Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Την συνέργεια Ελικοπτέρων Αναγνωρίσεως OH-58D Kiowa Warrior για αναγνώριση και
κατάδειξη στόχων, αποκάλυψαν οι βολές πυροβολικού β΄ εξαμήνου του Δ΄ Σώματος
Στρατού που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 18-20 Οκτωβρίου στο Πεδίο Βολής Πετρωτών
Ξάνθης.
Η περίπτωση αναδεικνύει την διαρκή προσπάθεια για μεγιστοποίηση της
αξιοποιήσεως του υπάρχοντος υλικού, με δοκιμές τακτικών και πρακτικών που
μπορούν να αποδώσουν ακόμη και ως περιπτώσεις ανάγκης ή εσχάτη λύση. Τα
Ελικόπτερα Αναγνωρίσεως, εκ της φύσεως της αποστολής τους, μπορεί να
αποκαλύψουν στόχους κατάλληλους για το Πυροβολικό και γι’ αυτό η συνεργασία
μαζί του είναι φυσιολογική.
Ωστόσο, η σύγχρονη πραγματικότητα του πεδίου μάχης υποδεικνύει ότι
πρακτικότερες και αποτελεσματικότερες λύσεις για σκοπούς αναγνωρίσεως και
καταδείξεως στόχων, προσφέρουν μικρά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV)
εφοδιασμένα με τους κατάλληλους αισθητήρες. Παρά ταύτα, εφόσον ο Ελληνικός
Στρατός εκπαιδεύεται στην αξιοποίηση και των Ελικοπτέρων Αναγνωρίσεως για την
εν λόγω περίπτωση, ώστε να υφίσταται η συγκεκριμένη δυνατότητα, έχει
ενδιαφέρον να δούμε τί προκλήσεις παρουσιάζονται.
Η αναγνώριση στόχων, προϋποθέτει την ύπαρξη αισθητήρων αξιόλογων επιδόσεων.
Εναέριες πλατφόρμες, εκμεταλλευόμενες το υψόμετρο πτήσεως απολαμβάνουν
πλεονεκτικότερου πεδίου παρατηρήσεως, που προσφέρει μεγαλύτερες αποστάσεις
αποκαλύψεως στόχων από τους αισθητήρες τους. Στην περίπτωση του OH-58D, κύριος
αισθητήρας είναι το Σκοπευτικό Επί Ιστού (MMS) που ενσωματώνει κάμερα TV
υψηλής ευκρινείας, αισθητήρα θερμικής απεικονίσεως υπερύθρων (IR) και
αποστασιόμετρο/καταδείκτη λέιζερ.
Η κάμερα TV επιτρέπει εντοπισμό και κατάδειξη στόχου σε μεγάλες αποστάσεις και
υπό συνθήκες χαμηλού φωτισμού.
Ο αισθητήρας θερμικής απεικονίσεως εξασφαλίζει πρόσκτηση στόχου και κατάδειξη
σε συνθήκες σκότους και αντίξοες καιρικές συνθήκες.
Το αποστασιόμετρο/καταδείκτης λέιζερ προσφέρει ακριβή κατάδειξη στόχου για την
κατεύθυνση των βλημάτων κατευθύνσεως λέιζερ HELLFIRE.
Ο αισθητήρας θερμικής απεικονίσεως στο MMS είναι πιο σύγχρονος και ελαφρώς
ανωτέρων επιδόσεων εν σχέσει με τον αντίστοιχο του επιθετικού ελικοπτέρου
AH-64A και των αρμάτων μάχης M60A3 TTS. Δεν προσφέρει λοιπόν κάτι το
εξαιρετικό ως αισθητήρας κατά τον νυκτερινό αγώνα, σύμφωνα με τα σύγχρονα
δεδομένα. Η απόδοση της κάμερας TV είναι επίσης πεπερασμένη και περιορίζεται
στον αγώνα κατά την ημέρα ενώ και το αποστασιόμετρο/καταδείκτης λέιζερ όπως
ελέχθη, επαρκεί από πλευράς επιδόσεων για την αξιοποίηση του HELLFIRE,
μέγιστου βεληνεκούς 8 χλμ.
Όλα τα ανωτέρω, περιγράφουν επιδόσεις κατά πολύ μικρότερες του μέγιστου
βεληνεκούς (20-40 χλμ.) των χρησιμοποιηθέντων μέσων του Πυροβολικού, όπως των
PzH 2000GR, M109 και RM-70 που χρησιμοποιήθηκαν στις συγκεκριμένες βολές. Ως
εκ τούτου, το OH-58D πρέπει να ενεργήσει σε αρκετά πιο προωθημένη θέση αλλά
όχι και σε πολύ μεγάλο βάθος πέραν του Προσθίου Ορίου Τοποθεσίας, καθώς τα
στοιχεία πυροβόλων ή ΠΕΠ, τάσσονται σε κάποιο βάθος χιλιομέτρων όπισθεν του
ΠΟΤ. Η πραγματικότητα αυτή διακρίνεται στο σχετικό βίντεο από την
δραστηριότητα, στο οποίο φαίνεται ότι τα OH-58D περνούν από τις θέσεις τάξεως
των πυροβόλων που εκτελούν τις βολές και προωθούνται μπροστά. Για εκμετάλλευση
μεγαλύτερων επιδόσεων βεληνεκούς συστημάτων πυροβολικού, το Kiowa Warrior δεν
είναι η βέλτιστη επιλογή σε αναγνώριση και κατάδειξη στόχων.
Η κατάσταση αυτή, επιβεβαιώνει την ούτως ή άλλως εν γένει ριψοκίνδυνη φύση των
αποστολών που καλούνται να εκτελέσουν τα Ελικόπτερα Αναγνωρίσεως. Οι συνθήκες
αποστολής και η μεγάλη έκθεση σε απειλές φορητών αντιαεροπορικών βλημάτων,
καθιστούν λίαν απαραίτητη την ύπαρξη ηλεκτρονικών συστημάτων αυτοπροστασίας
για την βελτίωση των προϋποθέσεων επιβιωσιμότητος των Ελικοπτέρων
Αναγνωρίσεως, όπως ακριβώς ισχύει και με τα Επιθετικά Ελικόπτερα. Ο πόλεμος
στην Ουκρανία, έχει υπογραμμίσει αυτή την πραγματικότητα. Καθώς τα Kiowa
Warrior αποκτήθηκαν χωρίς τέτοια συστήματα, κρίνεται ζωτικής σημασίας η
συμπλήρωση του εξοπλισμού τους με αυτά.
Άλλη πρόκληση που υφίσταται, είναι αυτή των επικοινωνιών μεταξύ των
Ελικοπτέρων Αναγνωρίσεως και των Κέντρων Διεύθυνσης Πυρός (ΚΔΠ) των Μοιρών
Πυροβολικού. Τα τελευταία, δεν προβλέπουν ύπαρξη Σταθμών Ασυρμάτων ειδικά για
επικοινωνίες με αεροπορικά μέσα, όπως ισχύει με τις Ομάδες Επαφής των Ταγμάτων
Πεζικού, στα οποία προβλέπεται Αξιωματικός Ελεγκτής Αέρος (ΑΕΛΑ) ή Αξιωματικός
Ελέγχου Ελικοπτέρων (ΑΕΛΕ/Π). Σε αυτές τις περιπτώσεις, υφίσταται δυνατότητα
ασφαλούς επικοινωνίας με σύστημα HAVE QUICK ή SATURN. Εν πάση περιπτώσει, με
κάποιον τρόπο τα ΚΔΠ των Μοιρών Πυροβολικού επικοινωνούν με τα OH-58D Kiowa
Warrior για την συγκεκριμένη συνεργασία ωστόσο, βασικό ζήτημα είναι η
εξασφάλιση ασφαλούς επικοινωνίας με κρυπτασφάλιση και όχι πρόχειρες μέθοδοι
ανάγκης.
Ο εφοδιασμός και μόνο των Kiowa Warrior με ηλεκτρονικά συστήματα
αυτοπροστασίας, όσο και η αποκατάσταση επικοινωνιών ασφαλείας με τις Μοίρες
Πυροβολικού, προϋποθέτουν δαπάνη αξιόλογης τάξεως. Ιδανικώς, η πρώτη απαίτηση
πρέπει να καλυφθεί άμεσα ενώ η δεύτερη μπορεί να λάβει την μορφή επενδύσεως
για την προμήθεια οργανικών συστημάτων UAV στις Μοίρες Πυροβολικού, που θα
“απογειώσουν” κυριολεκτικώς τις δυνατότητές τους συνολικώς.