Κλείνει οριστικά το θέμα της παραχώρησης αμερικανικών αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η Ουάσιγκτον έχει αναθεωρήσει τον σχεδιασμό της και δεν προβλέπεται να προχωρήσει σε αποδέσμευση των ιπτάμενων τάνκερ στην Ελλάδα.
Το ζήτημα θεωρείται «λήξαν» και για την Αθήνα, η οποία πλέον δεν διατηρεί προσδοκίες για την παραχώρηση αεροσκαφών KC-135R, ωστόσο το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας διερευνά άλλους τρόπους για να εντάξει την πολύτιμη δυνατότητα του εναέριου ανεφοδιασμού στη «φαρέτρα» του.
Αρνητική απάντηση
Την αισιοδοξία που επικρατούσε στην Αθήνα αναφορικά με το ενδεχόμενο παραχώρησης έως και τεσσάρων ιπτάμενων τάνκερ από τα αμερικανικά αποθέματα, καλλιέργησε η επιστολή του πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Αντονι Μπλίνκεν, στην οποία γινόταν αναφορά για την αποδέσμευση των αεροσκαφών. Τονιζόταν χαρακτηριστικά ότι «θα εξεταστούν οι ελληνικές απαιτήσεις σε περίπτωση που υπάρχουν διαθέσιμα KC-135R». Οι πληροφορίες, μάλιστα, που έφταναν εκείνη την εποχή στο ΓΕΑ (Ιανουάριος 2024) ήθελαν την αμερικανική αεροπορία να προχωρά εντός του 2026 στην απόσυρση τουλάχιστον δεκατεσσάρων αεροσκαφών του συγκεκριμένου τύπου, τα οποία θα μπορούσαν να διατεθούν σε συμμάχους μέσω του EDA (Excess Defense Articles), του μηχανισμού που διαχειρίζεται το πλεονάζον αμυντικό υλικό.
Η Ελλάδα, μάλιστα, προχώρησε στην υποβολή επίσημου αιτήματος τον Αύγουστο του 2024, εκφράζοντας στις αμερικανικές αρχές το ενδιαφέρον της για την απόκτηση έως και τεσσάρων «Stratotanker» από τα αμερικανικά αποθέματα. Στην ίδια επιστολή, η Πολεμική Αεροπορία ζητούσε να ενημερωθεί για το κόστος μεταφοράς, τις πιθανές επισκευές και την τεχνική υποστήριξη των αεροσκαφών καθώς και για την εκπαίδευση ιπταμένων και τεχνικών εδάφους. Κι ενώ η Αθήνα ανέμενε τη θετική στάση της Ουάσιγκτον, η αλλαγή ενοίκου στον Λευκό Οίκο και οι νέες προτεραιότητες της αμερικανικής διοίκησης οδήγησαν στην αρνητική απάντηση και την απόρριψη του ελληνικού αιτήματος.
Πολλαπλασιαστής ισχύος
Η απόκτηση μέσων εναέριου ανεφοδιασμού προβλέπεται στη Δομή Δυνάμεων που καταρτίστηκε από το ΓΕΕΘΑ και εγκρίθηκε το 2021. Η αναγκαιότητα απόκτησης των ιπτάμενων τάνκερ παραμένει, καθώς στόχος του αεροπορικού επιτελείου και της ηγεσίας είναι η αύξηση της επιχειρησιακής εμβέλειας της Πολεμικής Αεροπορίας και η ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς της. Ο εναέριος ανεφοδιασμός θα επιτρέψει στα ελληνικά μαχητικά να επιχειρούν για περισσότερο χρόνο σε περιοχές που βρίσκονται εκατοντάδες μίλια μακριά από τις βάσεις τους, καλύπτοντας ολόκληρο το εύρος του FIR Αθηνών, από τα βόρεια σύνορα, μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο, την Κύπρο και τις ακτές της Αφρικής.
Η προστιθέμενη επιχειρησιακή αξία των ιπτάμενων τάνκερ ήταν ιδιαίτερα εμφανής κατά τις αεροπορικές επιδρομές των Ισραηλινών σε Υεμένη και Ιράν. Τα μαχητικά τους έφθασαν σε αποστάσεις που ξεπερνούν τα 1.500 χιλιόμετρα και μάλιστα, απέκτησαν αεροπορική υπεροχή διατηρώντας πτητικά μέσα καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ωρου πάνω από εχθρικό έδαφος.
Παρά την αρνητική αμερικανική απάντηση, η Πολεμική Αεροπορία εξακολουθεί να εξετάζει τρόπους να αποκτήσει τη δυνατότητα εναέριου ανεφοδιασμού, διερευνώντας τις προθέσεις άλλων συμμάχων που σχεδιάζουν να αποσύρουν μεταχειρισμένα ιπτάμενα τάνκερ. Ταυτόχρονα, οι Ελληνες χειριστές συντηρούν την ικανότητα εναέριου ανεφοδιασμού μέσω συνεργασιών με γαλλικά, ισραηλινά και αμερικανικά αεροσκάφη.
Εμπόδια και για τα C-130
Η Αθήνα, πάντως, είναι επιφυλακτική και αναφορικά με την παραχώρηση μεταφορικών αεροσκαφών C-130 από τα αποθέματα των ΗΠΑ. Εξάλλου, μετά την αρνητική απάντηση της ελληνικής πλευράς για αποδοχή παροπλισμένων αεροσκαφών, τα οποία βρίσκονταν σε μακρά αποθήκευση και η επαναφορά τους σε πτήσιμη κατάσταση απαιτούσε σημαντικά κεφάλαια, η Πολεμική Αεροπορία ζήτησε να ενημερωθεί για το ενδεχόμενο παραχώρησης λειτουργικών μεταγωγικών (hot transfer) το συντομότερο δυνατό.
Τα νέα, ωστόσο, από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας, με τους Αμερικανούς να διαμηνύουν στην Αθήνα πως στην παρούσα συγκυρία δεν «περισσεύουν» αεροσκάφη C-130H/J. Η εξέλιξη αυτή οδηγεί το αεροπορικό επιτελεί στην αναζήτηση προσωρινής λύσης εκ των έσω, επιχειρώντας να επαναφέρει σε πτήσιμη κατάσταση όσο το δυνατόν περισσότερα από τα υφιστάμενα μεταφορικά C-130 και C-27, μέχρι να εξασφαλιστούν κονδύλια για την αγορά νέων, κάτι που δεν αναμένεται να συμβεί πριν τα μέσα της ερχόμενης δεκαετίας.
ΠΗΓΗ: kathimerini.gr-Σταύρος Ιωαννίδης