Ελληνοτουρκικά: Επιδείνωση των σχέσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία, εξαιτίας
κυρίως της συμπεριφοράς της Άγκυρας έναντι της Ελλάδας, καταγράφει η ετήσια
έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της γειτονικής χώρας,
ενώ σε ό,τι αφορά το κοινοτικό κεκτημένο και το κράτος δικαίου, διαπιστώνεται
ακόμη και οπισθοδρόμηση.
Νίκος Μπέλλος
Ειδικότερα, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο
έχει γίνει ξανά τεταμένη και καλεί την Τουρκία να σέβεται την κυριαρχία και
την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε.
Η ετήσια έκθεση επισημαίνει ότι οι σχέσεις με της Ε.Ε. με την Τουρκία
επιδεινώθηκαν το 2022, εξαιτίας των επανειλημμένων τουρκικών παραβιάσεων του
ελληνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο, αλλά και της επιθετικής ρητορικής και
απειλών σχετικά με την κυριαρχία των ελληνικών νησιών και της Κύπρου.
Γίνεται επίσης αναφορά στις στρατιωτικές ασκήσεις της Τουρκίας στις
θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου, αλλά και την παράνομη παρεμπόδιση των
ερευνητικών δραστηριοτήτων της Κύπρος εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
Υπογραμμίζεται ακόμη ότι, παρά τις διεθνείς αντιδράσεις και την καταδίκη, η
Τουρκία υλοποιεί το σχέδιό της για το άνοιγμα της περίκλειστης περιοχής των
Βαρωσίων.
Σύμφωνα με την έκθεση, η εντάσεις και οι απειλές στο Αιγαίο και την
Ανατολική Μεσόγειο δεν ευνόησαν τις σχέσεις καλής γειτονίας και υπονόμευσαν
τη σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή.
Ιδιαίτερη σημαντική είναι η υπενθύμιση από την Κομισιόν των συμπερασμάτων
του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης Μαρτίου 2021, που περιλαμβάνουν τη
λεγόμενη διττή προσέγγιση, όπου η Ε.Ε. είχε προσφέρει στην Τουρκία μια
θετική ατζέντα με εκσυγχρονισμό μεταξύ άλλων και της Τελωνειακής Ενωσης, υπό
την προϋπόθεση μιας μόνιμης αποκλιμάκωσης της έντασης στις σχέσεις με τα
κράτη-μέλη της περιοχής.
Με βάση την ίδια δήλωση, οι ηγέτες είχαν ζητήσει από την Τουρκία να απέχει
από νέες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του Διεθνούς
Δικαίου. Προειδοποιούσαν δε την Αγκυρα ότι σε περίπτωση που επαναλάβει τις
προκλήσεις, η Ε.Ε. θα χρησιμοποιήσει τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη
διάθεσή της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των
κρατών-μελών της, καθώς και για τη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας.
Για το τουρκολιβικό μνημόνιο, η έκθεση αναφέρει ότι παραβιάζει κυριαρχικά
δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και
δεν έχει νομικές συνέπειες για τρίτα κράτη.