Πως θα εκμεταλλευτεί η Τουρκία την Συνθήκη του Montreux ανάμεσα σε ΝΑΤΟ & Ρωσία



Η Τουρκία δεν θα επιλέξει ούτε Ρωσία ούτε Ουκρανία σε αυτή την κρίση τοποθετούμενη στη βάση της ‘λιγότερης ζημιάς’ σχολιάστηκε στην Κεντρικής Επιτροπή του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης

Πιο....Νατοϊκός κι από το ΝΑΤΟ ο Ερντογάν γράφαμε χθες ενώ ο Τσαβούσογλου μεταλλάχθηκε σε Πυθία για τα Στενά του Βοσπόρου. 

Η Τουρκία δεν θα επιλέξει ούτε Ρωσία ούτε Ουκρανία σε αυτή την κρίση τοποθετούμενη στη βάση της ‘λιγότερης ζημιάς’ σχολιάστηκε στην Κεντρικής Επιτροπή του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης υπό την προεδρία του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, ωστόσο επισημάνθηκε πως στην περίπτωση που το ΝΑΤΟ αποφασίσει να ενεργοποιηθεί τότε η κατάσταση που θα προκύψει για την Τουρκία δεν θα είναι αδιάφορη. 

Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Μιλιέτ, σε ομιλία του στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματός του ο Τούρκος Πρόεδρος φέρεται να είπε ότι κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Ρώσο ομόλογό του  Βλαντιμίρ Πούτιν του είπε πως η Τουρκία είναι υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας. “Δεν μπορούμε να είμαστε υπέρ ενός πολέμου στην περιοχή μας. Είπα ότι αυτό το θέμα πρέπει να επιλυθεί μόνο ειρηνικά, μέσω διαλόγου, βάσει του Πρωτοκόλλου του Μινσκ”.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης 2,5 ωρών υπό την προεδρία του Ταγίπ Ερντογάν, ο Διευθυντής Εξωτερικών Σχέσεων του κυβερνώντος κόμματος AKP Εφκάν Αλά ανέφερε ότι “αυτή τη στιγμή, η Ευρώπη διέρχεται τη μεγαλύτερη κρίση ασφάλειας από τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Τουρκία είναι η πλευρά που μπορούν να εμπιστεύονται και οι δύο πλευρές. Είναι μια φίλη χώρα και έχει κάνει σοβαρή διπλωματία και με τις δύο πλευρές μέχρι σήμερα. Ωστόσο, η διπλωματία μέχρι εδώ κατάφερε να φτάσει. Η απόφαση της Ρωσίας είναι αντίθετη με το διεθνές δίκαιο και απορρίπτουμε αυτήν την απόφαση. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε εκκλήσεις για να σταματήσει αυτό”, ανέφερε. .

Σύμφωνα με την Μιλλιέτ κατά τη συνεδρίαση επισημάνθηκε ότι δεν θα επιλέξουν μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και πως η Τουρκία σε αυτή την κρίση πρέπει να τοποθετηθεί στη βάση της ‘λιγότερης ζημιάς’  στο πλαίσιο των πολιτικών και εμπορικών της σχέσεων τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Ουκρανία. Σχολιάστηκε ωστόσο ότι στην περίπτωση που το ΝΑΤΟ ενεργοποιηθεί σε αυτή τη σύγκρουση, η νέα κατάσταση που θα προκύψει μπορεί να μην είναι αδιάφορη.

Στη συνάντηση, τονίστηκε ότι μελετήθηκαν διεξοδικά τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις της Τουρκίας που απορρέουν από τη Σύμβαση στο πλαίσιο της Σύμβασης του Μοντρέ και αναφέρθηκε ότι η Τουρκία θα προβεί σε  προσεκτική διαδικασία ως προς αυτό.

Ένα είναι σίγουρο! 

Η Τουρκία θα περιμένει και θα μετρήσει την απάντηση του ΝΑΤΟ στη ρωσική επιχείρηση.

-Εάν το ΝΑΤΟ κινηθεί δυναμικά και αποφασιστικά-κάτι που μέχρι στιγμής δεν διαφαίνεται-η Τουρκία πιθανότατα θα διατηρήσει το status quo και θα τιμήσει τις ευθύνες της βάσει της Συνθήκης του Μοντρέ, μέχρις ότου το ΝΑΤΟ ή η Ρωσία αποκτήσουν ένα σαφές πλεονέκτημα. Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και δεσμεύεται από τη συνθήκη. Ωστόσο, η Ουκρανία δεν είναι μέλος, και ως εκ τούτου η Τουρκία δεν έχει καμία υποχρέωση σύμφωνα με το άρθρο 5 να την υπερασπιστεί.

-Εάν το ΝΑΤΟ αποκτήσει ένα σαφές πλεονέκτημα, η Τουρκία θα ευθυγραμμιστεί κατηγορηματικά με το στρατιωτικό μπλοκ, θα κηρύξει τη Ρωσία φιλοπόλεμο κομμάτι στην Τουρκία και θα απαγορεύσει κάθε ρωσική ναυτική και θαλάσσια κυκλοφορία στα Στενά σύμφωνα με τους μηχανισμούς που διατίθενται στη Συνθήκη του Μοντρέ. Η Τουρκία θα διακόψει τη μεγάλη διαδρομή εφοδιασμού από τη Ρωσία προς τις δυνάμεις της που βρίσκονται στη Συρία και πιθανότατα θα κλιμακώσει τη στρατιωτική κατάσταση στη Συρία σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ. Αυτό θα οδηγούσε σε πολύ ευρύτερη σύγκρουση.
 
-Εάν η Ρωσία αποκτήσει ένα πρώιμο και σαφές πλεονέκτημα, η Τουρκία πιθανότατα θα παραμείνει «ουδέτερη» και θα διατηρήσει το status quo όσον αφορά την Συνθήκη του Μοντρέ. Κάτι που γίνεται μέχρι στιγμής.. Ωστόσο, πιθανότατα θα συμμετάσχει σε συνεργασία εναντίον της Ρωσίας τόσο στην Κριμαία όσο και στη Συρία μέσω των αντιπροσώπων της και στις δύο περιοχές για να επωφεληθεί από την άμεση εστίαση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Θα μπορούσε επίσης να ξαναρχίσει τη σύγκρουση Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν. Ακόμη και σε περίπτωση συντριπτικής νίκης εκ μέρους της Ρωσίας, είναι ελάχιστη πιθανότητα η Τουρκία να εγκαταλείψει τη Συνθήκη του Μοντρέ και τη θέσπιση ευνοϊκότερης συμφωνίας διαμετακόμισης με τη Ρωσία. Όσον αφορά τον έλεγχο αυτής της στρατηγικής σημασίας ναυτικής υπόθεσης, η Τουρκία κρατά όλα τα χαρτιά. Η Ρωσία γνωρίζει πολύ καλά αυτήν την πραγματικότητα από τότε που επικυρώθηκε η συμφωνία το 1936. Παράλληλα με την επιθυμία της να διατηρήσει ένα πλεονέκτημα στο εμπόριο φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, είναι επίσης για αυτόν τον λόγο που η Ρωσία έχει επενδύσει τόσα πολλά στη σταθεροποίηση της Συρίας.

Το μέλλον της Συνθήκης του Μοντρέ

Υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα σημαντικής αλλαγής στο καθεστώς της Συνθήκης του Montreux στο άμεσο μέλλον, εκτιμούν αναλυτές.. Η μεγαλύτερη πιθανότητα είναι ότι με μια ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας όπως τώρα θα είναι ο καταλύτης για την Τουρκία και το ΝΑΤΟ να χρησιμοποιήσουν τη συμφωνία για την αποδυνάμωση της θέσης της Ρωσίας στη Συρία, όπου θα είχε το μεγαλύτερο αποτέλεσμα.

Η Συνθήκη του Montreux ήταν ίσως η μεγαλύτερη πολιτική νίκη για την Τουρκία τον περασμένο αιώνα, και ο Πρόεδρος Ερντογάν κατανοεί αναμφισβήτητα αυτήν την πραγματικότητα. Ένα έργο όπως το “Κανάλι της Κωνσταντινούπολης” είναι μια κερδοφόρα πρόταση για την Τουρκία οικονομικά, αν και υπάρχουν αρκετές ανησυχίες οικολογικού και πολιτικού σχεδιασμού που αποτελούν σημαντική πρόκληση για το έργο. Ένα τέτοιο έργο, εάν είναι επιτυχές, θα αποφέρει όλα τα οικονομικά οφέλη που έχουν προσφέρει τα κανάλια του Παναμά και του Σουέζ για τον Παναμά και την Αίγυπτο. Παρόλο που υπάρχει μια φυσική, πλωτή οδός που συνδέει τη Μαύρη Θάλασσα με τη Μεσόγειο, αυτή η πλωτή οδός περιορίζεται και περιορίζεται κυρίως στον όγκο της κυκλοφορίας που μπορεί να χειριστεί. Εάν ένα τεχνητό κανάλι μπορεί να μειώσει σημαντικά τον χρόνο διέλευσης του ταξιδιού, οι φορτωτές θα εξοικονομήσουν σημαντικά χρηματικά ποσά χρησιμοποιώντας το. Η εξοικονόμηση χρόνου ισοδυναμεί με εξοικονόμηση καυσίμου, πιθανή μείωση του κόστους εργασίας υπερωριών στον επόμενο λιμένα ή μπορεί να καθορίσει εάν ένας χειριστής σκαφών πληροί τους συμβατικούς όρους ενός συμβαλλόμενου ναυλωτή.

Με τα "εάν και εφόσον" που συνοδεύουν κανάλι της Κωνσταντινούπολης, η Τουρκία θα μπορούσε θα ανακουφίσει μέρος της κυκλοφοριακής συμφόρησης στα στενά του Βοσπόρου και θα προσφέρει μεγάλο ποσό εσόδων για το κράτος.

Με ή χωρίς την πρόταση της διώρυγας της Κωνσταντινούπολης, η Συνθήκη του Μοντρέ είναι σημαντικό στρατηγικό πλεονέκτημα για την Τουρκία και τη Συμμαχία του ΝΑΤΟ, αρκεί η Τουρκία να παραμείνει κράτος μέλος. Για τη Ρωσία είναι ένα δίκοπο μαχαίρι. Υποθέτοντας ότι η Τουρκία παραμένει σύμμαχος ή ουδέτερη, περιορίζει σοβαρά την ικανότητα οποιασδήποτε ξένης δύναμης να εισάγει μια βιώσιμη ναυτική απειλή για τη Μαύρη Θάλασσα και τα ζωτικά εθνικά συμφέροντα της Ρωσίας στην περιοχή.