Οι εικόνες των ελικοπτέρων Super Puma να διασώζουν από τις στέγες σπιτιών
κατοίκους μεταξύ των οποίων ηλικιωμένοι και μικρά παιδιά αλλά και των Chinook
να απεγκλωβίζουν κατοίκους και να τους μεταφέρουν με ασφάλεια στο γήπεδο της
Καρδίτσας, αλλά και προμήθειες στις αποκλεισμένες περιοχές, καταδεικνύουν την
τεράστια έως τώρα συμβολή που έχουν τα εναέρια μέσα των Ενόπλων Δυνάμεων στη
γιγαντιαία επιχείρηση σωτηρίας στον Θεσσαλικό κάμπο.
Οι ‘’από μηχανής θεοί’’ των Ενόπλων Δυνάμεων δίνουν και πάλι ‘’ηχηρό’’ παρών
σε μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές που έχουν χτυπήσει την Ελλάδα
τις τελευταίες δεκαετίες σώζοντας δεκάδες ανθρώπινες ζωές. Τα CH-47 Chinook
της Αεροπορίας Στρατού, τα Super Puma της Πολεμικής Αεροπορίας, τα S-70 Aegean
Hawk του Πολεμικού Ναυτικού μαζί με τα ελικόπτερα του Πυροσβεστικού Σώματος
αναδεικνύονται ως οι μεγάλοι πρωταγωνιστές στη ‘’μάχη του κάμπου’’.
Όπως κατ’ επανάληψη έχει αναφέρει το Newpost τα ελικόπτερα των Ενόπλων
Δυνάμεων δεν είναι υπερβολή να χαρακτηριστούν ως τα πλέον χρήσιμα εναέρια μέσα
που διαθέτει η χώρα. Κατά συνέπεια η αναγκαιότητα για υψηλές διαθεσιμότητες
ανά πάσα στιγμή, 365 ημέρες το χρόνο, θεωρείται εκ των ουκ άνευ.
Όμως η πραγματικότητα δείχνει ότι παρά το γεγονός ότι υπάρχει αριθμητική
επάρκεια, οι διαθεσιμότητες παραμένουν χαμηλές εξαιτίας προβλημάτων στη
συντήρηση και στην υποστήριξη των ελικοπτέρων. Κορυφαίο παράδειγμα τα NH-90,
τα πιο καινούργια ελικόπτερα τα οποία διαθέτουν οι Ένοπλες Δυνάμεις. Είκοσι
χρόνια έπειτα από τη απόκτηση των πρώτων ΝΗ-90 η Αεροπορία Στρατού εξακολουθεί
να παραλαμβάνει ελικόπτερα τα οποία όμως παραμένουν καθηλωμένα. Και ενώ
διαθέτει ήδη 16 ελικόπτερα τα οποία έως τα τέλη του 2024 να φτάσουν συνολικά
τα 20, από αυτά πετούν ελάχιστα και χρησιμοποιούνται κυρίως σε αποστολές
αεροδιακομιδών και μεταφοράς VIP προσώπων. Ούτε ένα NH-90 δεν είδαμε τις
τελευταίες ημέρες να συμμετέχει στις επιχειρήσεις έρευνας-διάσωσης και
απεγκλωβισμού πολιτικών στη Θεσσαλία. Ούτε ένα από τα πλέον σύγχρονα
ελικόπτερα των Ενόπλων Δυνάμεων για τα οποία δαπανήθηκαν εκατοντάδες
εκατομμύρια δεν εμφανίστηκε στα πλημμυρισμένα χωριά της Καρδίτσας αλλά
παραμένουν σταθμευμένα στην Πάχη Μεγάρων. Με τις διαθεσιμότητες όλα αυτά τα
χρόνια να είναι από ελάχιστες έως μηδενικές.
Η έλλειψη ανταλλακτικών καθώς η ελλιπής έως ανύπαρκτη υποστήριξη των
ελικοπτέρων από την πρώτη μέρα παράδοσης τους αποτελούν την
αιτία.Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και τα ελικόπτερα που παραδίδονται τώρα
φτάνουν στην Ελλάδα με περιορισμένο αριθμό ανταλλακτικών. Έως τώρα τα ελάχιστα
διαθέσιμα NH-90χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο όχι στην εκπαίδευση των
Μονάδων Ειδικών Επιχειρήσεων ή σε άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες για τις
οποίες αποκτήθηκαν αλλά σε αεροδιακομιδές από τα νησιά του Αιγαίου αλλά και σε
μεταφορές. Όπως είχε αποκαλύψει το Newpost το τριήμερο του Πάσχα ταNH-90
«έγραψαν» σχεδόν 20 ώρες πτήσης πάνω από το Αρχιπέλαγος για αεροδιακομιδές
ασθενών από μικρά νησιά του Αιγαίου. Καθώς οι γιατροί του ΕΚΑΒ αρνούνται
επικαλούμενοι λόγους ασφάλειας να πετάξουν με τα ελικόπτερα του ΕΚΑΒ με
αποτέλεσμα τα χρησιμοποιούνται στρατιωτικά ελικόπτερα NH-90, Chinook και
Aegean Hawk όταν απαιτηθεί αεροδιακομιδή.
Εξαιρετικά χαμηλές είναι τα τελευταία χρόνια και οι διαθεσιμότητες των
πανίσχυρων Super Puma τα οποία όμως έχουν ήδη γράψει πάνω από τρεις δεκαετίες
επιχειρησιακής προσφοράς. Από τα συνολικά 12 ελικόπτερα που διαθέτει η
384 Μοίρα Έρευνας Διάσωσης πετάει πλέον πολύ περιορισμένος αριθμός με
προτεραιότητα στα ελικόπτερα επιφυλακής στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου,
Λήμνο, Χίο και Ρόδο. Τα πανίσχυρα και εξαιρετικά αξιόπιστα –με μηδενικό δείκτη
ατυχημάτων- αλλά με σημαντικά προβλήματα στην συντήρηση και υποστήριξη
ελικόπτερα δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να καλύψουν τις μεγάλες ανάγκες σε
αποστολές SAR και φυσικά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικατασταθούν από
τα υπέργηρα AB-205. Σε αρκετά από αυτά απουσιάζουν καίρια ηλεκτρονικά και άλλα
συστήματα όπως ραντάρ και θερμικές κάμερες παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες να
εξασφαλιστούν ακόμα και μεταχειρισμένα ανταλλακτικά από συμμαχικές και φιλικές
χώρες.
Προβληματισμός υπάρχει και για τις διαθεσιμότητες των ελικοπτέρων CH-47
Chinook, των ‘’Work Horse’’ της Αεροπορίας Στρατού. Διαθέτει συνολικά 25
μεταφορικά ελικόπτερα. Εννέα από αυτά αποκτήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του
80’ σε διαμόρφωση CH-47C τα οποία στη συνέχεια εκσυγχρονίστηκαν σε CH-47D.
Όμως οι κινητήρες τους Τ-55-L712 εδώ και αρκετά χρόνια δεν υποστηρίζονται με
ανταλλακτικά με αποτέλεσμα τα ελικόπτερα να παραμένουν καθηλωμένα. Με
σημαντική καθυστέρηση-η χαμένη δεκαετία της κρίσης και των ανύπαρκτων
αποφάσεων για τις Ένοπλες Δυνάμεις- ξεκίνησε εντός του 2020 η διαδικασία
αντικατάστασης των κινητήρων με την Αεροπορία Στρατού να περιμένει τώρα
τους νέους κινητήρες με ότι αυτό συνεπάγεται για τις διαθεσιμότητες των
ελικοπτέρων.
Αλλά σημαντικά προβλήματα στην υποστήριξη έχουν εδώ και χρόνια και τα CH-47D
καθώς η κατασκευάστρια εταιρεία πλέον δεν τα υποστηρίζει αφού η γραμμή
παραγωγής έχει περάσει στα CH-47F. Κατά συνέπεια και τα υπόλοιπα 16 ελικόπτερα
αντιμετωπίζουν σημαντικό ζήτημα με την ροή ανταλλακτικών. Με αυτά τα δεδομένα
το έργο των τεχνικών στο 4Ο ΤΕΑΣ χαρακτηρίζεται πλέον ως άθλος. Μια καθημερινή
μάχη ώστε στην πίστα να υπάρχουν διαθέσιμα Chinook για τις τεράστιες ανάγκες
σε εκπαίδευση, μεταφορές, αεροδιακομιδές, έρευνα και σε όποια άλλη αποστολή
«επιστρατεύονται» να συνδράμουν.
Εξαιρετικά χαμηλές είναι και οι διαθεσιμότητες των απαρχαιωμένων πλέον
ελικοπτέρων Έρευνας-Διάσωσης AB-205 της Πολεμικής Αεροπορίας. Ήδη σε εξέλιξη
βρίσκεται η διαδικασία απόκτησης καινούργιων ελικοπτέρων με το Αεροπορικό
Επιτελείο όπως πρόσφατα ανέφερε το Newpost να ‘’τρέχει’’ προκειμένου εντός
Σεπτεμβρίου να προχωρήσει στην τελική του εισήγηση προς την ηγεσία. To
ενδιαφέρον εστιάζεται πλέον στα Ιταλικά ΜΗ-139A Grey Wolf η οποία στηρίζονται
στο AW-139, στα Γαλλικά Η-175 και στα Αμερικανικά Black Hawk για
τα οποία ενδιαφέρεται και ο Στρατός Ξηράς