Η τεχνητή νοημοσύνη και τα UAV και τα drones τα νέα «όπλα» του ΓΕΕΘΑ



Το ενδιαφέρον του ΓΕΕΘΑ, στρέφεται πλέον στην ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στις στρατιωτικές επιχειρήσεις, όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη και η ψηφιοποίηση του «πεδίου Μάχης».

Χρήστος Καπούτσης

Επίσης επισπεύδονται οι διαβουλεύσεις που αφορούν την συμπαραγωγή με το Ισραήλ εξελιγμένων μη επανδρωμένων μαχητικών αεροσκαφών (Drones). Τα UAV και τα drones έχουν γίνει αναπόσπαστο μέρος οποιουδήποτε ικανού στρατού και θα γίνουν πιο απαραίτητα στο μέλλον.

Αποτελεί μια νέα πραγματικότητα, μία αδιαμφισβήτητη αναγκαιότητα, η υιοθέτηση νέων αμυντικών δογμάτων με αιχμή την υπερεξελιγμένη στρατιωτική τεχνολογία και ο εμπλουτισμός των επιχειρησιακών σχεδίων επιπέδου ΓΕΕΘΑ με θέματα, όπως η διαχείρισης των υβριδικών απειλών και των Κυβερνο-επιθέσεων, με βασικό σκοπό την «Εθνική Ψηφιακή Θωράκιση» (National Digital Thorax), στο πλαίσιο αντιμετώπισης των μελλοντικών «κυβερνο-υβριδικών απειλών».

Στην ευρεία γκάμα των υβριδικών απειλών περιλαμβάνονται και οι εκστρατείες παραπληροφόρησης και διασποράς ψευδών ειδήσεων. Κυρίως χρησιμοποιούνται τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ως βασικός μοχλός προπαγάνδας και παραπληροφόρησης με στόχο, την κοινωνική αναστάτωση, τη διχόνοιας μεταξύ κοινωνικών, θρησκευτικών ή εθνοτικών ομάδων, τη δημιουργία φόβου και αβεβαιότητας και ανησυχίας στους πολίτες και ενός κλίματος ηττοπάθειας στους κυβερνώντες.Υβριδικός πόλεμος μπορεί να διεξαχθεί από κράτη, αλλά και μη κρατικούς φορείς, όπως διάφορες «εντεταλμένες» ΜΚΟ, που δεν εντοπίζεται εύκολα ο «εντολέας».

Η συζήτηση στη Βουλή για τα εξοπλιστικά προγράμματα, για τις συμβάσεις προμηθειών των μαχητικών αεροσκαφών Rafale, των φρεγατών Belharra και των τορπιλών βαρέως τύπου για τα υποβρύχια, έδωσε την ευκαιρία να αναπτυχθεί ένας γόνιμος διάλογος, που αφορά αφενός το οικονομικό κόστος, αφετέρου την χρησιμότητα τους σε ένα σύγχρονο –κατά βάση ψηφιακό– πεδίο μάχης ή για την αντιμετώπιση ασύμμετρων και υβριδικών απειλών. Το κόστος για τα τρία οπλικά συστήματα που αναφέραμε (Rafale, Belharra και τορπίλες) υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα επτά δισ. ευρώ. Θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και το τεράστιο κόστος της συντήρησης αυτών των όπλων για τα επόμενα 40 χρόνια, που φθάνει σε δυσθεώρητα ύψη, καθώς υπολογίζεται ότι θα είναι πολλαπλάσιο της αρχικής τιμής αγοράς. Είναι μάλιστα εξαιρετικά πιθανόν τα νέα και πανάκριβα αυτά οπλικά συστήματα, στο άμεσο μέλλον, λόγω της αλματώδους ανάπτυξης της στρατιωτικής τεχνολογίας, να αποδειχτούν αναποτελεσματικά και να μην χρησιμοποιηθούν παρά μόνο σε αποστολές απελπισίας. Για παράδειγμα, η πτητική δραστηριότητα των μη επανδρωμένων μαχητικών αεροσκαφών είναι πολύ μικρού κόστους. Η πτήση ενός μαχητικού Rafale με πλήρες φορτίο κοστίζει περίπου 18.000 ευρώ την ώρα.

Η νέα στρατιωτική ορολογία και πολεμολογία περιλαμβάνει τις κυβερνοεπιθέσεις, το ψηφιακό πεδίο μάχης, τα ηλεκτρονικά μέτρα και αντίμετρα, τις υβριδικές επιχειρήσεις, διάφορα πληροφορικά συστήματα και κατασκοπευτικοί δορυφόροι, τα μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη και υποβρύχια και το πιο φοβερό, ο στρατιώτης-ρομπότ, που με φονικά όπλα άφοβα, ασυναίσθητα και ανελέητα θα σκορπά την καταστροφή και θα τρομοκρατεί τους εχθρούς και αντιπάλους.

Κοινό σημείο αναφοράς των ανωτέρω είναι το πολύ χαμηλό κόστος απόκτησης και συντήρησης και κυρίως η ελαχιστοποίηση του ρόλου και της συμμετοχής του «ευαίσθητου» ανθρώπινου παράγοντα, των στρατιωτικών, πλην βεβαίως των εξειδικευμένων χειριστών, οι οποίοι θα βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από την περιοχή των επιχειρήσεων. Όλα τα παραπάνω μπορεί να είναι ολίγον μελλοντολογικά, αλλά πρέπει και στην Ελλάδα επιτέλους να διεξαχθεί μία συζήτηση για το πως η αποτρεπτική στρατηγική θα καταστεί όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική με το μικρότερο δυνατό κόστος.

Πάντως, πρόσφατα υπογράφτηκε και Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της Γ.Γ. Έρευνας και Τεχνολογίας και της Γ.Γ Εθνικής Άμυνας που αφορά στην υλοποίηση του προγράμματος «ΘΩΡΑΞ – THORAX», που αφορά, δυνητικά, έναν τομέα ηλεκτρονικής – ψηφιακής αντιμετώπισης, κάποιων από τις υβριδικές απειλές.