Σημαντικές αποφάσεις και διεργασίες καταγράφονται τα τελευταία εικοσιτετράωρα
με επίκεντρο τα εξοπλιστικά προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού. Μολονότι, η
αμυντική επικαιρότητα, μονοπωλείται από την ανακοίνωση για τη προσεχή απόκτηση
της 4ης FDI HN καθώς και την προμήθεια στρατηγικών πυραύλων κρούσης για το
Πολεμικό Ναυτικό, εντούτοις, η τελική έγκριση φέρεται να δίνεται από τη
πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) για το πρόγραμμα
εκσυγχρονισμού των φρεγατών ΜΕΚΟ 200 ΗΝ.
Όπως σημειώνουν ανώτατες στρατιωτικές και πολιτικές πηγές στον γράφοντα και το
DefenceReview.gr το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού θα προχωρήσει το αμέσως επόμενο
χρονικό διάστημα αλλά με εμφανείς περικοπές στο συνολικό σχεδιασμό του
προγράμματος. Ως εκ τούτων, επανέρχεται η αρχική εισήγηση των επιτελών του ΠΝ,
προ τετραετίας – πενταετίας, η οποία στόχευε σε έναν περιορισμένης έκτασης
εκσυγχρονισμό των πλοίων. Εκτιμάται ότι θα αφορά το σύνολο όλων των φρεγατών,
δίχως όμως να αποκλειστεί το σενάριο που αφορά το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού να
αφορά τρεις φρεγάτες (αναφερόμαστε στις νεότερες φρεγάτες με βασικό κριτήριο
τη χρονολογική σειρά καθελκύσεων). Κυρίαρχο «επιχείρημα» εντός των ανώτατων
αξιωματικών του ΠΝ καθώς και της πολιτικής ηγεσίας ήταν το αυξημένο τεχνικό
ρίσκο δεδομένης της παλαιότητας των φρεγατών σε συνδυασμό για την πρωταρχική
ανάγκη το δημοσιονομικό βάρος να δοθεί στις νέες ναυπηγήσεις. Είναι
γεγονός αδιαμφισβήτητο πως το αυξημένο τεχνικό στα πλαίσια ενός τέτοιου
προγράμματος συνεπάγεται επιπρόσθετο υπερβάσεις αρχικού κόστους και φυσικά
χρονικές καθυστερήσεις.
Συνεκτιμώντας τα παραπάνω νεότερα δεδομένα όπως αυτά διαμορφώθηκαν κατά τη
τρέχουσα εβδομάδα, το πρόγραμμα οδηγείται σε προϋπολογισμό ήμισυ του αρχικού
(της τάξης των 300 – 400 εκατομμυρίων ευρώ) που πρωταρχικά θα αφορά πρόγραμμα
εργασιών σε μηχανολογικό, ηλεκτρολογικό και ηλεκτρονικό επίπεδο των πλοίων.
Επί της ουσίας, το πρόγραμμα θα σχετίζεται με την επαναφορά σε πλήρως
λειτουργικό επίπεδο των συστημάτων που αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω
παλαιότητας υλικού και κωλυμάτων ως προς την τεχνική τους υποστήριξη. Στόχος
του ΠΝ είναι να διατηρήσει τις φρεγάτες ΜΕΚΟ αξιόμαχες και με τα συστήματα
τους πλήρως λειτουργικά για την επόμενη δεκαπενταετία – εικοσαετία.
Σημειώνεται πως ο πλέον πρόσφατος οικονομικός προϋπολογισμός του προγράμματος
άγγιξε το ένα δισεκατομμύριο ευρώ με βάση τη τελευταία οικονομική προσφορά της
γερμανολλανδικής κοινοπραξίας Thales Netherlands και TKMS. Ειδικότερα
απαιτούνταν περί τα 750 εκατομμύρια για τις εργασίες της αναδόχου κοινοπραξίας
καθώς και επιπλέον κονδύλια για τις εταιρίες που θα αναλάμβαναν οι εταιρίες
Raytheon και BAE Systems. Κυρίαρχη επιλογή ναυπηγείου το οποίο θα υλοποιήσει
το πρόγραμμα είναι πιθανότατα τα Ναυπηγεία Σαλαμίνας. Επισημαίνεται επίσης ότι
βασικός στόχος για το ΠΝ είναι το πρόγραμμα από χρονικής άποψης να περατωθεί
άμεσα και όχι με βάση τα όσα είχαν αναφερθεί το προηγούμενο διάστημα για
παράδοση της πρώτης εκσυγχρονισμένης ΜΕΚΟ το 2028.
Από οικονομικής σκοπιάς, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ και πρωταρχικά ο Υπουργός
Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας καθώς και οι Αρχηγοί ΓΕΕΘΑ (Στρατηγός Δημήτριος
Χούπης) και ΓΕΝ (Αντιναύαρχος Δημήτριος – Ελευθέριος Κατάρας ΠΝ) απέδωσαν τη
μέγιστη δυνατή έμφαση στην εύρεση κονδυλίων για την προοπτική άμεσης
συμβασιοποίησης της 4ης FDI HN για το Πολεμικό Ναυτικό ενώ ταυτοχρόνως
αποφασίστηκε (σύμφωνα πάντα με τις τελευταίες πληροφορίες) η περικοπή του
προγράμματος εκσυγχρονισμού των φρεγατών ΜΕΚΟ. Εκ των πραγμάτων θα πρόκειται
για έναν μερικό εκσυγχρονισμό ή ορθότερα μια αναβάθμιση των πλοίων προκειμένου
να διατηρηθούν αξιόμαχα και το ΠΝ να διατηρεί μια ικανοποιητική οροφή κύριων
μονάδων κρούσης. Καταλύτης εξελίξεων αναμένεται να είναι το προσεχές χρονικό
διάστημα δεδομένου ότι οι δυο πλευρές αναμένεται να πραγματοποιήσουν ένα νέο
γύρο διαπραγματεύσεων δεδομένων των τροποποιήσεων στο πρόγραμμα
εκσυγχρονισμού.
Εκτιμάται ότι οι στοχευμένες παρεμβάσεις στα πλαίσια του προγράμματος θα
αφορούν ηλεκτρονικά συστήματα των φρεγατών όπως η εγκατάσταση νέου τακτικού
συστήματος στο Κέντρο Πληροφοριών Μάχης καθώς και η αντικατάσταση του
υφιστάμενου παρωχημένου ραντάρ ελέγχου αέρος με ραντάρ νέας γενιάς. Στο πλάνο
του εκσυγχρονισμού παραμένουν και κάποιες ακόμη επιλογές συστημάτων όπως το
εγχώριας ανάπτυξης σύστημα παρεμβολών και ηλεκτρονικού πολέμου «ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ» της
Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας καθώς και η ενσωμάτωση νέας γενιάς
ηλεκτροπτικών αισθητήρων. Δυσεπίλυτο ζήτημα παραμένει η έκταση του
προγράμματος εκσυγχρονισμού επί των οπλικών συστημάτων των φρεγατών δεδομένου
πως είναι εξαιρετικά οριακό στο κονδύλι της τάξης των 250 εκατομμυρίων ευρώ να
εκτελεστούν εργασίες αναβάθμισης του πυροβόλου, των εγγύς αντιπυραυλικών
συστημάτων αυτοάμυνας των πλοίων καθώς και της προμήθειας νέας γενιάς πυραύλων
(ESSM Block II). Με γνώμονα τα παραπάνω δεδομένα και συνεκτιμώντας όλες τις
οικονομικές παραμέτρους, ενδέχεται να υπάρχει και μια ακόμη νέα ξεχωριστή
σύμβαση επιπρόσθετων δαπανών για τα οπλικά συστήματα των φρεγατών. Αξίζει
βέβαια να επισημάνουμε πως όλα τα σενάρια παραμένουν ανοικτά και τα δεδομένα
αλλάζουν συνεχώς.
Ανακεφαλαιώνοντας, ανελαστική προτεραιότητα για το Πολεμικό Ναυτικό είναι η
διατήρηση κατ’ ελάχιστο 12 μονάδων κρούσης για τη Διοίκηση Φρεγατών εκ των
οποίων τέσσερις φρεγάτες με ενισχυμένες δυνατότητες αεράμυνας περιοχής, οι
εκσυγχρονισμένες φρεγάτες ΜΕΚΟ 200 ΗΝ καθώς και η ναυπήγηση νέων κορβετών.
Ειδικά, σε ότι αφορά το τελευταίο ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας μιλώντας στη χθεσινή
τελετή καθέλκυσης της 2ης φρεγάτας FDI HN, επανέλαβε τη προοπτική της
Ευρωκορβέτας για το ΠΝ ενώ την ίδια στιγμή δεν ανέφερε το παραμικρό για το
παρόν πρόγραμμα πρόσκτησης νέων κορβετών, το οποίο μετατίθεται χρονικά.