Η υπογραφή «Μνημονίου Κατανόησης περί Διμερούς Στρατηγικού Πλαισίου μεταξύ
Ελλάδας και Μ. Βρετανίας είναι στη σωστή κατεύθυνση
«Ησυμφωνία αυτή δεν είναι αμιγώς αμυντική, αλλά αποτελεί συμφωνία-πλαίσιο»,
όπως δήλωσε ο Έλληνας ΥΠΕΞ.
Θα είναι μια συμφωνία συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας, η οποία θα
καλύπτει έναν μεγάλο αριθμό τομέων, συμπεριλαμβανομένης της άμυνας και της
εξωτερικής πολιτικής, και η οποία θα υπογραφεί σήμερα στο Λονδίνο από
τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τη Βρετανίδα ομόλογό του Λιζ Τρας.
Θα επιτρέψει η εν λόγω συμφωνία την εμβάθυνση των σχέσεών μας με μια
χώρα, με την οποία μας συνδέουν παραδοσιακοί δεσμοί φιλίας αιώνων» εξηγεί ο
Έλληνας ΥΠΕΞ
Η Μ. Βρετανία είναι μια χώρα, η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην
επανάσταση του 1821 και στην απελευθέρωση της Ελλάδας από τον Οθωμανικό
ζυγό, χώρα σύμμαχος και στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους, πυρηνική
δύναμη, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και εγγυήτρια δύναμη
μαζί με την Ελλάδα και την Τουρκία στην Κύπρο», τόνισε ο υπουργός
Εξωτερικών υπογραμμίζοντας πως «με τη νέα συμφωνία τίθενται οι βάσεις
για την εμβάθυνση της σχέσης αυτής σε ένα νέο πλαίσιο, μετά την αποχώρησή της
Μ. Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Επίσης, ο Νίκος Δένδιας είπε ότι μελλοντικά «θα συνάψουμε και άλλες
συμφωνίες με βασικό γνώμονα την προάσπιση των εθνικών συμφερόντων, στο
πλαίσιο της αλληλοκατανόησης και του αλληλοσεβασμού μεταξύ των κρατών, στη
βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας».
Εξάλλου, επισημαίνει πως «η διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων στην πράξη
και η διεύρυνση των συνεργασιών και συμμαχιών μας, ήταν και παραμένει
βασικός άξονας της εξωτερικής πολιτικής της χώρας μας».
Υπενθυμίζεται ότι πρό ημερών ο Διεθνολόγος κ. Δεσποτόπουλος σε μεγάλο
τηλεοπτικό σταθμό της χώρας μας είχε κάνει ειδική αναφορά στην συμφωνία
πλαίσιο Ελλάδας-Μ. Βρετανίας, χωρίς περαιτέρω διευκρινήσεις αναφορικά με το
περιεχόμενο της.
Τι αναφέρει επισήμως το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών
"Ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, θα πραγματοποιήσει σήμερα επίσκεψη
στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου αναμένεται να συναντηθεί με την Υπουργό
Εξωτερικών, Elizabeth Truss. O Υπουργός Εξωτερικών θα συναντηθεί επίσης με
την Υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδια για την Ευρώπη και την Αμερικανική Ήπειρο,
Wendy Morton.
Οι ανωτέρω συνομιλίες θα εστιάσουν στην περαιτέρω ενδυνάμωση της διμερούς
συνεργασίας μεταξύ Ελλάδος και Ηνωμένου Βασιλείου σε τομείς κοινού
ενδιαφέροντος.
Κατά την επίσκεψη προγραμματίζεται επίσης η υπογραφή «Μνημονίου Κατανόησης
περί Διμερούς Στρατηγικού Πλαισίου μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και του
Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας».
Επιπλέον, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της Κοινοβουλευτικής συνεργασίας μεταξύ
των δυο χωρών, ο Υπουργός Εξωτερικών θα πραγματοποιήσει συναντήσεις με τους
Προέδρους των Κοινοβουλευτικών Ομάδων Εξωτερικών, Tom Tugendhat και Άμυνας,
Tobias Ellwood.
Κατά την παραμονή η του στο Λονδίνο, ο Υπουργός Εξωτερικών θα είναι
ομιλητής στο “Royal United Services Institute”. Το θέμα της ομιλίας του
Υπουργού θα είναι “Ενισχύοντας την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα στην Ευρώπη
και τη Μεσόγειο -Enhancing Security and Stability in Europe and the
Mediterranean”.
Η εν λόγω επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών στο Λονδίνο, είναι η δεύτερη σε
διάστημα λίγων μηνών, γεγονός το οποίο υπογραμμίζει την ιδιαίτερη σημασία
που αποδίδει η Ελλάδα στην ενίσχυση των παραδοσιακών δεσμών με το Ηνωμένο
Βασίλειο, στην εποχή μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την
Ευρωπαϊκή Ένωση."
Οι σχέσεις Μ. Βρετανίας -Τουρκίας μετά το BREXIT
Η Μ. Βρετανία μετά το BREXIT επιθυμεί να επανέλθει δυναμικά κερδίζοντας μια
σημαντική θέση στη Διεθνή σκηνή. Η ένταξή της στο AUKUS, μαζί με τις ΗΠΑ και
Αυστραλία και η σημαντική αναβάθμιση της στρατιωτικής της
συνεργασίας με την Ινδία, υποδηλώνουν σαφέστατα την επιθυμία της Μ.
Βρετανίας να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον Ινδοειρηνικό και στις
εξελίξεις αναφορικά με την Κίνα.
Ωστόσο η Μ. Βρετανία όντας Αυτοκρατορία μέχρι το τέλος του Β
Παγκοσμίου πολέμου, οπότε και σταδιακά αναδιπλώθηκε, μετά την άνοδο
ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, εξακολουθεί να έχει βλέψεις σε πολλές άλλες περιοχές του
πλανήτη συμπεριλαμβανομένης της ΝΑ Μεσογείου, όπου διατηρεί και τις
τελευταίες στρατιωτικές της βάσεις εκτός εδάφους της, αυτές στην Κύπρο,
όπου ήταν εκείνη που στην κυριολεξία έβαλε από την «πίσω πόρτα» την
Τουρκία μέσω των Τουρκοκυπρίων, ως συνομιλητή για την Κύπρο τη δεκαετία του
1960, όταν η Κύπρος αντιστεκόταν στους Βρετανούς αξιώνοντας την ένωσή της με
την μητέρα Ελλάδα.
Οπωσδήποτε η Μ. Βρετανία δεν βλέπει με καθόλου «καλό μάτι» τη σύσφιξη των
Γαλλοκυπριακών και Ισραηλινοκυπριακών σχέσεων στον τομέα της Άμυνας
και της στρατιωτικής συνεργασίας και θέλει να έχει κυρίαρχη θέση και ρόλο
στην Ανατολική Μεσόγειο.
Υπενθυμίζουμε ότι η συμφωνία με τη χώρα μας, είναι δεύτερη από χρονικής
άποψης συμφωνία της Μ. Βρετανίας με χώρα της περιοχής, αφού η πρώτη ήταν με
την Τουρκία, με την οποία τόσο η ίδια όσο και ο Πρωθυπουργός της Μπόρις
Τζόνσον ο οποίος έχει τουρκικές ρίζες, από το Καλφάτ, το οποίο είναι στην
πραγματικότητα ένα χωριό που συνδέεται με την περιοχή Ορτά του
Τσανκιρί, διατηρούν άριστες σχέσεις.
Η συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και Τουρκίας αναπαράγει τους ισχύοντες κανόνες
που διέπουν τις εμπορικές σχέσεις Άγκυρας και Λονδίνου, είπε τότε η
υπουργός Λ.Τρας, η οποία εμφανίστηκε αισιόδοξη λέγοντας ότι
σύντομα θα επιτευχθεί και μια ειδική συμφωνία μεταξύ τους.
«Η συμφωνία που αναμένουμε ότι θα υπογράψουμε αυτήν την εβδομάδα κλειδώνει
τις ρυθμίσεις συναλλαγών χωρίς δασμούς και θα βοηθήσει την εμπορική μας
σχέση, ενώ θα παράσχει βεβαιότητα για χιλιάδες θέσεις εργασίας στη
Μ.Βρετανία, στη μεταποιητική βιομηχανία, την αυτοκινητοβιομηχανία και τη
χαλυβουργία», είπε η Τρας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι η M. Βρετανία ήταν εκείνη που βοήθησε
την Τουρκία να αποκτήσει πρόσβαση σε προηγμένη τεχνογνωσία που αφορά τα UAV.
Συγκεκριμένα, παρόλο που σήμερα τα τουρκικά Bayraktar TB2 κατασκευάζονται
από μια τουρκική εταιρεία, δεν θα μπορούσαν να αναπτυχθούν ποτέ χωρίς το
σύστημα πυραύλων Hornet, το οποίο σχεδιάστηκε και διατέθηκε σε
τουρκικά χέρια από την EDO MBM Technology, η οποία βρίσκεται στα περίχωρα
του Μπράιτον, κάπου γύρω στο 2015.
Το ότι εδρεύει η εν λόγω εταιρεία στη Μ. Βρετανία και όχι στις ΗΠΑ της δίνει
βέβαια τη δυνατότητα για εξαγωγή του υποσυστήματος χωρίς τους αμερικανικούς
περιορισμούς.
Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν η Τουρκία να είναι ένας ταχέως αναδυόμενος
παίκτης στη χρήση των drone παγκοσμίως, τομέας στον οποίο κυριαρχούν οι ΗΠΑ
και σε μικρότερο βαθμό, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ.
Κατά καιρούς έχουν κυκλοφορήσει από ανοικτές πηγές, ειδήσεις περί
προσέγγισης Μ. Βρετανίας-Τουρκίας για την κατασκευή από την δεύτερη
αεροπλανοφόρου βάσει παρεχόμενης τεχνογνωσίας από το Λονδίνο.
Ένα από τα πιο περίπλοκα και φιλόδοξα προγράμματα του τουρκικού στρατιωτικού
και βιομηχανικού συγκροτήματος είναι το πρόγραμμα για τη δημιουργία
τουρκικού μαχητικού TF-X πέμπτης γενιάς, με το οποίο ασχολείται η Turkish
Aerospace Industries (TAI).
Οι ίδιοι οι Τούρκοι δεν θα είχαν ξεκινήσει ποτέ αυτό το πρόγραμμα.
“Χρειάστηκε όμως ένας συνεργάτης για να βοηθήσει το σχεδιασμό αυτού του
αεροσκάφους, παρέχοντας τον σχεδιασμό και την συμβουλευτική υποστήριξη. Και
ένας τέτοιος συνεργάτης ήταν η BAE Systems, ο βρετανικός κολοσσός στον τομέα
της άμυνας (συμπεριλαμβανομένης της αεροδιαστημικής), θα βοηθούσε την
Τουρκία με τη δημιουργία μαχητικού 5ης γενιάς με κινητήρα Rolls-Royce.
Τέλος στις 16 Νοεμβρίου 2020, μια κοινή άσκηση βρετανικών και τουρκικών
μαχητικών υλοποιήθηκε σε τουρκική αεροπορική βάση.
Σύμφωνα με τουρκικές πηγές, το πρόγραμμα περιλάμβανε την εκπαίδευση
των Βρετανών σε επιθέσεις εναντίον του συστήματος αεροπορικής άμυνας S-400,
στην καταστολή συστημάτων αεράμυνας, στην αλληλεπίδραση με μη επανδρωμένα
αεροσκάφη, καθώς και στην εκπαίδευση Τούρκων πιλότων σε αερομαχίες εναντίον
αεροπορικών δυνάμεων των χωρών που είναι εξοπλισμένες με μαχητικά
Eurofighter Typhoon, κά.
Ωστόσο άλλες αναφορές ανέφεραν ότι τα παραπάνω ήταν
προσχηματικά, προκειμένου οι Τούρκοι να ενημερωθούν για τις
δυνατότητες του πυραύλου Meteor που θα φέρουν τα ελληνικά Rafale.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι οι σχέσεις Μ. Βρετανίας και Τουρκίας ότι
είναι ιδιαίτερα καλές και αυξημένες. Το γεγονός της υπογραφής «Μνημονίου
Κατανόησης περί Διμερούς Στρατηγικού Πλαισίου μεταξύ της Ελληνικής
Δημοκρατίας και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου
Ιρλανδίας», είναι στη σωστή κατεύθυνση.
Ωστόσο στο μυαλό μας θα πρέπει να έχουμε δύο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι
Ελλάδα και Κύπρος είναι μέλη της ΕΕ και η Μ. Βρετανία όχι, οπότε η εξωτερική
πολιτική της χώρας μας θα πρέπει να είναι πλήρως εναρμονισμένη με την ΕΕ και
την σύμμαχο μας Γαλλία πρωτίστως, όπως και με τις ΗΠΑ φυσικά
Το δεύτερο είναι ότι θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στο θέμα της
Α. Μεσογείου και της Κύπρου, αφού το BREXIT δίνει αυτονομία στην εξωτερική
πολιτική της Μ. Βρετανίας, η οποία έχει βεβαρημένο παρελθόν στη Μεγαλόνησο
υπέρ των Τούρκων