Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη
Το ελληνογαλλικό κομμάτι της επιχείρησης Skyros 2021, δεν ήταν η πρώτη
συνεργασία Μοιρών της Πολεμικής Αεροπορίας και μονάδων επιφανείας του
Πολεμικού Ναυτικού με το γαλλικό μαχητικό Rafale. Ήταν όμως η πρώτη συνεργασία
– άσκηση κατά την οποία η Γαλλική Αεροπορία, αποκάλυψε πολλά από τα
χαρακτηριστικά και τις πραγματικές δυνατότητες του, από τη στιγμή που επίσημα
πλέον, η Ελλάδα, πέρα από σύμμαχος χώρα, μέλος του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., είναι
και μέλος του Club Rafale.
Ήταν μία φράση που χρησιμοποίησε ο Γάλλος Α/ΓΕΑ, πτέραρχος Philippe Lavigne,
στην ομιλία κατά την επίσκεψη των επισήμων στις εγκαταστάσεις της 332 Μοίρας
στην 114 Πτέρυγα Μάχης, λίγο πριν το τέλος της ελληνογαλλικής συνεργασίας στο
πλαίσιο της αποστολής Skyros 2021. “Welcome to the Rafale club”.
Για το τι σηματοδοτεί για την Πολεμική Αεροπορία και την ελληνική άμυνα
ευρύτερα, η ένταξη αυτού του οπλικού συστήματος σε ελληνική υπηρεσία, έχουν
γραφτεί τα σχεδόν πάντα κατά τους τελευταίους τέσσερις μήνες από το DP. Δεν θα
τα επαναλάβουμε κατά συνέπεια…
Αυτό που πρώτο αξίζει να σημειωθεί, είναι ότι η φιλοσοφία των Γάλλων, σχετικά
με την προβολή και την προώθηση των προϊόντων της αμυντικής τους βιομηχανίας,
που εδώ και πολλές δεκαετίες είναι η ισχυρότερη και πιο πολυδιάστατη στην
Ευρώπη, έχει αλλάξει δραματικά σε σχέση με το παρελθόν.
Η ταχύτητα με την οποία ανταποκρίθηκαν στο ελληνικό αίτημα για την ενίσχυση
της Πολεμικής Αεροπορίας σε συνδυασμό με την ποιότητα και το κόστος της
προσφοράς τους, δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για αυτό. Το επιβεβαίωσε και ο
ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλος με τον πλέον αποκαλυπτικό τρόπο τονίζοντας στην ομιλία
του ότι: “Είναι μια προμήθεια που η ταχύτητα με την οποία θα ολοκληρωθεί
οφείλεται, μεταξύ άλλων, και στην πολύ σημαντική συμβολή του Γαλλικού
Υπουργείου Άμυνας”.
Η αλλαγή της γαλλικής φιλοσοφίας και οι προσπάθειες προώθησης του Rafale στη
συγκεκριμένη περίπτωση, αποκαλύπτονται και από το γεγονός ότι η ελληνογαλλική
άσκηση Skyros 2021, ήταν η τελευταία μίας σειράς παρόμοιων συνεργατικών
δραστηριοτήτων που ξεκίνησαν από την Ινδία με την άσκηση “Desert Knight 21”
που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 20 και 24 Ιανουαρίου.
Στο πλαίσιο της αποστολής Skyros 2021 (20 Ιανουαρίου έως 5 Φεβρουαρίου)
τέσσερα διθέσια Rafale B, ξεκίνησαν από την γαλλική βάση του Djibouti στις 20
Ιανουαρίου με προορισμό την αεροπορική βάση Jodhpur στην Ινδία, συνοδευόμενα
από δύο μεταφορικά αεροπλάνα Α400Μ και ένα ιπτάμενο τάνκερ Α330 Phenix (A330
MRTT) που μετέφεραν προσωπικό 170 ατόμων και φορτίο εξοπλισμού τεχνικής
υποστήριξης και εξυπηρέτησης των μαχητικών στο έδαφος, βάρους 15 τόνων.
Μετά την Ινδία και με ενδιάμεσο σταθμό τα ΗΑΕ, η γαλλική αποστολή προσγειώθηκε
στην Αίγυπτο στις 28 Ιανουαρίου. Τελευταίος σταθμός της γαλλικής αποστολής, η
Ελλάδα και η βάση της Τανάγρας. Σημειώστε ότι τόσο η Ινδία, που έχει κάνει μία
πολύ σημαντική επένδυση στο Rafale, όσο και η Αίγυπτος και η Ελλάδα, είναι
δυνητικοί αγοραστές του τύπου για δεύτερη (επαναληπτική…) φορά.
Σε ό,τι αφορά στο καθαρά επιχειρησιακό κομμάτι της ελληνογαλλικής άσκησης
Skyros 2021, τα γαλλικά Rafale πέταξαν πάνω από το Ιόνιο και τη δυτική Ελλάδα
και πάνω από το Αιγαίο, συμμετέχοντας σε σενάρια αέρος – αέρος και αέρος –
επιφανείας. Για πρώτη φορά ένας σχετικά μεγάλος αριθμός Ελλήνων ιπταμένων,
είχε την ευκαιρία να πετάξει στο πίσω κάθισμα των διθέσιων γαλλικών Rafale B.
Το A330 Phenix της Γαλλικής Αεροπορίας, ανεφοδίασε στον αέρα, πέρα από τα
Rafale B, Mirage 2000-5Mk.2 της 331 Μοίρας και F-16C/D της 336 Μοίρας, από τη
στιγμή που διαθέτουν και τα δύο συστήματα εναέριου ανεφοδιασμού που
χρησιμοποιούνται στη Δύση (hose και flying boom). Η συνεκπαίδευση όμως πάνω
από τη δυτική Ελλάδα, δεν περιέλαβε μόνο αυτό…
Περιέλαβε και σενάρια εναέριας μάχης από διαφορετικές αποστάσεις (WVR και BVR)
και ύψη, προκειμένου να επιδειχθούν οι δυνατότητες έγκαιρης προειδοποίησης,
κατηγοριοποίησης απειλών και παρεμβολής του ολοκληρωμένου συστήματος
αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου SPECTRA του Rafale.
Οι ιπτάμενοι της 335 Μοίρας έχουν τουλάχιστον δύο φορές στο παρελθόν, έρθει
αντιμέτωποι σε set up με Rafale M της γαλλικής Ναυτικής Αεροπορίας, που
επιχειρούσαν από το κατάστρωμα του γαλλικού αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle,
οπότε γνωρίζουν μέρος των μεγάλων δυνατοτήτων του συστήματος SPECTRA.
Στις 3 Φεβρουαρίου οι συνάδελφοί τους της 336 Μοίρας, όσο και της 331 Μοίρας
είχαν την ευκαιρία να μάθουν ακόμα περισσότερα όχι μόνο σχετικά με τις
δυνατότητες του SPECTRA, αλλά και σχετικά με τις ακτίνες αποκάλυψης και
εγκλωβισμού του ραντάρ RBE 2AA και του συγκροτήματος ηλεκτροοπτικών FSO (OSF
κατά τους Γάλλους) που βρίσκεται στο ρύγχος μπροστά από το αλεξινέμιο.
Ο λόγος που οι εμπλοκές έλαβαν χώρα πάνω από τη δυτική Ελλάδα είναι ο ίδιος
με αυτόν για τον οποίο και η άσκηση Ηνίοχος πραγματοποιείται στον ίδιο χώρο,
εδώ και δεκαετίες. Διασφαλίζει το ότι δεν θα υποκλαπούν συχνότητες
επικοινωνιών, συχνότητες λειτουργίας ραντάρ ή αυτοπροστασίας σε διαμόρφωση
εντοπισμού ή εγκλωβισμού στόχων, καθώς και συχνότητες παρεμβολών…
Την επόμενη ημέρα, 4 Φεβρουαρίου, τα γαλλικά Rafale πέταξαν και στο χώρο του
Αιγαίου, επιχειρώντας σε συνεργασία με τα Mirage 2000 των 331 και 332 Μοιρών
και με τα F-16C/D Block 52+ της 337 Μοίρας που με τη σειρά τους απογειώθηκαν
από την 110 Πτέρυγα Μάχης στη Λάρισα. Στα σενάρια της άσκησης δε,
συμμετείχαν και μονάδες επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού. Και για την 337
Μοίρα δεν ήταν η πρώτη συνεργασία με μαχητικά Rafale. Το 2008 τέτοια
μαχητικά είχαν μετασταθμεύσει στη βάση της Λάρισας και συμμετείχαν στην
άσκηση Aegean Gust.
Σε ό,τι αφορά στη συνεργασία με μονάδες επιφανείας του Π.Ν., αυτή περιέλαβε
σενάρια προσβολής, μέσω μετάδοσης δεδομένων στοχοποίησης. Δηλαδή μέσω των
Rafale, τα σκάφη του ΠΝ λάμβαναν στοιχεία θέσης, πορείας και ταχύτητας
“εχθρικών” μονάδων επιφανείας, εναντίον των οποίων μπορούσαν να εκτοξεύσουν
πυραύλους επιφανείας – επιφανείας και αντίστροφα…
Τα σενάρια συνεκπαίδευσης θα είναι ακόμη περισσότερα και πιο εκτεταμένα στην
επερχόμενη άσκηση Ηνίοχος, στην οποία η Γαλλική Αεροπορία σκοπεύει να
συμμετάσχει με δύναμη 12 μαχητικών Rafale.
Φυσικά η συμμετοχή και άλλων τύπων και διαμορφώσεων μαχητικών, διάφορων
αεροπορικών δυνάμεων θα εμπλουτίσει ακόμη περισσότερο τις εμπειρίες όλων των
συμμετεχόντων. Ενισχύοντας το διεθνές προφίλ της άσκησης Ηνίοχος και των
ελληνικών Ενόπλων δυνάμεων.