H Exxon Mobil στις εντελώς αχαρτογράφητες θαλάσσιες περιοχές νότια και
νοτιοδυτικά της Κρήτης
Γιώργος Φιντικάκης
Στην τελική ευθεία φαίνεται ότι βρίσκεται η έναρξη σεισμικών ερευνών από την
Exxon Mobil στις εντελώς αχαρτογράφητες θαλάσσιες περιοχές νότια και
νοτιοδυτικά της Κρήτης, δηλαδή στα οικόπεδα που η αμερικανική εταιρεία
λειτουργεί ως παραχωρησιούχος, επικεφαλής της σχετικής κοινοπραξίας.
Την κινητικότητα ενισχύουν οι πληροφορίες ότι ο αμερικανικός όμιλος έχει έρθει
σε συμφωνία με την εξιδεικευμένη νορβηγική εταιρεία σεισμικών ερευνών PGS και
έχει ναυλώσει σκάφος της, που με βάση το σημερινό του στίγμα, εμφανίζεται
αγκυροβολημένο στην περιοχή Καλοί Λιμένες, νοτίως της Κρήτης, στα όρια ενός εκ
των δύο θαλασσίων οικοπέδων, τα οποία και έχουν παραχωρηθεί στο επενδυτικό
σχήμα.
Το Sanco Swift, όπως ονομάζεται, φέρεται να αναχώρησε στις 20 Οκτωβρίου από τη
Λεμεσό, μαζί με το συνοδευτικό του Alexander και έφτασε χθες στην περιοχή των
ερευνών. Στην συγκεκριμένη παραχώρηση, μετά την αποχώρηση από την κοινοπραξία
την περασμένη άνοιξη, της γαλλικής Total, ο αμερικανικός πετρελαικός όμιλος
έχει αυξήσει το ποσοστό του από το 40% στο 70%.
Αναφορικά με τους Νορβηγούς της PGS γνωρίζουν καλά τη περιοχή της Κρήτης.
Είναι εκείνοι που είχαν αναλάβει τη διεξαγωγή σεισμικών ερευνών κατά τον πρώτο
γύρο των ελληνικών παραχωρήσεων την περίοδο 2013-2014, συλλέγοντας πληθώρα
στοιχείων από το Ιόνιο και τη Κρήτη, τα οποία και μεταφορτώθηκαν σε ειδική
βάση δεδομένων (data room), με περίπου 12.500 χιλιόμετρα νέων σεισμικών
γραμμών και 9.000 χιλιόμετρα επανεπεξεργασμένων.
Το ιστορικό
Τα δύο θαλάσσια οικόπεδα «Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης»
παραχωρήθηκαν το 2019 στις εταιρείες Total και Exxon Mobil για έρευνα από
κοινού με τα Ελληνικά Πετρέλαια, ωστόσο τον περασμένο Απρίλιο οι Γάλλοι
ανακοίνωσαν ότι αποχωρούν. Η αποχώρηση αποδόθηκε τότε σε αλλαγή του
στρατηγικού σχεδιασμού της Total, χωρίς ωστόσο να παραγνωρίζεται το γεγονός
ότι για τα δύο θαλάσσια οικόπεδα εκκρεμούσε η εκδίκαση της προσφυγής
οικολογικών οργανώσεων στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της Στρατηγικής
Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Τον Ιούλιο το μεγαλύτερο μέρος από το ποσοστό των Γάλλων πέρασε στα χέρια της
Exxon Mobil. Συγκεκριμένα, όπως είχαν ενημερώσει τα ΕΛΠΕ, η Exxon Mobil
Exploration and Production Greece (Crete) B.V ανέλαβε το 75% του ποσοστού της
Τotal Energies (40%) στις Συμβάσεις Μίσθωσης. Το υπόλοιπο ποσοστό (25% του
40%) πέρασε σε θυγατρικές των ΕΛΠΕ. Στην ουσία, το ποσοστό της Exxon Mobil, η
οποία και ανέλαβε καθήκοντα «εντολοδόχου», δηλαδή επικεφαλής της κοινοπραξίας,
βρίσκεται στο 70%, με το υπόλοιπο 30% να ανήκει στα ΕΛΠΕ.
Η σημαντικότερη ωστόσο εξέλιξη, η οποία και επιβεβαίωσε την πρόθεση των
αμερικανών να παραμείνουν στο project ήταν όταν αιτήθηκαν και έλαβαν από την
Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), παράταση 24 μηνών ως
προς την πρώτη φάση του βασικού σταδίου των ερευνών. Στόχος της κίνησης, να
διευκολυνθεί η ολοκλήρωση των εργασιών. Οι σχετικές αποφάσεις εκδόθηκαν στις
23 Αυγούστου, βάζοντας τέλος στην φημολογία που είχε πυροδοτήσει η αποχώρηση
της Total περί γενικότερης έλλειψης ενδιαφέροντος των μεγάλων πετρελαϊκών
ομίλων να επενδύσουν στην Ελλάδα. Η κίνηση αφενός επαναβεβαίωσε το ενδιαφέρον
του αμερικανικού κολοσσού για το συγκεκριμένο project, αφετέρου μετέθεσε προς
το μέλλον το τέλος των σχετικών προθεσμιών για έρευνες στις κρητικές θάλασσες.
Οι δύο περιοχές της Κρήτης θεωρούνται από τις πλέον υποσχόμενες για ύπαρξη
κοιτασμάτων φυσικού αερίου, αφού οι γεωφυσικές πλάκες της προσομοιάζουν με
αυτές στην περιοχή της Νοτιο-Ανατολικής Μεσογείου που αποκάλυψαν το κοίτασμα
Zor στην Αίγυπτο.
Εικασίες και πραγματικότητα
Η ώρα της αλήθειας ωστόσο θα έρθει μόνο όταν γίνει η πρώτη ερευνητική
γεώτρηση, δίχως την οποία τα πάντα θα παραμείνουν στην σφαίρα της εικασίας. Το
θέμα των υδρογονανθράκων έβαλε επί τάπητος τον περασμένο Απρίλιο ο ίδιος ο
Πρωθυπουργός, λέγοντας ότι η χώρα θέλει να έχει μία καθαρή εικόνα έως το 2023
για το εάν υπάρχουν ή όχι εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα. Ακολούθησε η
δημοσιοποίηση από την ΕΔΕΥ οδικού χάρτη με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα,
βάσει των οποίων, μέχρι το τέλος του 2023, πρόκειται να ξεκινήσει ένας νέος
γύρος σεισμικών ερευνών (δύο και τριών διαστάσεων – 2D και 3D) και στις έξι
περιοχές της χώρας που συγκεντρώνουν επενδυτικό ενδιαφέρον. Είναι το χερσαίο
τμήμα των Ιωαννίνων, το οικόπεδο 2 δυτικά της Κέρκυρας, το οικόπεδο 10 του
Κυπαρισσιακού Κόλπου, περιοχή στο Ιόνιο και τα δύο κρητικά οικόπεδα.
Αρχικός στόχος της ΕΔΕΥ, η πρόσκτηση 6.500 τετρ. χιλιομέτρων δισδιάστατων
δεδομένων τη χειμερινή περίοδο 2022 – 2023. Απότερος στόχος, η κινητοποίηση
των ελληνικών και διεθνών ομίλων που συμμετέχουν στο ελληνικό upstream ώστε
πριν τα τέλη του 2023 να έχει πραγματοποιηθεί η πρώτη ερευνητική γεώτρηση.