Θα χορέψει στο ταψί την Άγκυρα η αμερικανική κυβέρνηση για να περάσει η αγορά
των F-16
Παραδόξως, η πώληση των αεροσκαφών F-16 θα μπορούσε να επιτύχει πολλά από αυτά
που θα ήθελε να δει το Κογκρέσο σε σχέση με την Τουρκία, αναφέρει ξένο ΜΜΕ.
Είναι γνωστή η διαμάχη μεταξύ της κυβέρνησης του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν
και του Κογκρέσου για το αίτημα της Τουρκίας να αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη
F-16
Οι Γερουσιαστές στο Κογκρέσο, είναι αναστατωμένοι με τον Τούρκο Πρόεδρο
Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λόγω της παλαιότερης αγοράς ρωσικών όπλων, αλλά και
για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπό το αυταρχικό του σύστημα, και
έχουν εκφράσει την έντονη αντίθεσή τους.
Το τουρκικό αίτημα για 40 νέα αεροσκάφη και κιτ αναβάθμισης για τα υπάρχοντα
τουρκικά F-16 έρχεται μετά την απόφαση των ΗΠΑ να εκδιώξουν την Τουρκία από
το πρόγραμμα αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35.
Η τουρκική αεροπορία διαθέτει 260 τέταρτης γενιάς F-16 αμερικανικής
κατασκευής, και ήταν σε φάση μετάβασης για την προμήθεια των F-35, που
διαθέτουν προηγμένη τεχνολογία stealth.
Η Άγκυρα δεν επρόκειτο μόνο να αγοράσει 100 από αυτά τα μαχητικά, αλλά
επρόκειτο επίσης να γίνει σημείο κατασκευής σημαντικών τμημάτων του
αεροσκάφους καθώς και κόμβος συντήρησης των F-35 που εξοπλίζουν άλλους
συμμάχους του ΝΑΤΟ.
Και οι δύο δραστηριότητες θα παρείχαν στην Τουρκία μεταφορά τεχνολογίας και
μια ευκαιρία να κερδίσει σημαντικά έσοδα από συνάλλαγμα.
Όλα αυτά όμως κατέρρευσαν όταν η Τουρκία παρέλαβε τους προηγμένους ρωσικούς
αντιαεροπορικούς πυραύλους S-400 παρά τις επανειλημμένες και ξεκάθαρες
προειδοποιήσεις τόσο από την εκτελεστική όσο και από τη νομοθετική εξουσία
της αμερικανικής κυβέρνησης.
Οι ΗΠΑ φοβήθηκαν ότι μια τουρκική αγορά S-400 θα επέτρεπε στους Ρώσους να
συλλέξουν πληροφορίες σχετικά με τις δυνατότητες των F-35.
Παρά τις αυστηρές νουθεσίες των ΗΠΑ, ο Ερντογάν προχώρησε και παρέλαβε το
ρωσικό σύστημα το 2019.
Πιθανότατα υπέθεσε ότι οι ΗΠΑ, όπως έκαναν πάντα στο παρελθόν, θα έβρισκαν
τελικά έναν τρόπο να συναινέσουν στις επιθυμίες του, αλλά εδώ έκανε λάθος.
Αυτό ήταν ένα δαπανηρό λάθος που επέβαλε επίσης την τιμωρία των ΗΠΑ βάσει
του νόμου για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων.
Εν μία νυκτί, η Τουρκία έχασε όλα τα οικονομικά οφέλη του προγράμματος και
βρέθηκε με μια αεροπορία με παρωχημένη τεχνολογία.
Εξ ου και το πανικόβλητο ενδιάμεσο αίτημα πέρυσι της Άγκυρας για τα F-16.
Η υπόθεση όμως της πώλησης των F-16 είναι περίπλοκη. Οι Γερουσιαστές στο
Κογκρέσο, έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στον Ερντογάν και την κυβέρνησή
του.
Στην ίδια την Τουρκία έχουμε μπαράζ αντιαμερικανισμού, που προέρχεται
αποκλειστικά από την τουρκική κυβέρνηση.
Η Τουρκία υπό τον Ερντογάν υπήρξε ένας ρεβιζιονιστικός παράγοντας στην
περιοχή της, αμφισβητώντας, μερικές φορές βίαια, τις προσπάθειες της
Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ να εκμεταλλευθούν το δικό τους φυσικό
αέριο στην Ευρώπη.
Η κάθοδος του Ερντογάν στον αυταρχισμό τον οδήγησε να χρησιμοποιεί το
δικαστικό σώμα και τις υπηρεσίες ασφαλείας για να φυλακίζει αντιπάλους,
συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, διανοουμένων και ηγετών της κοινωνίας των
πολιτών, στην καλύτερη περίπτωση, για ψευδείς λόγους.
Από αυτή την άποψη, η εχθρική στάση του Κογκρέσου είναι απολύτως κατανοητή.
Υπάρχει όμως και μια άλλη προοπτική. Καλώς ή κακώς, η Τουρκία είναι σύμμαχος
του ΝΑΤΟ και θα παραμείνει έτσι.
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η παγκόσμια πολιτική εξελίσσεται
γρήγορα σε μια απρόβλεπτη κατεύθυνση.
Ως εκ τούτου, οι ΗΠΑ έχουν συμφέρον να διατηρήσει η Τουρκία μια ισχυρή
αεροπορία. Η συμφωνία για τα F-16 αφορά την Τουρκία, όχι τον Ερντογάν.
Τα νέα τουρκικά F-16 θα είναι σε υπηρεσία πολύ μετά την έξοδο του Ερντογάν
από την πολιτική σκηνή.
Παραδόξως, η πώληση των F-16 θα μπορούσε να επιτύχει πολλά από αυτά που θα
ήθελε να δει το Κογκρέσο των ΗΠΑ και πολλά άλλα.
Πρώτον, μια συμφωνία θα έκλεινε την πόρτα στο πρόγραμμα F-35. Στην
πραγματικότητα, το αίτημα για τα F-16 ήταν μια ταπεινωτική εμπειρία για τον
Ερντογάν.
Μετά τη σκληρή αντίδραση των ΗΠΑ στην αγορά των S-400, ο Τούρκος πρόεδρος
διπλασίασε την παραγγελία, διότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δυσκολεύει το
ενδεχόμενο να αγοράσει κάποιος οτιδήποτε από τη Ρωσία, πολύ λιγότερο
εξελιγμένο στρατιωτικό εξοπλισμό. Με άλλα λόγια, η τουρκική πολεμική
αεροπορία είναι κολλημένη στο τέλμα.
Αυτό δίνει στις ΗΠΑ την ευκαιρία όχι μόνο να ανατρέψουν τα πράγματα με τον
Ερντογάν, αλλά και να επιβάλουν ορισμένους σκληρούς όρους με αυτήν την
αγορά.
Με την οικονομία του σε παρακμή και τις εκλογές να εκκρεμούν, ο Ερντογάν
προσπαθεί να βελτιώσει τις σχέσεις του με όλες τις χώρες που είχε προβλήματα
με τις πολιτικές του, ξεκινώντας από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ισραήλ,
την Αίγυπτο και τη Σαουδική Αραβία.
Καλύπτοντας τη ρεβιζιονιστική και βομβιστική προσέγγισή του, ο ίδιος
αντιστρέφει την πορεία του.
Αυτό ισχύει και για τις σχέσεις με τις ΗΠΑ. Η Ουάσιγκτον θα πιέσει την
Τουρκία να σταματήσει την εσωτερική καταστολή και να απελευθερωθούν όλοι οι
πολιτικοί αντίπαλοι του Ερντογάν από τη φυλακή.
Η υφυπουργός Πολιτικών Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Βικτόρια Νούλαντ
βρέθηκε πρόσφατα στην Άγκυρα για να υπογράψει μια ασαφή νέα στρατηγική
αντίληψη με την Τουρκία.
Πρόκειται όμως για ένα σαφές πλαίσιο κάτω από το οποίο μπορούν να προωθηθούν
οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας. Εάν λειτουργήσει το εγχείρημα, αυτό θα είναι μια
νίκη τόσο για το Κογκρέσο όσο και για τον Λευκό Οίκο.
Ωστόσο, αυτό δεν θα είναι εύκολο, καθώς πολλά μυαλά στην Ουάσιγκτον πρέπει
να αλλάξουν. Ο Ερντογάν κάνει λάθος αν πιστεύει ότι η κρίση στην Ουκρανία θα
του δώσει το πράσινο φως για πολλά πράγματα.
Μόνο μια γνήσια αλλαγή από την πλευρά του θα επιφέρει μια επιθυμητή
μεταμόρφωση στην ποιότητα της αμοιβαίας σχέσης.