Το νέο «θερμό» μέτωπο της Ρωσίας στα Βαλκάνια



Όπως και στη διαμεσολάβηση για ειρήνη μετά τους Γιουγκοσλαβικούς πολέμους στη δεκαετία του 1990, η μόνη δύναμη που μπορεί να αντιμετωπίσει τα σχέδια της Μόσχας σήμερα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη φαίνεται πως είναι, σύμφωνα με ανάλυση,  οι Ηνωμένες Πολιτείες.

«Αν δεν είμαστε συγκεντρωμένοι, τα Βαλκάνια θα εκραγούν ξανά», προειδοποίησε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Ουίλιαμ Χέιγκ.

Λίγο αργότερα, ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον όρισε τον αρχηγό της αεροπορικής εταιρείας, Σερ Στιούαρτ Πιτς, απεσταλμένο του για τα Δυτικά Βαλκάνια. Ο Τζόνσον υποστήριξε ότι «Τα Δυτικά Βαλκάνια βιώνουν τη μεγαλύτερη απειλή για τη σταθερότητα και την ασφάλειά τους εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες. Έχουμε την ευθύνη να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διατηρήσουμε τα κέρδη που επιτυγχάνονται μέσω της ειρήνης και του διαλόγου – δεν μπορούμε να επιτρέψουμε καμία επιστροφή στη βία και τη διαίρεση του παρελθόντος».

Οι πόλεμοι στα Βαλκάνια ξεσπούν παραδοσιακά την άνοιξη ή το καλοκαίρι, με πολιτικές εντάσεις να προηγούνται τους επόμενους μήνες. Φέτος, το συνήθως ψυχρό φθινόπωρο σημαδεύτηκε από έντονες εντάσεις πάνω από το μέσο όρο ακόμη και για τα βαλκανικά πρότυπα.

Εάν υπάρχει ένα άτομο που ευθύνεται αποκλειστικά για την επιδείνωση της σταθερότητας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η οποία μπορεί να έχει αντίκτυπο, αυτός είναι ο Μίλοραντ Ντόντικ. Ο φανταχτερός Σέρβος υπερεθνικιστής, ο οποίος υπηρετεί ως μέλος της τριμερούς εκ περιτροπής προεδρίας της χώρας, έχει γίνει πρωτοσέλιδο την τελευταία δεκαετία επειδή εργάζεται ανοιχτά για την καταστροφή και τον διαμελισμό της χώρας του.

Ο Ντόντικ και οι φίλοι του υποστήριζαν για χρόνια τη δημιουργία του δικού τους μίνι-κράτους τύπου Αμπχαζίας, το οποίο θα περιλάμβανε το σαράντα εννέα τοις εκατό της χώρας. Θα ήταν η τελευταία «πινελιά» των σερβικών εθνικιστικών φιλοδοξιών που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1990 και της γενοκτονίας τους κατά των Μουσουλμάνων Βόσνιων. Αυτό που πρεσβεύει ο Ντόντικ δεν διαφέρει από αυτό που ήθελαν οι διαβόητοι εγκληματίες πολέμου όπως ο Radovan Karadžić και ο στρατηγός Ratko Mladić πριν από περίπου τριάντα χρόνια.

Πιο πρόσφατα, οι Σέρβοι της Βοσνίας δεσμεύτηκαν να δημιουργήσουν ξανά τον δικό τους στρατό , απειλώντας μάλιστα να εκδιώξουν τα στρατεύματα του βοσνιακού στρατού από τους στρατώνες τους που βρίσκονται στο μισό της χώρας. Εάν η Δύση προσπαθήσει να παρέμβει, προειδοποίησε ο Ντόντικ, θα καλούσε τους «φίλους» του για βοήθεια. Αυτή ήταν μια λεπτή συγκαλυμμένη αναφορά στη Σερβία και τη Ρωσία, ίσως ακόμη και την Ουγγαρία, με την οποία ο Ντόντικ καλλιεργεί δεσμούς τα τελευταία χρόνια.

Η θέση της Σερβίας απέναντι στη Βοσνία και η ανοιχτή υποστήριξή της προς τον Μίλοραντ Ντόντικ και τις πολιτικές του είναι μάλλον σαφής. Η Σερβία είναι απρόθυμη και ανίκανη να δεχτεί ότι οι φανταστικές κυριαρχίες της είναι πλέον ανεξάρτητα κράτη. Καθώς δεν έχει εγκαταλείψει ποτέ το όνειρό της να δημιουργήσει μια «Μεγάλη Σερβία», συνεχίζει να ανησυχεί, να στέκεται και να ξεσπά σε μια προσπάθεια να διεκδικήσει την προηγούμενη κατάστασή της. Η κίνησή του να κυριαρχήσει στην περιοχή πηγάζει από την σιωπηρή υπόθεση του δικαιώματος και την εξαίρεση.

Γιατί όμως η Μόσχα θα ενδιαφερόταν να υποδαυλίσει την αστάθεια στα Βαλκάνια και γιατί η Σερβία είναι ο πιστός σύμμαχός της;

Η Ρωσία θεωρεί τη γεωγραφική θέση των Βαλκανίων ως το «μαλακό υπογάστριο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η περιοχή παραμένει το τελευταίο σημαντικό τμήμα της Ευρώπης που δεν έχει ακόμη ενσωματωθεί πλήρως στις δομές της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ωστόσο συνορεύει με ορισμένα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Υπάρχει η δυναμική κατ' εξοχήν: δεδομένου ότι το ΝΑΤΟ παραβιάζει τις ζώνες επιρροής της σοβιετικής εποχής στην «πίσω αυλή» της Μόσχας (δηλαδή, τη Γεωργία και την Ουκρανία), η Μόσχα αισθάνεται ότι δικαιούται να ανταποδώσει στην πίσω αυλή του ΝΑΤΟ.

Πηγή: https://nationalinterest.org/, https://www.skai.gr/