Η πάγια θέση των ΗΠΑ είναι ότι οι θαλάσσιες διαφορές θα πρέπει να επιλύονται
μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων
Η διήμερη επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στη χώρα μας (αύριο και
μεθαύριο) -σχεδόν πέντε εβδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ-
στέλνει σαφές μήνυμα προς την απέναντι πλευρά του Αιγαίου ότι οι Αμερικανοί
προβληματίζονται, ανησυχούν και δεν εγκρίνουν τις πειρατικές ενέργειες της
τουρκικής πολιτικής και στρατιωτικής εξουσίας στην Ανατολική Μεσόγειο, γιατί
εκτιμούν ότι δεν χρειάζονται επιπρόσθετα προβλήματα στη νοτιανατολική περιοχή
της Ατλαντικής Συμμαχίας, τη στιγμή που συσσωρεύονται αρκετά απειλητικά
«σύννεφα» στο τρίγωνο Μέση Ανατολή (Λίβανος-Συρία-Ιράκ, Ιράν κ.ά.), Βόρεια
Αφρική (Λιβύη) και στα Ελληνοτουρκικά.
γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος (Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής) για την
εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος
Επιπλέον, είναι πολύ ανήσυχες (όπως ξεκάθαρα τονίζεται) από πολύ πρόσφατες
εκθέσεις ειδικών ινστιτούτων και στρατιωτικών κολεγίων για τη ρωσική και
κινεζική διείσδυση στα «ζεστά νερά» της Μεσογείου (που είναι στη διάθεση του
υπογράφοντα).
Ασφαλώς η παρουσία για δύο ημέρες του Μάικ Πομπέο στην Ελλάδα (στη Θεσ/κη θα
συμμετέχει σε αναπτυξιακό συνέδριο ως και θα έχει συζητήσεις για αμερικανικές
επενδύσεις στη χώρα μας ) αποτελεί ένδειξη κατανόησης και θετικής
συνεργασιακής προσέγγισης με την Ελλάδα, ενισχύει τις πολύ καλές διμερείς
σχέσεις, ενώ πιθανότατα θα διευρύνει τη συνεργασία και σε άλλους τομείς, μέσω
των συναντήσεων που θα έχει με τους Κυριάκο Μητσοτάκη και Νίκο Δένδια (η χώρα
μας χαρακτηρίζεται ως ειρηνική-ασφαλής και προσανατολισμένη στην αποκλιμάκωση
των εντάσεων).
Αν και πάγια θέση των ΗΠΑ είναι ότι οι θαλάσσιες διαφορές θα πρέπει να
επιλύονται μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων, η Ουάσιγκτον και στην πρόσφατη
κρίση αντελήφθη ότι η χώρα μας ακολουθεί συνετή και θετική στάση, στηριζόμενη
στις διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Υπόψη, σε
αυτή την επίσκεψη ο Αμερικανός υπουργός με τα νυν δεδομένα δεν μεταβαίνει στην
Αγκυρα, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει και κάποια άλλη χώρα αν το πρόγραμμα
διευκολύνει.
Η παρουσία του Πομπέο στη ναυτική βάση της Σούδας στα Χανιά (από τις πιο
στρατηγικές στον παγκόσμιο χάρτη ειδικά εκτός αμερικανικής επικράτειας), σε
συνδυασμό με την προ 20 ημερών επίσκεψη-αστραπή στη Λευκωσία, αποδεικνύει ότι
οι Αμερικανοί είναι πανταχού παρόντες, ενώ παράλληλα «αξιολογούν» την
κατάσταση αναφορικά με τις προσεχείς εξελίξεις με το ριζοσπαστικό Ιράν. Στη
βάση της Σούδας με αποκλειστικά αμερικανική στρατιωτική παρουσία θα εξεταστούν
θέματα Λιβύης-υποσαχάριας Αφρικής, ρωσική παρουσία στη Μεσόγειο, υβριδικός
πόλεμος από Πεκίνο και Μόσχα, αλλά και οι κινήσεις Μακρόν στην Ανατολική
Μεσόγειο, οι οποίες από κοινού με εκείνες της Αγκυρας «εκνευρίζουν» τις ΗΠΑ
και ειδικά τον Πομπέο ως και τον υπουργό Αμυνας Μαρκ Εσπερ.
Στη Σούδα αναμένεται να γίνουν οι σχετικές δηλώσεις για τις ελληνοαμερικανικές
σχέσεις, αφού πρώτα θα έχει συναντηθεί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ο κ. Πομπέο είχε τις τελευταίες τρεις ημέρες -βάσει πληροφοριών μου από τη
βελγική πρωτεύουσα- διαδοχικές τηλεφωνικές επαφές με τον γ.γ./ΝΑΤΟ, τη μόνιμη
αντιπρόσωπο των ΗΠΑ στο Βορειοατλαντικό Συμβούλιο πρέσβη Κέι Χάτσισον, καθώς
και με τον αντιπρόσωπο των ΗΠΑ στη Στρατιωτική Επιτροπή της Συμμαχίας,
στρατηγό Τζον Λαβ. Ενημερώθηκε για το πού βρίσκονται οι επαφές στη Στρατιωτική
Επιτροπή για το μηχανισμό αποκλιμάκωσης, ενώ την επόμενη εβδομάδα θα λάβει
χώρα ο 7ος γύρος. Ο Αμερικανός υπουργός έχει σταθερά εκφράσει την υποστήριξή
του στη γερμανική διαμεσολάβηση για τα Ελληνοτουρκικά.
Τσαβούσογλου κατά Πελόζι
Σε μία άλλη εξέλιξη, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου «έστρεψε τα πυρά του»
κατά της προέδρου του αμερικανικού Κογκρέσου, Δημοκρατικής (Πολιτεία
Καλιφόρνια) Νάνσι Πελόζι.
Αυτό που προκάλεσε την οργή Τσαβούσογλου ήταν μια αποστροφή της προέδρου
Πελόζι σε συνέντευξή Τύπου την Πέμπτη, σχολιάζοντας τη θέση Τραμπ, ότι «είναι
πολύ πιθανό να μην αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των προσεχών προεδρικών εκλογών».
Η Πελόζι είπε απευθυνόμενη στον Αμερικανό πρόεδρο:
«Δεν είσαι στη Βόρεια Κορέα, δεν είσαι στην Τουρκία, δεν είσαι στη Ρωσία,
κύριε πρόεδρε. Και, παρεμπιπτόντως, δεν είσαι στη Σαουδική Αραβία».
Η φράση αυτή της κυρίας Πελόζι προκάλεσε τη σφοδρή λεκτική αντίδραση του
Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος σε ανάρτησή του στο λογαριασμό του στο Twitter
έγραψε ότι «θα μάθετε να σέβεστε τη θέληση του τουρκικού λαού». Και πρόσθεσε:
«Η άνοδος της Νάνσι Πελόζι στη θέση της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων
είναι το πραγματικά ανησυχητικό για την αμερικανική δημοκρατία, δεδομένης της
κατάφωρης άγνοιάς της».
Κύπρος – κυρώσεις
Έντονη και συναισθηματικά φορτισμένη ήταν η μέσω τηλεδιάσκεψης ομιλία του
Προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη στην 75η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Ο
Πρόεδρος Αναστασιάδης με συντριπτικά στοιχεία παρουσίασε τις επί 46 χρόνια
πρωτοφανείς παραβιάσεις της Τουρκίας στην Κύπρο και με ερωτήσεις-απαντήσεις
επεσήμανε τα όσα έχει κάνει ο Τούρκος ταραχοποιός στην περιοχή.
Αναφορικά με τις κυρώσεις που επιδιώκει η Λευκωσία στην Τουρκία -και δεδομένου
ότι μπλοκάρει κυρώσεις της Ε.Ε. κατά του άθλιου καθεστώτος Λουκασένκο της
Λευκορωσίας-, ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών Α. Γεννηματάς
«λείανε κάπως τις γωνίες», τονίζοντας ότι η Αθήνα υποστηρίζει τη Λευκωσία στο
θέμα των κυρώσεων, αλλά όπως φαίνεται πλέον οι σχετικές κυρώσεις ανήκουν στην
κατηγορία των «στοχευμένων κατά προσώπων» και δεν είναι κατά πάντων στην
Τουρκία. Προφανώς για να μη δυναμιτιστεί το κλίμα εν όψει των συνομιλιών.
Πάντως, ο γερμανικός Τύπος, αν και αναφέρεται στις συνομιλίες Αθήνας-Αγκυρας,
εμφανίζεται πολύ απαισιόδοξος σχετικά με το αν έχουν μέλλον.