Τα δύο στενά και οι ανταγωνισμοί των μεγάλων δυνάμεων



«Στις αρχές Αυγούστου, δύο κρίσιμες εξελίξεις σημειώθηκαν σε δύο στενά»

ΟΜπουρχανεντίν Ντουράν αρθρογράφος στην Τουρκία δίνει μια πολύ καλή οπτική για το πώς αντιμετωπίζει η Άγκυρα το θέμα των σιτηρών από την Ουκρανία και την πρόσφατη κρίση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας. Δεν είναι τυχαίο πως το άρθρο του φιλοξενείται στην ιστοσελίδα της SETA. Της μεγαλύτερης «δεξαμενής σκέψης» στην γειτονική χώρα.

Γράφει χαρακτηριστικά ο Ντουράν: «Στις αρχές Αυγούστου, δύο κρίσιμες εξελίξεις σημειώθηκαν σε δύο στενά: Στο πλαίσιο της συμφωνίας για τα σιτηρά, στην οποία κατέληξαν η Ουκρανία και η Ρωσία χάρη στη σκληρή δουλειά της Τουρκίας, το πρώτο ουκρανικό σκάφος έφτασε στον Βόσπορο – ακριβώς τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα βίωναν εντάσεις πάνω από τα στενά της Ταϊβάν. Αρνούμενη να λάβει υπόψη της την αυστηρή προειδοποίηση του Πεκίνου, η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, προσγειώθηκε στην Ταϊβάν.

Ας ξεκινήσουμε όμως με την παράδοση των σιτηρών. Η συμφωνία, η οποία διευκόλυνε την αποστολή 20 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών από τρία λιμάνια της Ουκρανίας για περίοδο 120 ημερών, ήταν αναμφισβήτητα η πιο θετική είδηση ​​από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ωστόσο, αυτή η εξέλιξη, που θα αμβλύνει την παγκόσμια επισιτιστική κρίση, και οι παρατηρήσεις του πρώην καγκελαρίου της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ για το ενδιαφέρον του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για τις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου σηματοδοτούν ότι η κατάπαυση του πυρός είναι στη γωνία.

Η Ουκρανία πιθανότατα θα ξεκινήσει μια αντεπίθεση τους επόμενους μήνες και η ισχυρή απάντηση της Ρωσίας θα οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση. Αυτό, με τη σειρά του, θα οδηγούσε την τρέχουσα κρίση μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, η οποία μετατράπηκε σε πόλεμο φθοράς, να φτάσει σε ένα νέο επίπεδο. Μέχρι σήμερα, οι δυτικές οικονομικές κυρώσεις έχουν αποτύχει να αναγκάσουν τη Ρωσία να γονατίσει. Η ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση, ωστόσο, επιδεινώνεται. Κατά κάποιο τρόπο, οι κυρώσεις είχαν πιο σοβαρό αντίκτυπο στην Ευρώπη από τη Ρωσία στο πλαίσιο του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων. Το Κρεμλίνο επιμένει ότι η Δύση ήταν ανόητη να καταφύγει σε κυρώσεις, πιστεύοντας ότι οι κυρώσεις δημιούργησαν μια ευκαιρία στη Ρωσία να εξοπλίσει το φυσικό αέριο. Επιπλέον, η Ρωσία ενισχύει τις στρατηγικές της σχέσεις με μη δυτικές χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία και το Ιράν για να ανοίξει το δρόμο σε ένα νέο δίκτυο οικονομικών σχέσεων, χρησιμοποιώντας εθνικά νομίσματα για το εμπόριο αγαθών και εφαρμόζοντας ειδικά προγράμματα οικονομικής συνεργασίας.


Ας θυμηθούμε ότι η κρίση των σιτηρών είχε ανησυχήσει βαθιά τη Δύση. Οι επικριτές προειδοποίησαν ότι οι Ρώσοι προσπαθούσαν να υποκινήσουν διαμαρτυρίες και εσωτερική αναταραχή στη Βόρεια Αφρική για να προσπαθήσουν να ασκήσουν μεταναστευτική πίεση στην Ευρώπη. Ορισμένοι παρατηρητές υποστηρίζουν επί του παρόντος ότι η Ρωσία συμφώνησε στη συμφωνία για τα σιτηρά για να επιδιορθώσει την εικόνα της, αλλά παρ' όλα αυτά μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτό το όπλο κατά βούληση. Επιπλέον, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει ορισμένες προκλήσεις αυτόν τον χειμώνα – οι οποίες, λένε, θα μπορούσαν να κάνουν πιο πιθανή τη νίκη λαϊκιστικών/δεξιών κομμάτων και ηγετών σε πολλές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί να διεξαχθούν το 2023. Ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων έναντι - απέναντι στην Ουκρανική κρίση κινείται σε μια κατεύθυνση που θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στις ευρωπαϊκές χώρες, ξεκινώντας από τη Γερμανία.

Καθώς η κρίση στην Ουκρανία συνεχίζει να επηρεάζει την Ευρώπη, οι ΗΠΑ έκαναν ένα νέο βήμα για να κλιμακώσουν τις εντάσεις με την Κίνα. Η Νάνσυ Πελόζι, η οποία έγινε η πρώτη ομιλήτρια που επισκέφτηκε την Ταϊβάν μετά από ένα τέταρτο του αιώνα, φρόντισε να μιλήσει για την αλληλεγγύη μεταξύ των δημοκρατιών ενάντια στην απολυταρχία. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η αδυναμία του Πεκίνου να αποτρέψει αυτή την επίσκεψη, η οποία παραβίαζε την πολιτική της για την One China, αντιπροσώπευε μια συμβολική νίκη για την Ουάσιγκτον. Αυτή η κίνηση, την οποία το Πεκίνο ερμήνευσε ως σαφή πράξη πρόκλησης, έδειξε την υποστήριξη της Αμερικής στους συμμάχους της στην περιοχή Ινδο-Ειρηνικού.
 
Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ο ανταγωνισμός ΗΠΑ-Κίνας έχει φτάσει έτσι σε ένα νέο επίπεδο. Οι Κινέζοι δεν μπορούσαν να εμποδίσουν το αεροπλάνο της Πελόζι να προσγειωθεί στην Ταϊβάν. Η πιο πρόσφατη κρίση ήταν αρκετά σημαντική ώστε να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στην Κίνα. Έχοντας κατά νου ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν έκανε (ή δεν μπορούσε) να σταματήσει την επίσκεψη της Πελόζι, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι περισσότεροι άνθρωποι στην Ουάσιγκτον κλίνουν προς την αντιμετώπιση της Κίνας νωρίτερα παρά αργότερα. Είναι επίσης σαφές, ωστόσο, ότι αυτή η πιο πρόσφατη κίνηση θα χρησιμεύσει για να φέρει την Κίνα και τη Ρωσία πιο κοντά.