Της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου , Ιστορικού- Διεθνολόγου *
Αφορμή για τη συγκεκριμένη σκέψη στάθηκε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο που διάβασα
στο slpress, αν το ελεύθερο τμήμα της Κύπρου μπορεί να αντιμετωπίσει τον
τουρκικό παράγοντα...μία ανάλυση καθαρά επιχειρησιακή- στρατιωτική, η οποία
ανέδειξε όλα τα δεδομένα (αν και φυσικά αυτό μπορούν να το κρίνουν οι καθ'
ύλην αρμόδιοι που είναι τα στελέχη των ΕΔ)...
Ωστόσο, μία ασπίδα για το Κυπριακό Κράτος θα ήταν αφενός η συνομολόγηση μια
Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας με το Ισραήλ, αλλά και με την Αίγυπτο,
αφετέρου η δημιουργία ενός στρατιωτικού μηχανισμού, που θα ήταν υπο την
εποπτεία της ΕΕ και εννοούμε την PESCO, ανάμεσα σε Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ και
Αίγυπτο....
Η Αμυντική Συνεργασία με το Ισραήλ, όχι μόνο (αλλά πολύ βασικό και αυτό) για
την προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού, αλλά λόγω της οριοθέτησης ΑΟΖ ανάμεσα
στα δύο κράτη, ήδη από το 2010, να υπάρχει στρατιωτική επιτήρηση της περιοχής
από κοινή ομάδα των δύο κρατών, και φυσικά δεν εννοούμε την επιτόπια μόνο
επιτήρηση, αλλά κυρίως την θεσμοθετημένη επιτήρηση μέσω drones κτλ....
Συγχρόνως δε, καθώς οι Ισραηλινοί δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη, και για αυτό
είναι ένα μεγάλο κράτος (μικρό σε πληθυσμό, αλλά μεγάλο σε ισχύ), μία Αμυντική
Συνεργασία ανάμεσα στα δύο κράτη με αφορμή την συγκεκριμένη οριοθέτηση, θα
αποτελούσε ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα για το κυπριακό κράτος, αρκεί φυσικά
να υπάρχει ο όρος, ότι σε περίπτωση που θιγούν τα συμφέροντα της Κύπρου, θα
επέμβουν οι Ισραηλινοί....
Φυσικά, μπορεί κάποιος να πει, ότι το Ισραήλ, ενδεχομένως, να μην επιδιώκει
τόσο ακραία πόλωση με την Τουρκία, και μάλιστα μετά τα τελευταία ανοίγματα,
ωστόσο επί της ουσίας είναι μια λύση που αφάνταστα συμφέρει την ισραηλιτική
πλευρά γιατί φυσικά το πλεονέκτημα των κινήσεων ανάμεσα σε Ισραήλ και Τουρκία
έρχεται με συνοπτικές διαδικασίες στην πλευρά του Ισραήλ (και με εκβιαστικό
τρόπο) αφετέρου αν και γνωρίζουμε σε ιστορικό επίπεδο τις σχέσεις Ισραήλ με
Μ.Βρετανία, ωστόσο αν μία συμφωνία ανάμεσα σε Κύπρο και Ισραήλ παραχωρούσε το
δικαίωμα στο δεύτερο να αναπτύξει δυνάμεις σε ενα συγκεκριμένο χώρο της
Κύπρου, ως βάσεις, αφενός θα εξοβέλιζε στην πραγματικότητα τον αγγλικό
παράγοντα στο Νησί αφετέρου το Ισραηλινό Κράτος θα είχε καταστεί ο φόβος και ο
τρόμος αναθεωρητικών δυνάμεων... Αν και γνωρίζουμε το χάρτη, ωστόσο υπάρχουν
οι τρόποι να αξιοποιηθεί η Κύπρος για το Ισραήλ ως "παρατηρητήριο" ακόμα και
για το Ιράν...
Και θα μου επιτραπεί να πω, αν και αυτό μόνο οι καθ' ύλην αρμόδιοι
μπορούν να το αξιολογήσουν, αυτά τα μυθεύματα που ακούμε όλες αυτές τις
δεκαετίες για τις στρατιωτικές βάσεις, είναι όντως "να έχουμε να λέμε", γιατί
οι παραχωρήσεις αυτές γίνονται κάτω από συγκεκριμένο νομικό καθεστώς, έχουν
συγκεκριμένη χρονική ισχύ κτλ κτλ ... Εδώ με τις απαράδεκτες, έτσι όπως
συνομολογήθηκαν για το κυπριακό Κράτος οι Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου που
εγκαθίδρυσαν τρεις δερβέναγες, και ειδικά τους Βρετανούς, οι οποίοι ήταν
αυτοί, που για να συνεχίσουν να υφίστανται στο Νησί εις το διηνεκές, άνοιξαν
τις "πύλες της Κολάσεως" για να εισβάλει μία χώρα συνονθυλευματος μειονοτήτων
(γιατί αυτό είναι οι Τούρκοι), και το Ισραήλ μπορεί να καταστεί αυτό που θα
δημιουργήσει πρόβλημα;;;;... όχι μόνο δεν θα δημιουργήσει, αλλά αντίθετα με
τις ελληνικές δυνάμεις θα είναι η ασπίδα για το Κυπριακό Κράτος....Αν και το
έχουμε ξαναγράψει, αν υπάρχει η πρόθεση να προκριθεί μία λύση ανάγκης του
Κυπριακού, που αυτή θα εξυπηρετεί τα αγγλοτουρκικά συμφέροντα για άλλη μια
φορά, μετά από το 1959, είναι προτιμητέο, όσο σκληρό και να ακούγεται, να
υφίσταται η εγγύηση, αφού η ΕΕ σκέφτεται ακόμη το Ζελενσκι, και 48 χρόνια
σφυρίζει αδιάφορα για το Κυπριακό, να πράξουμε ως Ελλάδα τα δέοντα με δυνάμεις
της περιοχής μας ισχυρές, ώστε να προασπίσουμε το Νησί μας ...
Εξίσου μια Αμυντική Συνεργασία ανάμεσα σε Αίγυπτο και Κύπρο θα ήταν ιδιαίτερα
επωφελής και για τις δύο πλευρές, γιατί ουσιαστικά θα δέσμευε την Αίγυπτο
(αφού η Κύπρος έχει μαζί της οριοθετήσει ΑΟΖ από το 2003)... Και να πούμε και
κάτι, σχεδόν κάτι αντίστοιχο με τους ενδεχόμενους ενδοιασμούς του Ισραήλ, που
θα μπορούσε να έχει το αιγυπτιακό Κράτος για τη σχέση του με την Τουρκία, μία
παράμετρος που την είδαμε, καθώς οριοθετήσαμε ως Ελλάδα μερικώς την
αποκλειστική οικονομική ζώνη με την Αίγυπτο ... Όταν εμείς όλες αυτές τις
δεκαετίες από το 1995 (που η UNCLOS επικυρώθηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο)
ακόμα δεν έχουμε κάνει χρήση των ιστορικών δικαίων μας, που νομιμοποιούνται
εκτός των άλλων και από ένα νομικό κείμενο, γιατί ένα άλλο Κράτος να σκεφτεί
κατ' ουσίαν για εμάς;;;;;;...
Αν οι ίδιοι, πρώτοι δείχναμε αποφασιστικότητα, φυσικά και οι εταίροι μας θα
κινούνταν με διαφορετικό τρόπο ... Και στο κάτω κάτω, η Κύπρος για την Αίγυπτο
(αν θέλουμε τα πράγματα να τα βλέπουμε με την πραγματική τους διάσταση), λόγω
των σχέσεων Μακαρίου με Νάσερ, έχει πολύ διαφορετική διάσταση και λογίζεται
πολύ διαφορετικά (ακόμα και σήμερα)....
Και φυσικά, αυτό που θα ήταν το πλέον πρόσφορο για τα συμφέροντα των χωρών της
ΝΑ Μεσογείου, καθώς όλα ανεξαιρέτως απειλούνται από την αναθεωρητική δύναμη
που λέγεται Τουρκία, είναι η δημιουργία μίας τετραμερους, στρατιωτικής
συμμαχίας (ένα μικρό ΝΑΤΟ, αν και αδόκιμος ο όρος, καθώς το ΝΑΤΟ έχει και
νομικά και θεσμικά πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά) που θα είναι υπό την
εποπτεία της ευρωπαϊκής PESCO... Μία πολύ δυνατή ασπίδα της Μεσογείου με μέλη
τα τέσσερα βασικά κράτη της που απειλούνται από τον αναθεωρητισμό της
Τουρκίας, η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αίγυπτος (και γιατί όχι με
παρατηρητές τον Λίβανο και την Ιορδανία)...
Εννοείται ότι αυτές οι προτάσεις μπορεί να έχουν πέσει στο τραπέζι της
διαπραγμάτευσης, εννοείται ότι το ΝΑΤΟ ειδικά εξαιτίας της Τουρκίας να φέρει
αντιρρήσεις, όμως εν προκειμένω και λόγω Ουκρανίας έχουν αλλάξει πολύ οι
συνιστώσες της Διπλωματίας, όπως δηλαδή οι χώρες αντιλαμβάνονται το
περιφερειακό περιβάλλον τους...Το να ξαναπέφτουν προτάσεις διπλωματικές, ακόμα
κι αν έχουν ειπωθεί κάποια στιγμή στο παρελθόν, αυτό σημαίνει είτε οτι άλλαξαν
οι περιφερειακοί συσχετισμοί είτε ότι έχουν ωριμάσει κάποια πράγματα πλέον....
Και φυσικά να πούμε κάτι, μπορεί η Κυβέρνηση Τραμπ να έχει αφήσει μία
ανεκτίμητη παρακαταθήκη στην ανατολική περιοχή που ονομάζεται "Συμφωνίες
Αβραάμ", όπως στρατηγικής σημασίας συμφωνίες είναι αυτές που έχουν κατ' ουσίαν
και το στρατιωτικό σκέλος ιδιαίτερα αναπτυγμένο ...
*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός – Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου
Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική
Συνεργάτιδα ΑΠΘ (Νομικής Σχολής και Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), Εξωτερική
Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και της Σχολής
Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ)