Η χώρα ξεκίνησε επίσης
έναν περιφερειακό πόλεμο εναντίον της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, θεωρώντας τη
μητέρα όλων των τρομοκρατικών ομάδων.
“Ο Ερντογάν ήταν ιδιαίτερα θυμωμένος με την Αίγυπτο για την καταστολή της
Μουσουλμανικής Αδελφότητας”, είπε μιλώντας στο Al-Monitor ο Μουνίρ Αμπίμπ,
Αιγύπτιος συγγραφέας ειδικευμένος στον ισλαμισμό. “Η Αδελφότητα ήταν το
εργαλείο του Τούρκου προέδρου για την αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας,
όχι μόνο στην Αίγυπτο, αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή”.
Η Τουρκία προσπάθησε επίσης να υπονομεύσει την Αίγυπτο σε περιφερειακό και
διεθνές επίπεδο, μεταξύ άλλων σε διεθνή φόρουμ. Αναζήτησε μια βάση στο Σουδάν
και τη Λιβύη, που συνορεύουν με τη νότια και τη δυτική Αίγυπτο αντίστοιχα.
Η Τουρκία ακολούθησε επίσης αποσταθεροποιητικές πολιτικές στην Ανατολική
Μεσόγειο, μια περιοχή με αυξανόμενη γεωστρατηγική σημασία για την Αίγυπτο,
δεδομένου του νεοανακαλυφθέντος φυσικού αερίου. Ο Ραμπιέ είπε ότι “αυτές οι
πολιτικές εκδηλώθηκαν στις συμφωνίες για την ασφάλεια και την οριοθέτηση των
θαλάσσιων συνόρων του 2019 που υπέγραψε η τουρκική κυβέρνηση με τη Λιβύη,
καθώς και στις τουρκικές έρευνες για φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο”.
Η Τουρκία πρόσφερε επίσης υποστήριξη στην Αιθιοπία για την κατασκευή ενός
γιγαντιαίου φράγματος στον Γαλάζιο Νείλο, τον κύριο παραπόταμο του Νείλου, ο
οποίος δίνει στην Αίγυπτο πάνω από το 90% του νερού της.
Όλα αυτά είναι παρόντα στο μυαλό των περισσότερων Αιγυπτίων καθώς
παρακολουθούν την τουρκική νομισματική κρίση. Η εθνική χαρά είναι ξεκάθαρη στα
μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Στους δρόμους, μερικοί άνθρωποι βλέπουν τη νέα κρίση ως μια ευκαιρία για τον
Ερντογάν να πληρώσει για τη “ζημιά” που έκανε στην Αίγυπτο.
“Παρακολουθώ την τουρκική νομισματική κρίση από την αρχή”, είπε στο Al-Monitor
ο Σάμεχ Οσμάν, ένας δημόσιος υπάλληλος γύρω στα σαράντα. “Περιμένω ότι η αξία
της τουρκικής λίρας θα συνεχίσει να πέφτει την επόμενη περίοδο”.
Κρατώντας την απώλεια της αξίας της λίρας, οι Αιγύπτιοι μπορεί να σκέφτονται
πως ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει. Όταν η Αίγυπτος είχε πρόβλημα με το εθνικό της
νόμισμα, τον Νοέμβριο του 2016 η Τουρκία υποστηρίζοντας ακτιβιστές από τη
Μουσουλμανική Αδελφότητα γιόρτασε την επακόλουθη μείωση της αξίας της
αιγυπτιακής λίρας. Η Κεντρική Τράπεζα της Αιγύπτου έπρεπε να απελευθερώσει τη
συναλλαγματική ισοτιμία της λίρας για να εξαλείψει μια ακμάζουσα τότε
παράλληλη αγορά συναλλάγματος και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των
επενδυτών στην εθνική οικονομία.
Ωστόσο, η ίδια απόφαση προκάλεσε σημαντική υποτίμηση της λίρας σε αξία,
οδηγώντας σε απώλεια του μεγαλύτερου μέρους της αξίας της σε ξένο νόμισμα,
ιδίως το δολάριο ΗΠΑ, το κύριο νόμισμα συναλλαγών, εισαγωγής και εξαγωγής στη
χώρα αυτή.
Η πτώση της τουρκικής λίρας, λένε οι ντόπιοι οικονομολόγοι, θα ωφελήσει την
αιγυπτιακή οικονομία από πολλές απόψεις.
“Η Αίγυπτος μπορεί να ξεχωρίσει ως εναλλακτικός επενδυτικός προορισμός προς
την Τουρκία, ειδικά εάν η νομισματική κρίση επιδεινωθεί την επόμενη περίοδο”,
δήλωσε ο Καλίντ αλ-Σαφίε, επικεφαλής του τοπικού think tank, Capital Center
for Studies and Economic Research. “Η αναμενόμενη πτώση της αξίας των
τουρκικών αγαθών θα ωφελήσει επίσης τον αιγυπτιακό βιομηχανικό τομέα, ο οποίος
εξαρτάται εν μέρει από τις εισαγωγές πρώτων υλών από την Τουρκία”.
Το εμπόριο μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας δεν επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από
τις τεταμένες σχέσεις τα τελευταία χρόνια. Η ανταλλαγή ανήλθε σε 4,7
δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι. Οι τουρκικές επενδύσεις στην Αίγυπτο ανέρχονται
σε 2,5 δισ. δολάρια.
Η δημόσια ανάταση για την υποτίμηση της λίρας έρχεται επίσης καθώς το Κάιρο
και η Άγκυρα λαμβάνουν μέτρα για να επιδιορθώσουν τους δεσμούς τους.
Κυβερνητικά στελέχη από τις δύο χώρες συναντήθηκαν πολλές φορές τους
τελευταίους μήνες για να εξερευνήσουν την οδό που θα πρέπει να ακολουθηθεί.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Αίγυπτος έδωσε στην τουρκική πλευρά έναν κατάλογο
απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής της υποστήριξης προς τους
Αδελφούς Μουσουλμάνους, της διακοπής των επιθέσεων των μέσων ενημέρωσης κατά
της Αιγύπτου και της απόσυρσης Τούρκων και φιλοτούρκων μισθοφόρων στη Λιβύη.
Ωστόσο, η αντίδραση των Αιγυπτίων στη νομισματική κρίση αποδεικνύει ότι η
μνήμη των Αιγυπτίων είναι ισχυρή και δεν συγχωρεί, είπαν αναλυτές, και αυτό
μπορεί να ασκήσει πίεση στην αιγυπτιακή κυβέρνηση.
“Το πρόβλημα είναι ότι οι Αιγύπτιοι δεν θα δεχτούν την επιδιόρθωση των δεσμών
με την Τουρκία που βλάπτει τα αιγυπτιακά συμφέροντα”, είπε ο Ραμπιέ. “Φοβάμαι
ότι η κυβέρνηση μπορεί να χάσει την αξιοπιστία της εάν προχωρήσει στη
συμφιλίωση”.