Γιατί αλλάζει ο πόλεμος στην Ουκρανία-Τι είναι η «ανταλλαγή κινήσεων»-Οι επιθετικές επιχειρήσεις και οι μορφές άμυνας



Τι σηματοδοτεί η αλλαγή τακτικής διεξαγωγής των στρατιωτικών επιχειρήσεων των Ρώσων στην Ουκρανία-Τι αλλάζουν, τι επιδιώκουν

Ο πόλεμος στην Ουκρανία σύμφωνα με αναγγελία του Ρωσικού ΥΠΑΜ αλλά και του  Ουκρανού Προέδρου Ζελένσκι, έχει περάσει εδώ και λίγες ημέρες στη 2η φάση του, σύμφωνα με την οποία ο ΑΝΣΚ (αντικειμενικός σκοπός) των Ρωσικών δυνάμεων εισβολής είναι η "απελευθέρωση", όλων των εδαφών του Ντονμπάς

Ουκρανικό ΜΜΕ σε άρθρο του, επικαλείται αναφορές του ΥΠΑΜ της χώρας του, σύμφωνα με το οποίο τα ρωσικά στρατεύματα άλλαξαν την τακτική του πολέμου, προβαίνοντας σε  «ανταλλαγή κινήσεων». Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

"Οι Ρώσοι κατακτητές αλλάζουν την τακτική του πολέμου σε σχέση με τις πρώτες μέρες του. Τώρα ο πόλεμος έχει μετατραπεί σε μορφή «ανταλλαγής κινήσεων». Αυτό ανακοίνωσε η αναπληρώτρια υπουργός Άμυνας Anna Malyar σε συνέντευξή της στο NV.

«Ο πόλεμος είναι τώρα διαφορετικός από ότι ήταν τις πρώτες μέρες», είπε ο Malyar.

Σύμφωνα με αυτήν, όταν από την αρχή τα ρωσικά στρατεύματα σχεδίαζαν να καταλάβουν το Κίεβο, έριξαν στη μάχη τις επίλεκτες στρατιωτικές μονάδες τους, οι οποίες καταστράφηκαν από τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας. Τότε ήταν που είχαν προκαθορισμένο σχέδιο και στρατηγική.

Τώρα οι Ρώσοι ενεργούν ανάλογα με την κατάσταση, μελετούν και αναλύουν την τακτική των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, αναζητώντας αδυναμίε τους. Έχουν γίνει πιο προσεκτικοί, έχουν αρχίσει να προγραμματίζουν και να μην βασίζονται στην  ποσότητα, αλλά να ενεργούν όπως σε μια παρτίδα σκάκι"

Το Δόγμα μάχης του Ρωσικού στρατού

Το Δόγμα  μάχης του Ρωσικού στρατού όπως εφαρμόστηκε στην 1η φάση της εισβολής του στην Ουκρανία απέδειξε ότι ήταν μια εξέλιξη του "Σοβιετικού δόγματος",  που ήταν παρωχημένο, με αποτέλεσμα να αποτύχει

Το "Σοβιετικό δόγμα" χαρακτηρίζεται από έλλειψη πρωτοβουλίας των υφισταμένων, όπου η απομάκρυνση από την αυστηρή συμμόρφωση στις εντολές που έχουν   δοθεί  προς εκτέλεση βάση της αρχικής σχεδίασης  είναι ένας δρόμος που οδηγεί, αργά ή γρήγορα, στη Σιβηρία
 
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το σοβιετικό σύστημα βασίστηκε σε συγκεντρωτικά σχέδια που σχεδιάστηκαν στο υψηλότερο επίπεδο και εκτελούνταν τυφλά  από υφισταμένους σε όλα τα επίπεδα. Οποιαδήποτε αλλαγή στην εκτέλεση του σχεδίου θα μπορούσε να εκληφθεί ως κριτική ή έλλειψη εμπιστοσύνης στην ιεραρχία που είχε σχεδιάσει το σχέδιο, κάτι θανατηφόρο  και επικίνδυνο.

Η σοβιετική λύση για την εκτέλεση του δόγματος της «μάχης σε βάθος» με έναν απόλυτα συγκεντρωτικό Στρατό και χωρίς πρωτοβουλία, ήταν η αφθονία των μέσων

Οι Σοβιετικοί το δημιούργησαν και ο Ρωσικός στρατός το διατήρησε μέσω  του πυροβολικού μάχης, εκμεταλλευόμενος τη διάρρηξη  που προκαλούσαν στην εχθρική άμυνα, με μαζικές ομάδες αρμάτων μάχης και πεζικό σε οχήματα να ακολουθούν, εφαρμόζοντας ένα άκαμπτο σχέδιο, αλλά με επαρκή μέσα για να υπερνικήσουν κάθε εχθρική  αντίσταση.

Η Ρωσική αεροπορία ενήργησε με παρόμοιο τρόπο με τη Σοβιετική ,  βάσει ενός αυστηρά  εγκεκριμένου σχεδίου, με αποτέλεσμα να μην επεμβαίνει υποστηρίζοντας τις  Ρωσικές χερσαίες δυνάμεις, όταν αυτές  δεχόταν τις αντεπιθέσεις των Ουκρανών επειδή αυτό δράση συνεπαγόταν τροποποίηση του σχεδίου.
 
Για τους ίδιους λόγους, δεν μπόρεσε επίσης να αντιδράσει γρήγορα σε περίπτωση απρόβλεπτων καταστάσεων μεγαλύτερη από την αναμενόμενη αντίσταση ή εμφάνιση δυνάμεων που δεν προβλεπόταν στο αρχικό σχέδιο

Η Σοβιετική-Ρωσική  σχεδίαση επεσήμαινε την ανάγκη να αποτραπεί ο εχθρός από την αναδιοργάνωση και τη δημιουργία ενός νέου αμυντικού μετώπου μετά το σπάσιμο του μετώπου. Για το λόγο αυτό, ο Ρωσικός στρατός δεν σταματά ποτέ την προέλασή του, εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητο

Αυτό σημαίνει ότι, γενικά, οι μονάδες του Ρωσικού Στρατού δεν ανακουφίζουν τις δυνάμεις τους στην επίθεση, όπου οι μονάδες πρώτης γραμμής επιτίθενται μέχρι να καταστραφούν, οπότε οι μονάδες δεύτερης γραμμής τις «τρέχουν» και συνεχίζουν την επίθεση.

Για το λόγο αυτό, τα logistics είναι σχετικά φτωχά και δεν υπάρχουν σχέδια για ανεφοδιασμό δυνάμεων που θεωρούνται κατεστραμμένες μετά την πρώτη επίθεση.

Τι πήγε στραβά στην 1η φάση του πολέμου για τους Ρώσους;

 
Πέρα από την απροσδόκητη ουκρανική αντίσταση, η εκτέλεση της «βαθιάς μάχης» χωρίς πρωτοβουλία στα κατώτερα κλιμάκια απαιτεί  από τον Ρωσικό Στρατό μια τεράστια μάζα δυνάμεων.

Ωστόσο φαίνεται ότι στην Ουκρανία , οι Ρώσοι δημιούργησαν  ένα σχέδιο σε σοβιετική κλίμακα το οποίο έχουν μελετήσει απέξω στις ακαδημίες τους , έχοντας ξεχάσει ότι έχουν πλέον  ένα ρωσικό στρατό μικρό  σε όγκο και φτωχό.

Πράγματι, ο ρωσικός στρατός δεν είναι ο κόκκινος στρατός.

Η σοβιετική επιτυχία στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου, μετά την καταστροφή του 1941, εφάρμοσαν επιτυχώς τις ιδέες που ενσωματώθηκαν στο PU-36,  βασίστηκε στο τεράστιο μέγεθος των δυνάμεων.

Με την ειρήνη του Ψυχρού Πολέμου, το σοβιετικό σύστημα εδραιωνόταν όλο και περισσότερο,όπου  ο Κόκκινος Στρατός λειτουργούσε με όλο και πιο άκαμπτες διαδικασίες, με απόλυτα συγκεντρωτικό έλεγχο και χωρίς περιθώρια πρωτοβουλίας 

Η πτώση της Σοβιετικής Ένωσης επιδείνωσε αυτήν την κρίση, η οποία είναι δύσκολο να αντιστραφεί, μετά από πενήντα χρόνια δημιουργίας μιας κουλτούρας τυφλής υπακοής στο σχέδιο και αποφυγής ανάληψης  πρωτοβουλίας, η αλλαγή της  οποίας είναι σχεδόν αδύνατη σε λίγα χρόνια.

Ο πόλεμος της Τσετσενίας έδειξε σύντομα τις σοβαρές ελλείψεις του ρωσικού στρατού.

Στην πραγματικότητα, ο ρωσικός στρατός δεν έχει αντιμετωπίσει έναν εχθρό αρκετά μεγάλο για να αναλύσει τις πραγματικές στρατιωτικές του ικανότητες σε μια σύγκρουση υψηλής έντασης, αφού η Γεωργία ήταν κάτι περισσότερο από μια αψιμαχία, εναντίον ενός πολύ αδύναμου εχθρού.

Επίσης ο ρωσικός στρατός δεν έχει υπαξιωματικούς με τη δυτική έννοια του όρου

Γενικά, οι υπαξιωματικοί είναι επιλεγμένοι επαγγελματικοί στρατιώτες, που ακολουθούν μια σύντομη πορεία για να γίνουν λοχίες. Η προετοιμασία του είναι πολύ περιορισμένη. Οι μονάδες που βασίζονται σε στρατεύματα αντικατάστασης δεν έχουν υπαξιωματικούς στη διοίκηση, αλλά επαγγελματίες υπαξιωματικοί καταλαμβάνουν εκείνες τις θέσεις που απαιτούν ορισμένες τεχνικές γνώσεις, κάτι που δεν σημαίνει ότι καταλαμβάνουν θέσεις διοίκησης.

Κατά συνέπεια, τα καθήκοντα που επιτελούν οι υπαξιωματικοί στον Στρατό μας εκτελούνται στον Ρωσικό Στρατό από Ανθυπολοχαγούς . Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να αφιερώσουν πολύ λίγο χρόνο στις οδηγίες της μονάδας τους.

Κατά συνέπεια, η συνοχή των μικρών μονάδων των στρατευμάτων αντικατάστασης είναι πολύ χαμηλή και η εκπαίδευσή τους πολύ χαμηλού επιπέδου.

Αυτό που λείπει από τον ρωσικό στρατό είναι ακριβώς η συνεργασία μεταξύ των όπλων, όπως και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η σωστή αναγνώριση  των εχθρικών  απειλών στην πρώτη γραμμή  κατά των θωρακισμένων φαλαγγών (πιο ευκολότερη σήμερα χάρη στα UAV) και η χρήση πυροβολικού πεδίου όταν υπάρχουν εχθρικά αντιαρματικά όπλα,σήμερα όπως και τότε, παρουσιάζουν πρόβλημα.

Τι σημαίνει ο όρος "ανταλλαγή κινήσεων"

Σε προγενέστερο άρθρο μας  επισημάναμε ότι ο Πούτιν πλέον τα παίζει όλα για όλα στην Ουκρανία, αναθέτοντας στους 2 καλύτερους Στρατηγούς του να ηγηθούν της μάχης στο Ντονμπάς, στον Στρατάρχη Γερασίμωφ και  και στον πολυδιαφημισμένου και εμπειροπόλεμο από τη Συρία, Στρατηγό Ντβόρνικοφ

Οι Ρώσοι έπαθαν και έμαθαν στην Ουκρανία κατά την 1 η αποτυχημένη φάση των στρατοιωτικών τους επιχειρήσεων στην Ουκρανία, με αποτέλεσμα πλέον με προμετωπίδα τους παραπάνω Στρατηγούς να επιχειρούν να αλλάξουν τον τρόπο διεξαγωγής των στρατιωτικών επιχειρήσεων

Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο, όπως θα νόμιζε κανείς αφού καλούνται να εκριζώσουν τη νοοτροπία του Σοβιετικού δόγματος που ίσχυε μέχρι τώρα, εδώ και 7 δεκαετίες

Πλέον δεν βασίζονται στην υλοποίηση ενός  επιθετικού σχεδίου σε όλα τα μέτωπα, του τύπου της άκαμπτης εφαρμογής της Αρχικής  Διαταγής Επιχειρήσεων 5 παραγράφων,  όπου με όπλο την μάζα δυνάμεων και μέσων επιχειρούν να νικήσουν τον εχθρό

Έχουν προσαρμοστεί πλέον στο γεγονός ότι ο Ρωσικός στρατός δεν έχει τον πακτωλό δυνάμεων και μέσων του Σοβιετικού στρατού, με αποτέλεσμα σε άλλα σημεία του μετώπου όπως στο Ιζιούμ να ενεργούν επιθετικά ταυτόχρονα με ανάλογη επιθετική ενέργεια από το νότο, εν είδη διπλής υπερκέρασης , με σκοπό τον εγλωβισμό και καταστροφή των Ουκρανικών αμυνομένων δυνάμεων και σε άλλα σημεία του μετώπου να "απασχολούν" απλά τις Ουκρναικές δυνάμεις με βομβαρδισμό , όπως στο Σούμι και στο χάρκοβο

Ακόμη όμως και εκεί που ενεργούν επιθετικά, προσαρμόζουν  πλέον τα πυρά της Ρωσικής  αεροπορίας και του πυροβολικού στις Ουκρανικές εφεδρείες που τυχόν θα ενεργήσουν αντεπιθέσεις, ενώ οι δυνάμεις τους τάσσονται αμυντικά

Κοινώς υπάρχει σε τακτικό επίπεδο όχι η διενέργεια μιας άκαμπτης συνεχούς ρωσικής επίθεσης, αλλά αναλόγως της εξέλιξης των επιχειρήσεων, προσαρμόζεται το σχέδιο ενεργείας των Ρώσων βάσει των κινήσεων των Ουκρανών. 

Η προσαρμογή αυτή γίνεται με την έκδοση και εφαρμογή Διαταγών Πεδίου μάχης, οι οποίες αναπροσαρμόζουν την αρχική τακτική σχεδίαση, σύμφωνα με την εξέλιξη των επιχειρήσεων

Έτσι σε ένα σημείο του μετώπου οι Ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν και επιτίθενται, ενώ σε άλλο διενεργούν άμυνα με σκοπό την απορρόφηση της ισχύος τυχόν Ουκρανικής αντεπίθεσης

Οι επιθετικές επιχειρήσεις διακρίνονται σε προέλαση, επίθεση, εκμετάλλευση, καταδίωξη και οι αμυντικές σε άμυνα, απαγκίστρωση με ή χωρίς πίεση από τον εχθρό, επιβράδυνση, αποχώρηση

Μορφές της άμυνας είναι η άμυνα περιοχής και η κινητή άμυνα. 

Αυτό την δεύτερη μορφή αμύνης εφαρμόζουν  αρκετές φορές οι Ρώσοι σε περίπτωση Ουκρανικών αντεπιθέσεων στην ανατολική Ουκρανία, με σκοπό να οδηγηθούν οι Ουκρανικές δυνάμεις σε προσχεδιασμένους χώρους καταστροφής τους από τα πυρά πυροβολικού-αεροπορίας και ενέργειες Ρωσικών εφεδρικών δυνάμεων που θα ενεργήσουν για τον εγκλωβισμό τους

Επίλογος

Από τα παραπάνω διαφαίνεται , ότι με όπλο την εμπειρία στις σύγχρονες συνθήκες πολέμου του Στρατηγού Ντβόρνικοφ και τις γνώσεις του Στρατάρχη Γερασίμωφ, ότι η Ρωσία επιχειρεί να αλλάξει τον τρόπο διεξαγωγής των επιχιερήσεων στην Ουκρανία

Στόχος τους είναι η ακαμψία στην εκτέλεση του αρχικού  σχεδίου, η έλλειψη πρωτοβουλίας των υφισταμένων μαχομένων τμημάτων στην πρώτη γραμμή,η ανυπαρξία στενής συνεργασίας μεταξύ των δυνάμεων-όπλων που διεξάγουν τη μάχη που  συντέλεσαν ως παράγοντες  στην αποτυχία της 1ης φάσης του πολέμου των Ρώσων στην Ουκρανία, να διορθωθούν

Η εξέλιξη των επιχειρήσεων στο Ντονμπάς θα κρίνει αν θα ευοδωθούν οι Ρωσικές προσπάθειες