Του Νικολάου Αθ. Μπλάνη Αντιστράτηγου Αστυνομίας ε.α.
1. Ποινική Δίωξη για απόπειρα ανθρωποκτονίας και εκτέλεση παράνομων
πυροβολισμών ακινητοποίησης ή εξουδετέρωσης άσκησε ο Εισαγγελέας Θεσσαλονίκης
στον Ειδικό Φρουρό για τον σοβαρό τραυματισμό με πυροβολισμό (αφαιρέθηκε
βολίδα από το κεφάλι) 16χρονου Ρομά κατά τη διάρκεια καταδίωξης. Δυστυχώς δεν
είναι η πρώτη φορά, που είχαμε τέτοιο περιστατικό.
2. Οι υποθέσεις της ανθρωποκτονίας του 15χρονου στα Εξάρχεια (Δεκέμβριος
2008), της ληστείας του κοσμηματοπωλείου στην Ομόνοια με το θάνατο του δράστη
(Σεπτέμβριος 2018), της ανθρωποκτονίας του 20χρονου Ρομά σε καταδίωξη στο
Πέραμα (Οκτώβριος 2021) είχε αναδείξει για ακόμη μια φορά την οργανωτική και
επιχειρησιακή ανεπάρκεια της ΕΛ-ΑΣ και της ΄Αμεσης Δράσης. Η ίδια ανεπάρκεια
που είχε παρατηρηθεί όταν, σε παρόμοια καταδίωξη στου Ρέντη (Μάρτιος 2011),
βρήκαν τραγικό θάνατο οι δύο Ειδικοί Φρουροί της ΔΙ.ΑΣ. Επίσης μετά το διπλό
φιάσκο της Πλατείας Νέας Σμύρνης (Μάρτιος 2021), όταν είχαμε, αφενός τον
ξυλοδαρμό του πολίτη ύστερα από την άστοχη και χωρίς σχέδιο παρέμβαση της
Ομάδας ΔΙ-ΑΣ και αφετέρου με τον σοβαρό τραυματισμό του Ειδικού Φρουρού κατά
την παρέμβαση στη συγκέντρωση διαμαρτυρίας. Όταν, όλα αυτά που συνέβησαν,
θύμιζαν περισσότερο «γιουρούσι» παρά οργανωμένη αστυνομική επιχείρηση. Με τις
Ομάδες (ΔΡΑΣΗ, ΔΙ.ΑΣ κ.λ.π.) να δείχνουν μάλλον ανεξέλεγκτες και να αδυνατούν
να προστατεύσουν ακόμα και τους εαυτούς τους. Και που είχαν ως συνέπεια να
αναβιώσουν οι καταγγελίες για «αστυνομικό κράτος» και «αστυνομική
βαρβαρότητα». (βλ. άρθρο μας «Οι δομικές ανεπάρκειες της ΕΛ-ΑΣ και της ΄Αμεσης
Δράσης, οι πολιτικές ευθύνες και οι λύσεις!»-Νοέμβριος 2021).
3. Το ζήτημα της «Χρήσης όπλων από τoυς αστυνομικούς» έχουμε αναλύσει
λεπτομερώς (βλ. άρθρα μας σε τρία μέρη-Νοέμβριος 2014) με αναφορές στο
εσωτερικό, ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο και τη σχετική νομολογία. Με το
ν.3169/2003, πέραν από τις αρχές και τις προϋποθέσεις χρήσεις του όπλου,
τίθενται περιορισμοί στην οπλοφορία και τη χρήση αυτού και θεσπίζεται ο
έλεγχος της φυσικής και ψυχικής καταλληλότητας των αστυνομικών να οπλοφορούν,
σε συνδυασμό με την πρόβλεψη αυστηρής βασικής και συντηρητικής εκπαίδευσης στο
χειρισμό και την χρήση των όπλων, οι οποίες πρωτοπορούν σε σχέση με
αντίστοιχες νομοθεσίες των ευρωπαϊκών χωρών. Για πρώτη φορά ορίζεται, ότι η
αποτυχία στο μάθημα της Οπλοτεχνικής-Σκοποβολής συνιστά λόγο αποβολής από τις
Αστυνομικές Σχολές. Οι βασικές αρχές που διέπουν τη χρήση όπλων είναι αυτές
της αναγκαιότητας, της προσφορότητας (καταλληλότητας) και της αναλογικότητας.
Για την κατανόηση (και εφαρμογή) της αρχής της αναλογικότητας ο καθηγητής Α.
Μάνεσης έγραψε: «δεν μπορεί η αστυνομία να κυνηγάει τα σπουργίτια με κανόνια»
(βλ. άρθρο μας «Η αυθαίρετη χρήση βίας της ΕΛ-ΑΣ και η αρχή της
αναλογικότητας!»-Ιούλιος 2022).
4. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά: Τι έκαναν οι εκάστοτε Ηγεσίες
Δημόσιας Τάξης (Αστυνομικές και Πολιτικές);;; Ποιος ο ρόλος των δικύκλων σε
μια καταδίωξη; Μπορεί να «ακινητοποιήσουν» όχημα; (τονίζεται συναφώς το
επικίνδυνο εκτέλεσης βολής από εν κινήσει εποχούμενο, το μη συμβατό της
επιβίβασης δύο ατόμων στις μηχανές, που αποτελεί κατασπατάληση δυνάμεων και
τεράστιο κόστος σε βλάβες κ.λ.π.). Φρόντισαν να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο
(λειτουργικό) οργανωτικό (με δομικές αλλαγές) και επιχειρησιακό πλαίσιο (και
όχι η γνωστή μάλλον «άναρχη», χωρίς κανόνες και οργάνωση, «δράση» των
αστυνομικών δυνάμεων με τα γνωστά αποτελέσματα) καθώς και αναβάθμιση της
αστυνομικής εκπαίδευσης ή αντιθέτως μας προέκυψε η ουσιαστική «κατάργηση» τόσο
αυτής, όσο και του συστήματος κατάταξης μέσω των Πανελληνίων με τον
υπερδιπλασιασμό των προσλήψεων εκτός αυτών και η συνακόλουθη απόδοση στην
αστυνόμευση των Ειδικών Φρουρών χωρίς ουσιαστική αστυνομική εκπαίδευση (και
κουλτούρα);;;
5. Σε κάθε περίπτωση είναι απαράδεκτη η απόπειρα μικροπολιτικής εκμετάλλευσης
του ζητήματος (που συνιστά πολιτική αλητεία), ιδίως από ανθρώπους που άσκησαν
αρμοδιότητες Δημόσιας Τάξης και ενήργησαν προληπτικές προσαγωγές-συλλήψεις
(βλ. άρθρα μας «Οι οργουελικής έμπνευσης προληπτικές προσαγωγές συνιστούν
παράνομη κατακράτηση;» και «Το νέο Δόγμα Ασφάλειας και οι ευθύνες των
αστυνομικών οργάνων» -Μάρτιος 2019 .), δεν έκαναν καμιά προσπάθεια να
διορθώσουν τις όποιες παθογένειες της ΕΛ-ΑΣ και εμφορούνται από τις γνωστές
ιδεοληπτικές προκαταλήψεις σε βάρος των αστυνομικών (που τους αποκαλούν
«μπάτσους»)! Πάντως για κάθε έναν αστυνομικό που ασκεί παράνομη βία υπάρχουν
χιλιάδες που εκτελούν αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους και πολλοί με πληγές
στο σώμα τους από τις σφαίρες. Και αυτή την πλειοψηφία προσβάλλει η
αντικανονική συμπεριφορά ορισμένων, γιατί τορπιλίζει τις σχέσεις Αστυνομίας -
πολιτών, αφού ακυρώνει το ρόλο τους ως φρουρών των εννόμων αγαθών. Προπάντων,
η αλόγιστη χρήση βίας καταγράφεται – ορισμένες φορές βέβαια καθ΄ υπερβολή – ως
προδήλως μη προσήκουσα αστυνομική συμπεριφορά και στα Μ.Μ.Ε. με άμεσο αρνητικό
αντίκτυπο στην κοινή γνώμη. Το γεγονός ότι, τα επακολουθούντα δυσμενή σχόλια
και η έντονα αρνητική προδιάθεση, λειτουργούν στη συλλογική συνείδηση βάσει
του γένους του δράστη, δηλαδή της ιδιότητάς του ως αστυνομικού και όχι βάσει
του προσώπου του, έχει ως αποτέλεσμα να πλήττεται καίρια το κύρος του
αστυνομικού θεσμού, καθώς και το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης που εξ
ορισμού αυτός οφείλει να αποπνέει.