Στις 9 Σεπτεμβρίου 1941, ο Ναπολέων Ζέρβας ιδρύει τον Εθνικό Δημοκρατικό
Ελληνικό Σύνδεσμο (ΕΔΕΣ).
Ο Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος (ΕΔΕΣ), ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη
και η μεγαλύτερη μη αριστερή ελληνική αντιστασιακή οργάνωση κατά τη διάρκεια
της Κατοχής.
Ιδρύθηκε από τον Ναπολέοντα Ζέρβα, τον Λεωνίδα Σπαή και τον Ηλία Σταματόπουλο
στις 9 Σεπτεμβρίου του 1941
Ως βασικός στόχος της οργάνωσης οριζόταν η αποκατάσταση του αντιμοναρχικού
στρατοπέδου υπό την ηγεσία του Νικολάου Πλαστήρα. Ηγετικό ρόλο διετέλεσε εξ
αρχής ο Ζέρβας λόγω της απουσίας του Πλαστήρα στη Γαλλία.
Ανέπτυξε αντιστασιακή δράση από το 1942 κυρίως στην Ήπειρο, τόπο καταγωγής του
Ζέρβα. Εξέδιδε τις εφημερίδες Δημοκρατική Σημαία και Εθνική Φλόγα.
Ο Ζέρβας τέθηκε επικεφαλής αντάρτικων δυνάμεων που ανέπτυξαν τη δράση τους στη
δυτική Ελλάδα και συμμετείχε στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου.
Αντάρτικες ομάδες του ΕΔΕΣ εδραίωσαν την κυριαρχία τους στην Ήπειρο.
Ο ΕΔΕΣ αποτέλεσε πόλο έλξης φιλελεύθερων, αστών δημοκρατών και αρκετών
σοσιαλιστών. Σε γενικές γραμμές αντιπροσώπευε τις αντικομμουνιστικές αλλά
αντιστασιακές αστικές τάξεις. Το 1943 μετονομάστηκε η οργάνωση σε Εθνικές
Ομάδες Ελλήνων Ανταρτών (ΕΟΕΑ).
Το φθινόπωρο του 1943 ο ΕΔΕΣ ήρθε σε σύγκρουση με τον ΕΛΑΣ.
Κατά την απελευθέρωση, ο ΕΔΕΣ εκδίωξε από την Ήπειρο στην Αλβανία τους
Τσάμηδες, Αλβανούς συνεργάτες των κατοχικών δυνάμεων με αυτονομιστική δράση.
Ήδη από το 1940, οι Τσάμηδες είχαν συνεργαστεί με τους Ιταλούς εισβολείς, ενώ
σταδιακά συνεργάστηκαν πλήρως με τους Γερμανούς και προσπάθησαν να
διαμορφώσουν κρατική οντότητα.
Την περίοδο των Δεκεμβριανών, τμήματα του ΕΔΕΣ δέχονται επίθεση από τις
υπέρτερες αριθμητικά δυνάμεις του ΕΛΑΣ υπό τους Σαράφη και Βελουχιώτη και υπό
το φόβο της διάλυσής τους υποχωρούν με Βρετανικά πλοία στην Κέρκυρα.
Ο Ζέρβας απέδωσε τις αιτίες της ήττας στο ότι ο στρατός του ήταν κατώτερος από
τον ΕΛΑΣ στο να πολεμάει εναντίον άλλων Ελλήνων.
Στις 15 Φεβρουαρίου 1945, με απόφαση του Ζέρβα, ο ΕΔΕΣ διαλύθηκε.
ArmyNow.Gr