Με την κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, η πυρηνική απειλή δεν αποτελεί πλέον μακρινή πιθανότητα.
Ο κίνδυνος δεν έγκειται στην κατοχή πυρηνικών όπλων καθαυτών, αλλά στο σύντομο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της απόφασης χρήσης τους και μιας επίθεσης.
Η κοντινή γεωγραφική απόσταση μεταξύ των δύο γειτόνων που διαθέτουν πυρηνικά όπλα σημαίνει ότι οποιοσδήποτε λανθασμένος υπολογισμός ή ψευδής συναγερμός θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια πυρηνική καταστροφή, καθώς δεν έχουν αρκετό χρόνο για να αξιολογήσουν την κατάσταση και να εντοπίσουν έναν ψευδή συναγερμό.
Σε ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο αμερικανικό περιοδικό «The National Interest», ο δημοσιογράφος άμυνας και βετεράνος του ελληνικού στρατού, Σταύρος Ατλαμάζογλου, δήλωσε ότι η εχθρότητα μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν δεν είναι κάτι καινούργιο.
Πρόσθεσε: «Οι δύο χώρες έχουν εμπλακεί σε τρεις πολέμους πλήρους κλίμακας και σε δεκάδες μικρότερες αψιμαχίες από την ανεξαρτησία τους από τη Βρετανία το 1945. Ωστόσο, έχουν αποφύγει τον ολοκληρωτικό πόλεμο από το 1998, αφότου και οι δύο χώρες απέκτησαν πυρηνικά όπλα».
Ένας ψευδής συναγερμός θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν πυρηνικό πόλεμο
Ο Ατλαμάζογλου πιστεύει ότι μια πυρηνική σύγκρουση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν θα ήταν καταστροφή δεδομένης της εγγύτητάς τους μεταξύ τους.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου , τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Σοβιετική Ένωση διέθεταν πυρηνικά όπλα έτοιμα προς χρήση ανά πάσα στιγμή, αλλά οι δύο χώρες βρίσκονταν τόσο μακριά η μία από την άλλη που ένας πυρηνικός πύραυλος που εκτοξευόταν από τη μία χώρα θα χρειαζόταν αρκετά λεπτά για να φτάσει στην άλλη, δίνοντας στους πυρηνικούς φορείς εκμετάλλευσης αρκετό χρόνο για να ελέγξουν τα συστήματα ανίχνευσής τους για τυχόν σφάλματα.
Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του Ψυχρού Πολέμου, τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Σοβιετική Ένωση έλαβαν πολλαπλές ψευδείς πυρηνικές ειδοποιήσεις κατά τη διάρκεια της μεταξύ τους σύγκρουσης, με τα πυρηνικά οπλοστάσια να αποφεύγουν ως εκ θαύματος έναν θερμοπυρηνικό πόλεμο χάρη στην γρήγορη σκέψη τους.
Αλλά ένας πυρηνικός πύραυλος από την Ινδία ή το Πακιστάν θα μπορούσε να χτυπήσει την άλλη χώρα σε δευτερόλεπτα, μειώνοντας τον χρόνο αντίδρασης και αυξάνοντας τις πιθανότητες ενός καταστροφικού σφάλματος.
Αυτό σημαίνει ότι το σενάριο της «αμοιβαία εξασφαλισμένης καταστροφής», το οποίο έχει αποτρέψει οποιαδήποτε πυρηνική αντιπαράθεση στον κόσμο, δεν επαρκεί από μόνο του για να αποτρέψει μια τέτοια σύγκρουση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν σε περίπτωση ενός ολοκληρωμένου πολέμου όπως οι τρεις πόλεμοι που έδωσαν οι δύο χώρες στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα.
Ινδικά πυρηνικά όπλα
Σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης, η Ινδία διαθέτει περίπου 172 πυρηνικές βόμβες και ήταν η πρώτη που δημιούργησε πυρηνικό οπλοστάσιο.
Το 1974, ο ινδικός στρατός πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχημένη πυρηνική δοκιμή.
Έκτοτε, το Νέο Δελχί αναπληρώνει το πυρηνικό του οπλοστάσιο με πιο σύγχρονα και καταστροφικά πυρομαχικά.
Το πιο σημαντικό είναι ότι ο ινδικός στρατός διαθέτει μια πλήρη πυρηνική τριάδα, που περιλαμβάνει πυρηνικές δυνατότητες ξηράς, θάλασσας και αέρα. Ο ινδικός στρατός διαθέτει βαλλιστικούς πυραύλους, μαχητικά αεροσκάφη και υποβρύχια ικανά να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα.
Ο Ατλαμάζογλου πιστεύει ότι η κατοχή αυτής της πυρηνικής τριάδας από οποιαδήποτε χώρα σημαίνει ότι έχει την ικανότητα να αντιδράσει με τον ίδιο τρόπο σε περίπτωση πυρηνικής επίθεσης.
Δεδομένου ότι οποιαδήποτε δεύτερη επίθεση θα εξαφάνιζε το κράτος που εξαπέλυσε πρώτο τα πυρηνικά όπλα, αυτή η δυνατότητα εξασφαλίζει «αμοιβαία εξασφαλισμένη καταστροφή», γι’ αυτό και δεν έχει συμβεί ποτέ ολοκληρωτικός πόλεμος μεταξύ δύο πυρηνικών κρατών.
Όσον αφορά την ετοιμότητα, το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης σημείωσε στην τελευταία του ανασκόπηση του παγκόσμιου πυρηνικού οπλοστασίου ότι «η Ινδία πιστεύεται εδώ και καιρό ότι αποθηκεύει τις πυρηνικές κεφαλές της ξεχωριστά από τους αναπτυγμένους εκτοξευτές» κατά τη διάρκεια της ειρήνης.
Ωστόσο, το Νέο Δελχί έχει πρόσφατα ακολουθήσει την αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή «προς την μεταφορά πυραύλων σε κοντέινερ και τη διεξαγωγή περιπολιών θαλάσσιας αποτροπής».
Αυτό σημαίνει ότι με την ενσωμάτωση κεφαλών με εκτοξευτές, η Ινδία θα είναι σε θέση να αναπτύξει γρήγορα ένα πυρηνικό όπλο στα υποβρύχιά της.
Όσον αφορά την πυρηνική πολιτική , η Ινδία έχει συμφωνήσει σε μια πολιτική «μη χρήσης πρώτης», που σημαίνει ότι θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα μόνο σε απάντηση σε μια πυρηνική επίθεση.
Η Ινδία ήταν η έβδομη χώρα στον κόσμο που διέθετε πυρηνικές δυνατότητες και η πρώτη χώρα που ανέπτυξε πυρηνικό όπλο εκτός του πλαισίου της Συνθήκης Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων του 1986, την οποία δεν είχε υπογράψει.
Πακιστανικά πυρηνικά όπλα
Αντίθετα, το Πακιστάν διαθέτει ένα πυρηνικό οπλοστάσιο περίπου 170 βομβών, διατηρώντας το στο ίδιο επίπεδο με τον μεγαλύτερο γείτονά του.
Η χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας κατέλαβε τη δεύτερη θέση και δεν δημιούργησε πυρηνικό οπλοστάσιο μέχρι το 1998.
Έκτοτε, έχει προσπαθήσει να γεφυρώσει το χάσμα με τον γείτονά του και να προετοιμαστεί να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε πιθανή πυρηνική αντιπαράθεση.
Το Πακιστάν έχει επίσης εργαστεί για την ανάπτυξη μιας πυρηνικής τριάδας, με προηγμένες δυνατότητες παράδοσης όπλων από ξηρά, αέρα και θάλασσα.
Όπως και με την Ινδία, αυτή η πυρηνική τριάδα θα διασφαλίσει ότι θα έχει δυνατότητα δεύτερου χτυπήματος.
Παρόλο που το Πακιστάν δεν έχει υιοθετήσει την πολιτική «μη χρήσης πρώτης ύλης», έχει ισχυριστεί ότι η ανάπτυξη τακτικών πυρηνικών όπλων θα περιόριζε τις καταστροφικές επιπτώσεις οποιασδήποτε πιθανής πυρηνικής σύγκρουσης .
Το Ισλαμαμπάντ έχει χρησιμοποιήσει την απειλή τακτικών πυρηνικών όπλων για να αποτρέψει οποιαδήποτε εισβολή από την Ινδία, της οποίας οι χερσαίες δυνάμεις είναι ανώτερες από εκείνες του Πακιστάν.
Αποτροπή «πυρηνικού πολέμου»
Η ετήσια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης δείχνει ότι η Ινδία και το Πακιστάν δεν διαθέτουν ανεπτυγμένα πυρηνικά όπλα, δηλαδή έτοιμα να εκτοξευθούν εάν χρειαστεί.
Ωστόσο, σε περίπτωση πλήρους σύγκρουσης, και οι δύο στρατοί θα μπορούσαν εύκολα να απομακρύνουν τα πυρηνικά πυρομαχικά από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και να τα προετοιμάσουν για επιχειρησιακή χρήση. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να λάβουν υπόψη όλα τα εμπλεκόμενα μέρη στη σύγκρουση στην ινδική υποήπειρο και είναι επιτακτική ανάγκη όλοι να λάβουν γρήγορα και αποτελεσματικά μέτρα για να περιορίσουν τη σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών και να αποτρέψουν την κλιμάκωσή της σε έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας που θα άνοιγε την πόρτα στη χρήση πυρηνικών όπλων.
—