Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Σε συνέντευξη του διευθυντού του τουρκικού Ινστιτούτου Έρευνας & Ανάπτυξης
Αμυντικών Βιομηχανιών (TÜBİTAK SAGE) στις 6 Απριλίου, αναφέρθηκε ότι σύντομα
αναμένεται η πρώτη δοκιμαστική εκτόξευση (από το έδαφος) του υπό ανάπτυξη
υπέρ-υπερηχητικού πυραύλου αέρος – αέρος GÖKHAN, με κινητήρα αεριωθούμενου
αέρα – αυλωθητού (ramjet). Το πρόγραμμα αναφέρθηκε ότι βρίσκεται ελαφρώς
εμπρός ως προς το χρονοδιάγραμμα, δηλωτικό πιθανώς της προτεραιότητος που του
αποδίδεται.
Σχετικό αναπτυξιακό πρόγραμμα προωθητικού συστήματος αυλωθητού (ramjet), είχε
ανακοινωθεί από το TÜBİTAK SAGE το 2020. Το πρόγραμμα GÖKHAN είχε μνημονεύσει
δημοσίως για πρώτη φορά ο υπουργός Αμύνης Χουλουσί Ακάρ τον Ιούνιο του 2021
και στην ίδια ευκαιρία, ο διευθυντής του TÜBİTAK SAGE αποκάλυψε ότι είχαν ήδη
πραγματοποιηθεί δοκιμές κινητήρα ramjet. Πιθανώς άναφερόταν στην ανάπτυξη των
σχετικών εγκαταστάσεων δοκιμών του Ινστιτούτου, που εκείνη την περίοδο είχαν
ολοκληρωθεί.
Τον Νοέμβριο, κατά την διάρκεια της συζητήσεως στην τουρκική εθνοσυνέλευση του
Σχεδίου Προϋπολογισμού 2022, ο υπουργός Βιομηχανίας & Τεχνολογίας Μουσταφά
Βαράνκ είχε πει ότι το 2022 επρόκειτο να παρουσιαστεί το πρωτότυπο κινητήρα
ramjet. Στις 19 Φεβρουαρίου 2022, το TÜBİTAK SAGE ανακοίνωσε την
πραγματοποίηση επιτυχούς δοκιμής αναφλέξεως κινητήρα ramjet, παρουσία του
επικεφαλής της Προεδρείας Αμυντικής Βιομηχανίας (SSM). Τον Μάρτιο, ο
διευθυντής του TÜBİTAK SAGE είχε δηλώσει ότι βρίσκεται στο αρχικό στάδιο της
σχεδιαστικής αντιλήψεως πυραύλου scramjet, παραλλαγή του ramjet αλλά καύσεως
με υπερηχητική ροή αέρος, που επιτυγχάνει ακόμη υψηλότερες ταχύτητες!
Κινητήρες ramjet αναπτύσσονται επίσης για τον υπερ-υπερηχητικό πύραυλο
αντιραντάρ AKBABA και έναν πύραυλο επιφανείας – επιφανείας και εδάφους –
εδάφους.
Ο GÖKHAN παρουσιάζεται ως ανάλογος του ευρωπαϊκού Meteor, στον οποίο
αποδίδονται ανάλογες επιδόσεις, δηλαδή επιχειρησιακή εμβέλεια 100 χλμ. και
“Ζώνη Μη Διαφυγής” (No Escape Zone) περί τα 60 χλμ. Οι συμπτώσεις θα παύσουν
να είναι συμπτώσεις όταν εμφανιστεί ο πύραυλος αλλά μέχρι τότε μπορούμε να
προσεγγίσουμε την τεχνολογία κινητήρων ramjet που συναντούμε στο Meteor.
Βασίμως μπορούμε να υποθέσουμε ότι αυτό που οι Τούρκοι παρουσιάζουν ως
εγχώρια ανάπτυξη, δεν είναι τίποτα άλλο από ένα ακόμη αναπτυξιακό πρόγραμμα,
από τα τόσα που έχουν ανατεθεί στο κρατικό TÜBİTAK SAGE, για συνεργασία με
ξένους οίκους. Στην προκειμένη περίπτωση, το δεύτερο μέρος συνεργασίας που
δεν προβάλλεται, είναι προφανώς η γερμανική Bayern-Chemie, που με το ανάλογο
τίμημα ανέλαβε να μεταφέρει την σχετική τεχνολογία και τεχνογνωσία.
Η Bayern-Chemie ανέπτυξε τον κινητήρα ramjet του Meteor. Ως οντότητα, ανήκει
στην ευρωπαϊκή MBDA, κοινοπραξία εταιρειών Γαλλίας, Γερμανίας, Ηνωμένου
Βασιλείου, Ισπανίας και Ιταλίας. Σε πολιτικό επίπεδο, οι κυβερνήσεις αυτών
των ευρωπαϊκών κρατών, προφανώς δεν έχουν ένσταση στην συγκεκριμένη
συνεργασία ενώ όπως έχουμε επισημάνει εδώ και καιρό, η μακροχρόνια γερμανική
συνεργασία (Diehl Defence) είναι φανερό ότι βρίσκεται πίσω από την ανάπτυξη
της σειράς αντιαεροπορικών πυραυλικών συστημάτων HİSAR και SİPER που
ουσιαστικά είναι η οικογένεια IRIS-T SL.