Οι σχέσεις Αιγύπτου-Κίνας έχουν σημειώσει πρόσφατα αξιοσημείωτη ανάπτυξη σε στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο, καθώς οι δύο πλευρές υπέγραψαν ολοκληρωμένες συμφωνίες και ενίσχυσαν τη συνεργασία τους μέσω της διεξαγωγής σπάνιων στρατιωτικών ασκήσεων.
Αυτή η προσέγγιση έρχεται σε μια περίοδο αυξανόμενης ανησυχίας στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ σχετικά με τις αυξανόμενες στρατιωτικές δυνατότητες της Αιγύπτου και την αυξανόμενη κινεζική παρουσία στην περιοχή, ιδίως υπό το φως των διακυμάνσεων των σχέσεων μεταξύ Καΐρου και Ουάσινγκτον στον στρατιωτικό τομέα.
Σε μια πρωτοφανή κίνηση, αιγυπτιακά μαχητικά αεροσκάφη πέταξαν μαζί με τους Κινέζους ομολόγους τους στις πρώτες κοινές αεροπορικές ασκήσεις, με την ονομασία «Αετοί του Πολιτισμού 2025».
Στο έδαφος, ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Κετσιάνγκ επισκέφθηκε το Κάιρο, όπου υπέγραψε συμφωνίες που καλύπτουν την οικονομία, το περιβάλλον και την υγεία, αντανακλώντας μια κίνηση προς μια στρατηγική εταιρική σχέση που εκτείνεται από τον αέρα στο έδαφος.
Ο επιταχυνόμενος ρυθμός της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ Αιγύπτου και Κίνας έχει επίσης προκαλέσει αυξανόμενες ανησυχίες σε ισραηλινούς κύκλους, με τα μέσα ενημέρωσης και τα ερευνητικά κέντρα να προειδοποιούν ότι η Αίγυπτος θα μπορούσε να εισέλθει σε μια προηγμένη φάση εξοπλισμού με κινεζική τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένης της αεράμυνας, των ηλεκτρονικών παρεμβολών, ακόμη και των stealth μαχητικών.
Οι αυξανόμενες στρατιωτικές αγορές της Αιγύπτου από την Κίνα και τη Ρωσία ενοχλούν επίσης το Τελ Αβίβ και την Ουάσινγκτον, απειλώντας το μέλλον της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ, η οποία ανέρχεται σε 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, και δίνοντας στην Κίνα μεγαλύτερη θέση στην Αίγυπτο, σύμφωνα με το Ισραηλινό Κέντρο Εξωτερικών Υποθέσεων και Ασφάλειας της Ιερουσαλήμ.
Ωστόσο, το Κάιρο τονίζει ότι η στρατηγική του συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες παραμένει άθικτη και ότι η συνεργασία με την Κίνα αποτελεί μέρος της πολιτικής «διαφοροποίησης των πηγών όπλων» που έχει υιοθετήσει από το 2013 για να αποφύγει την πλήρη εξάρτηση από οποιοδήποτε εξωτερικό μέρος.
Η Κίνα κατατάσσεται επί του παρόντος δέκατη μεταξύ των επενδυτών στην Αίγυπτο, με όγκο συναλλαγών 17 δισεκατομμυρίων δολαρίων και ένα φιλόδοξο σχέδιο για αύξηση των επενδύσεων στα 16 δισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Η αγορά του κινεζικού stealth μαχητικού J-35
Οι αναφορές ότι η Αίγυπτος ενδέχεται να αποκτήσει το κινεζικό stealth μαχητικό J-35 έχουν προκαλέσει ανησυχίες στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ, δεδομένων των βαθιών στρατηγικών επιπτώσεων που έχει αυτή η κίνηση για την ισορροπία δυνάμεων στην ταραγμένη Μέση Ανατολή.
Για δεκαετίες, το Κάιρο βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στην αμερικανική στρατιωτική βοήθεια, αλλά η πρόσφατη κίνησή του να διαφοροποιήσει τις πηγές όπλων του και να ανοιχτεί στην Κίνα και άλλους προμηθευτές αντανακλά μια ριζική μετατόπιση στην αμυντική του πολιτική.
Αυτή η μετατόπιση έρχεται σε μια περίοδο αυξημένης έντασης στις σχέσεις μεταξύ Καΐρου και Ουάσινγκτον λόγω των αποκλινουσών περιφερειακών προτεραιοτήτων τους.
Το κινεζικό J-35, ένα μαχητικό πέμπτης γενιάς, διαθέτει προηγμένες δυνατότητες stealth και ισχυρές επιθετικές δυνατότητες, καθιστώντας το ικανό να κάνει πραγματική διαφορά στην ισορροπία της αεροπορικής ισχύος στην περιοχή.
Αυτό εγείρει βασικά ερωτήματα: Τι ανησυχεί την Ουάσινγκτον και το Τελ Αβίβ; Και πώς αυτή η μετατόπιση αντανακλά τις νέες κατευθύνσεις στην αιγυπτιακή εξωτερική πολιτική;
Αυτό που ανησυχεί και τις δύο πλευρές είναι ότι η Αίγυπτος αρχίζει να χαράζει μια πορεία προς μεγαλύτερη ανεξαρτησία στη λήψη στρατιωτικών αποφάσεων, υπονομεύοντας την κεντρική θέση των παραδοσιακών συμμαχιών που εδώ και καιρό στηρίζουν την περιφερειακή ασφάλεια.
Η αμυντική συμφωνία με την Κίνα
Οι σχέσεις Αιγύπτου-Κίνας έχουν γνωρίσει μια αξιοσημείωτη κλιμάκωση τα τελευταία χρόνια, η οποία κορυφώθηκε με την υπογραφή μιας συνολικής αμυντικής συμφωνίας στο Πεκίνο το 2024, η οποία αποτελεί τη βάση για εκτεταμένη συνεργασία στους τομείς της ασφάλειας και της τεχνολογίας. Η επίσκεψη του Προέδρου Άμπντελ Φατάχ ελ-Σίσι στο Πεκίνο το 2024 σηματοδότησε ένα κομβικό σημείο καμπής στην πορεία των διμερών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Έκτοτε, η συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών έχει ενισχυθεί, ιδίως με την ενεργό συμμετοχή της Αιγύπτου στην πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» της Κίνας, η οποία έχει ανοίξει ευκαιρίες για οικονομική και στρατιωτική ολοκλήρωση.
Η Κίνα θεωρεί την Αίγυπτο ως μια σταθερή πύλη προς τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, παρέχοντας στο Κάιρο τα εργαλεία για να ενισχύσει τον ηγετικό του ρόλο στην περιοχή. Ως εκ τούτου, το μαχητικό αεροσκάφος δεν είναι απλώς μια συμφωνία όπλων, αλλά ένα σαφές πολιτικό μήνυμα ότι η Αίγυπτος κινείται προς μεγαλύτερη στρατηγική ανεξαρτησία.
Στην Ουάσινγκτον και το Τελ Αβίβ, η πιθανότητα απόκτησης του J-35 από την Αίγυπτο εγείρει πραγματικές ανησυχίες που ξεπερνούν τις στρατιωτικές και φτάνουν μέχρι γεωπολιτικές διαστάσεις.
Σύμφωνα με αμερικανικά δημοσιεύματα, υπάρχει ανησυχία ότι η εισαγωγή κινεζικής τεχνολογίας stealth στην περιοχή θα μπορούσε να υπονομεύσει την αεροπορική υπεροχή του Ισραήλ, ειδικά δεδομένης της κατοχής των προηγμένων αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35.
Στην Ουάσινγκτον, οι ανησυχίες επικεντρώνονται στην απώλεια επιρροής σε έναν από τους σημαντικότερους περιφερειακούς συμμάχους της, ειδικά δεδομένου ότι η Αίγυπτος εξακολουθεί να λαμβάνει περίπου 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ ετησίως.
Το Κάιρο πιστεύει ότι η Ουάσινγκτον συνεχίζει να ευνοεί το Ισραήλ σε περιφερειακές εξισώσεις εις βάρος της συνεργασίας με τους Άραβες συμμάχους, ωθώντας το να αναζητήσει νέους εταίρους, όπως η Κίνα και η Ρωσία.
Arabic news, Defense Arabic
—