Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η σχετική “αγωνία” για την επόμενη ημέρα από τις
εκλογές στις ΗΠΑ, αποτυπώνεται σε σημερινό άρθρο του ΥΕΘΑ Νίκου Δένδια, με το
οποίο ανασκοπεί τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις στα τελευταία έτη. Η παρουσίαση
του σκηνικού των διμερών σχέσεων όπως εξελίχθηκε τόσο κατά την προεδρία Τραμπ
όσο και Μπάιντεν, σημειώνει μεν ότι κοινός παρονομαστής είναι η συνεχής
ανάπτυξη κι εμβάθυνση, αφετέρου φανερώνει την προσμονή ότι τυχόν αλλαγή
σκυτάλης στον Λευκό Οίκο, δεν θα επηρεάσει την θετική συνέχιση των εξελίξεων.
Άλλο ξεχωριστό σημείο είναι αυτό στο οποίο, για δεύτερη φορά εντός ολίγων
ημερών, ο ΥΕΘΑ θίγει το ζήτημα της μη ικανοποιητικής μέχρι σήμερα εξελίξεως
των προγραμμάτων παραχωρήσεως μεταχειρισμένου υλικού, όπως αποτυπώθηκαν στην
επιστολή Μπλίνκεν προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, της 27ης Ιανουαρίου. Η
κυβέρνηση είχε ανεβάσει τον πήχη των προσδοκιών αλλά απολύτως κανένα από τα
περιγραφόμενα προγράμματα δεν έχει προχωρήσει μέχρι σήμερα, πλην της
προμήθειας υλικού νέας κατασκευής (F-35).
Η ανάδειξη του ζητήματος δημοσίως από τον ΥΕΘΑ, εννέα μήνες μετά, κρίνεται ως
θετική αλλά και τυπική πολιτική κίνηση, που πέραν των άλλων, ενισχύει το
προφίλ του υπουργού, αφετέρου του εξασφαλίζει εύσημα όταν σε μέλλοντα χρόνο θα
υπάρξουν θετικές εξελίξεις. Το τελευταίο είναι βέβαιο, νοουμένου ότι θα
απαιτηθεί επιπλέον χρόνος “ωριμάνσεως”, δεδομένου ότι η διαδικασία είναι
δυναμική και η συνεννόηση σε υπηρεσιακό επίπεδο για την ικανοποίηση των
ελληνικών θέσεων κινείται σε πολύ καλό και παραγωγικό κλίμα.
Το άρθρο του ΥΕΘΑ στο mononews.gr έχει ως εξής:
Οι διαρκώς αναβαθμιζόμενες στρατηγικές σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ
βρίσκονται ιστορικά στο υψηλότερο σημείο τους. Η διεύρυνση του αμυντικού
αποτυπώματος των Ηνωμένων Πολιτειών τα τελευταία χρόνια, τόσο επί προεδρίας
Τραμπ όσο και επί προεδρίας Μπάιντεν, απέδειξε στην πράξη τη μεγάλη
γεωπολιτική σημασία της χώρας μας για την Ασφάλεια στη Μεσόγειο και τη
Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Αποκορύφωμα της άνθησης των στρατηγικών διμερών μας σχέσεων ήταν οι
Συμφωνίες Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), τις οποίες είχα την τιμή
να υπογράψω ως Υπουργός Εξωτερικών με τους ομολόγους μου Μάικ Πομπέο επί
Προεδρίας Τραμπ και Άντονι Μπλίνκεν επί Προεδρίας Μπάιντεν. Είναι συνεπώς
προφανές ότι η διμερής μας σχέση με τις ΗΠΑ εδράζεται στη βάση κοινών αρχών
και αξιών, πέρα από πρόσωπα και κόμματα.
Η νέα σελίδα στις ελληνοαμερικανικές σχέσεων τα τελευταία χρόνια
αποτυπώνεται επίσης στον Στρατηγικό Διάλογο με τις ΗΠΑ, τον οποίο
εγκαινιάσαμε με τον κ. Πομπέο και έκτοτε διεξάγεται σε ετήσια βάση.
Από την πλευρά μας, προσβλέπουμε στη συνεργασία με τον στρατηγικό μας εταίρο
για τη συνέχιση της αμυντικής συνεργασίας μας και την περαιτέρω εμβάθυνσή
της.
Οι αμυντικές συμφωνίες που έχουμε υπογράψει οι δύο χώρες ενισχύουν την
ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή και αντικατοπτρίζουν το επίπεδο της
στρατηγικής εταιρικής σχέσης σε μια κρίσιμη συγκυρία για την ευρύτερη
περιοχή. Ιδίως αντανακλάται σε αυτές η προσήλωσή μας στην υποστήριξη της
περιφερειακής ασφάλειας, όπως επίσης στην προστασία της κυριαρχίας και των
κυριαρχικών δικαιωμάτων κάθε χώρας, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του
Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Υπό το πρίσμα αυτό, αναδείχθηκε η γεωστρατηγική σημασία της Αλεξανδρούπολης
για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Η Θράκη αποτελεί πλέον ζωτικό αμυντικό κόμβο για τη
Συμμαχία και μπορεί να επιτελέσει τον ρόλο της ως κρίσιμο ενεργειακό
σταυροδρόμι για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Μια άλλη σημαντική ψηφίδα σε αυτό το μωσαϊκό είναι οι κοινές στρατιωτικές
ασκήσεις στις οποίες λαμβάνουν μέρος οι Ένοπλες Δυνάμεις των κρατών μας στο
πλαίσιο των συμμαχικών δραστηριοτήτων. Με τις ασκήσεις αυτές, όπως με την
RAMSTEIN FLAG 2024 η οποία διεξήχθη πρόσφατα στη χώρα μας, τονίζεται η
σημασία της διαλειτουργικότητας για την ενίσχυση της περιφερειακής αμυντικής
συνεργασίας.
Ξεχωριστής σημασίας είναι ακόμη η απόφαση των ΗΠΑ για την προμήθεια
σύγχρονου και υψηλής τεχνολογίας αμυντικού υλικού στην Ελλάδα, όπως τα
μαχητικά αεροσκάφη F-35. Η ακόμη μεγαλύτερη συνεργασία σε αυτήν την
κατεύθυνση για τον εκσυγχρονισμό του αμυντικού υλικού όλων των κλάδων των
Ενόπλων μας Δυνάμεων, μέσω διακρατικών συμφωνιών, είναι προς το συμφέρον και
των ΗΠΑ. Βεβαίως, η αμερικανική πλευρά πρέπει να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις
της δια της επιστολής Μπλίνκεν προς τον Πρωθυπουργό. Η Ελλάδα αποτελεί
σταθερό σύμμαχό τους στην περιοχή και το να διαθέτει τα απαραίτητα
τεχνολογικά μέσα προκειμένου να αντιμετωπίσει οιαδήποτε απειλή, συμβάλλει
στην υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής μας σχέσης.
Η Ελλάδα μοιράζεται άλλωστε την ίδια αντίληψη με τις ΗΠΑ κατά του
αναθεωρητισμού, από όπου και αν αυτός προέρχεται. Αποτελεί σταθερό εταίρο, ο
οποίος έχει πολεμήσει σε δύο Παγκοσμίους Πολέμους μαζί με τις Ηνωμένες
Πολιτείες.
Η στέρεη βάση των σχέσεών μας είναι ο σεβασμός και η προσήλωσή μας σε κοινές
αρχές και αξίες, όπως η ελευθερία, η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το
Διεθνές Δίκαιο και οι αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Σημαντικός κρίκος των διμερών σχέσεων είναι και η δυναμική παρουσία της
ελληνικής ομογένειας στις ΗΠΑ, η οποία μας γεμίζει υπερηφάνεια. Η ελληνική
Διασπορά αποτελεί γέφυρα φιλίας και συνεργασίας ανάμεσα στα δύο έθνη και
τους δύο λαούς. Τιμάμε και αναγνωρίζουμε τη συμβολή της ελληνοαμερικανικής
κοινότητας στην ανάπτυξη των ισχυρών δεσμών με τις ΗΠΑ, αλλά και στην
προώθηση των ελληνικών δίκαιων θέσεων στην Ουάσιγκτον.
Πολύτιμη είναι επίσης η συνεργασία μας εντός των Διεθνών Οργανισμών, όπως
και στο πλαίσιο πολυμερών αμυντικών σχημάτων, η οποία φιλοδοξούμε να
ενισχυθεί περαιτέρω.
Καταλήγοντας, είναι αδιαμφισβήτητο ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις
βρίσκονται σήμερα σε ένα εξαιρετικά υψηλό επίπεδο και εδράζονται σε σταθερά
θεμέλια. Ευελπιστώ συνεπώς ότι ανεξαρτήτως της επιλογής του αμερικανικού
λαού στις επικείμενες εκλογές, οι σχέσεις μας θα παραμείνουν ισχυρές, επ’
αμοιβαία ωφελεία των κρατών μας.