Στη Βουλή σήμερα η σύμβαση για τα πλοία που θα κάνουν τη διαφορά σε Αιγαίο και
Ανατολική Μεσόγειο – Γιατί οι δύο πρώτες Belh@rra θα έχουν γαλλική διαμόρφωση
και όχι ελληνική – Η κίνηση – ματ του ΓΕΝ που φέρνει ολοκαίνουργια, πανίσχυρα
και υπερσύγχρονα πλοία σε μόλις 3 χρόνια από τώρα – Όλη η αλήθεια και οι
απαντήσεις για το σπουδαίο εξοπλιστικό πρόγραμμα που συζητείται σήμερα στο
Κοινοβούλιο.
Βασίλης Σκουλαράκος
Μετά από έναν αγώνα δρόμου 4 μηνών για τη συμβασιοποίησή του, το τεράστιο σε
σπουδαιότητα αλλά και απαιτήσεις εξοπλιστικό πρόγραμμα των 3+1 φρεγατών
Belh@rra συζητείται σήμερα (11/02/22) στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής.
Το Πολεμικό Ναυτικό και η ΓΔΑΕΕ δουλεύοντας επί 4 μήνες 24 ώρες το 24ωρο,
έσπασαν κάθε ρεκόρ ώστε να ολοκληρώσουν το συντομότερο δυνατόν τις συμβάσεις
και να προχωρήσει άμεσα η διαδικασία απόκτηση των κορυφαίων γαλλικών πλοίων.
Για να αντιληφθεί κανείς πόσο δύσκολη ήταν η διαδικασία συμβασιοποίησης,
αρκεί να σκεφτεί πως στις χιλιάδες σελίδες των συμβάσεων περιλαμβάνονται τα
πάντα γύρω από την αγοραπωλησία, τη ναυπήγηση, τα τεχνικά χαρακτηριστικά του
πλοίου, την μετέπειτα υποστήριξη από τους Γάλλους, τα χρονοδιαγράμματα, την
εκπαίδευση των Ελλήνων πάνω στο γαλλικό υπερόπλο, τους χρόνους και τρόπους
παράδοσης των πλοίων στο Πολεμικό Ναυτικό, ακόμα και την προμήθεια των πιο
μικρών ανταλλακτικών.
Οι συμβάσεις αναρτήθηκαν την Τετάρτη (09/02) στην ιστοσελίδα του ελληνικού
Κοινοβουλίου, δίνοντας έτσι πρόσβαση και δυνατότητα σε όλους τους Έλληνες να
τις διαβάσουν και να αντιληφθούν τη σπουδαιότητα του εξοπλιστικού
προγράμματος που ενισχύει ακόμα περισσότερο την αποτρεπτική ισχύ του
Πολεμικού μας Ναυτικού.
Επειδή όμως οι σελίδες της συμβασιοποίησης είναι χιλιάδες και οι
λεπτομέρειες πολλές, πάμε να δούμε ορισμένα καθοριστικά σημεία και να
απαντήσουμε σε μερικά βασικά ερωτήματα, μιας και ορισμένοι έσπευσαν να
κρίνουν και να επικρίνουν την επιλογή, χωρίς βέβαια να έχουν γνώση της
πραγματικότητας και χωρίς να μπουν στον κόπο να ρωτήσουν τους ειδικούς.
1. Γιατί επιλέξαμε τις γαλλικές φρεγάτες FDI Belh@rra και όχι τις άλλες που
είχαν προταθεί;
Καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων οι Γάλλοι και η αμυντική
βιομηχανία Naval Group είχε απαντήσεις σε κάθε απαίτηση του Πολεμικού μας
Ναυτικού. Προσέφερε ένα υπερσύγχρονο πλοίο πολλαπλού ρόλου, με κορυφαίο
οπλισμό, με την πιο προηγμένη τεχνολογία, εξαιρετικές δυνατότητες στον
ανθυποβρυχιακό πόλεμο και την αεράμυνα περιοχής, αλλά και μετέπειτα τεχνική
υποστήριξη.
Αν και οι υπόλοιποι μνηστήρες είχαν εξαιρετικές προτάσεις, άκρως δελεαστικές
για το Πολεμικό μας Ναυτικό, οι Γάλλοι έκαναν τη διαφορά προσφέροντας τα δύο
πρώτα πλοία το 2025 και το τρίτο το 2026. Με το χρόνο να έχει καταστεί
επιχειρησιακό κριτήριο, η συγκεκριμένη κίνηση των Γάλλων φαίνεται πως ήταν η
καθοριστική για να πείσει το Πολεμικό μας Ναυτικό, που θα λάβει σε χρόνο
ρεκόρ ολοκαίνουργια πλοία και όχι ενδιάμεσες λύσεις που ενδεχομένως να
προκαλούσαν «ενδιάμεσα προβλήματα» και επιπλέον κόστος.
Οι προτάσεις των υπολοίπων «μνηστήρων» έκαναν λόγο για παράδοση του πρώτου
πλοίου το 2027, 2028, μέχρι και 2032! Ο υπουργός Άμυνας λοιπόν κ. Νίκος
Παναγιωτόπουλος, έκανε πράξη το αυτονόητο, υλοποιώντας την εισήγηση του ΓΕΝ
και του έμπειρου Αρχηγού, Αντιναύαρχου Στυλιανού Πετράκη.
Επισημαίνουμε επίσης και το γεωπολιτικό στίγμα της συμφωνίας, με τις
ελληνογαλλικές σχέσεις να είναι άριστες και με το Παρίσι να επιθυμεί την
ενίσχυση της παρουσίας του στην Ανατολική Μεσόγειο, με ό,τι συνεπάγεται αυτό
για τη δημιουργία ενός άξονα ασφαλείας στην περιοχή απέναντι στον τουρκικό
αναθεωρητισμό.
2. Ποιο είναι το κόστος των Belh@rra;
Σύμφωνα με τις συμβάσεις που έφτασαν στη Βουλή, το κόστος για τις τρεις
πρώτες φρεγάτες είναι 3,050 δισ. ευρώ. Η κάθε φρεγάτα FDI δηλαδή, αναμένεται
να κοστίσει περίπου ένα δισ. ευρώ. Στην τιμή αυτή θα συμπεριλαμβάνονται όλα
τα οπλικά συστήματα, η τεχνική υποστήριξη από τους Γάλλους (FOS - Follow on
Support), αλλά και η εκπαίδευση των πρώτων ελληνικών πληρωμάτων και
τεχνικών.
Επίσης, αν η Ελλάδα αποφασίσει να προχωρήσει στην απόκτηση και 4ης φρεγάτας,
τότε αυτή θα είναι εξ αρχής ελληνικής διαμόρφωσης και το κόστος της θα
αγγίζει τα 720 εκατ. ευρώ.
Επισημαίνουμε πως το κόστος για τις Belh@rra ήταν σχεδόν διπλάσιο, με τον
υπουργό Άμυνας κ. Νίκο Παναγιωτόπουλο να καταφέρνει να συμπιέσει την τιμή
στο μισό κατόπιν σκληρής διαπραγμάτευσης με τους Γάλλους που αρκετές φορές
έφτασε στο όριο της ρήξης.
3. Γιατί οι δύο πρώτες φρεγάτες που θα παραλάβουμε είναι με τη γαλλική
διαμόρφωση και όχι με την ελληνική;
Με την Τουρκία να έχει ήδη δείξει τις επιθετικές της διαθέσεις από το 2020
με την εισβολή του ORUC REIS στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και τους Ερντογάν,
Ακάρ και Τσαβούσογλου να αμφισβητούν την ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο και
να απαιτούν αποστρατικοποίηση νησιών, το Πολεμικό μας Ναυτικό προχώρησε στην
πιο λογική λύση: Δύο πλοία με γαλλική διαμόρφωση το 2025 και άμεσα
αξιοποιήσιμα και ένα με ελληνική το 2026. Επομένως, κέρδος δύο ετών,
τουλάχιστον.
Επίσης, το να πάρει η Ελλάδα το δεύτερο, το τρίτο και το πέμπτο πλοίο που θα
βγει από την γραμμή παραγωγής των ναυπηγείων της Naval Group δεν ήταν απλή
υπόθεση, με την Αθήνα ωστόσο να διαμηνύει στη γαλλική πλευρά πως θέλει άμεσα
τις φρεγάτες στην Ελλάδα, έστω κι αν δεν είναι ελληνικής διαμόρφωσης και
έχουν ορισμένες διαφορές. Η Γαλλία, αν και εξέφρασε λογική δυσφορία, τελικά
δέχτηκε να δώσει τρία από τα πρώτα πέντε πλοία της στην Ελλάδα.
3. Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στην ελληνική και τη γαλλική διαμόρφωση
των Belh@rra;
Η ελληνική έχει πιο ισχυρό οπλισμό, διαθέτοντας αντιαεροπορικούς πυραύλους
Aster 30 σε 32 κελιά, ενώ οι γαλλικές σε 16 κελιά. Επίσης, η ελληνική
διαμόρφωση διαθέτει σύστημα εγγύς προστασίας RAM των 21 πυραύλων που δεν
διαθέτουν οι γαλλικές, αλλά και αντιαεροπορικά αντίμετρα Chaffs και Flares.
Όμως, και εδώ είναι το πιο σημαντικό, οι δύο πρώτες Belh@rra γαλλικής
διαμόρφωσης που θα παραλάβει το Πολεμικό μας Ναυτικό τον Μάρτιο και τον
Οκτώβριο του 2025, στην πρώτη τους ακινησία, στον πρώτο τους έλεγχο στα
ελληνικά ναυπηγεία που θα πραγματοποιηθεί το 2027, θα λάβουν τις απαραίτητες
αναβαθμίσεις και προσθήκες οπλισμού, παίρνοντας πλήρως την ελληνική
διαμόρφωση που κυριολεκτικά ζηλεύουν και οι Γάλλοι.
Άρα, το 2027, σε μόλις 5 χρόνια από σήμερα, το Πολεμικό μας Ναυτικό θα
διαθέτει τρεις πανίσχυρες ψηφιακές φρεγάτες Belh@rra, με συνολικά 96
αντιαεροπορικούς πυραύλους Aster 30, πανίσχυρα ραντάρ Sea Fire και κορυφαίο
τεχνολογικό εξοπλισμό, ικανό να ελέγχει πλήρως το Αιγαίο και την Ανατολική
Μεσόγειο.
Για να μην κοροϊδευόμαστε λοιπόν και για να μην ακούγονται ανακρίβειες,
ανυπόστατες εικασίες και ψεύδη, αν η κυβέρνηση επέλεγε τελικά κάποιον από
τους υπόλοιπους «μνηστήρες», το 2027 το πολύ πολύ να είχαμε παραλάβει μία
μόνο φρεγάτα και το Πολεμικό Ναυτικό να έδινε μάχη για να κρατήσει
επιχειρησιακά ενεργά τα «γερασμένα» σκαριά των φρεγατών MEKO κλάσης ΥΔΡΑ και
S κλάσης ΕΛΛΗ. Τώρα λοιπόν θα έχει 2 ολοκαίνουργια πλοία το 2025, με επίσης
κορυφαίο τεχνολογικό εξοπλισμό και πανίσχυρο οπλισμό. Τι πιο λογικό;
4. Γιατί οι Belh@rra θα κάνουν τη διαφορά; Είναι τόσο ισχυρές;
Είναι δεδομένο πως το Πολεμικό μας Ναυτικό περνάει στη νέα εποχή και ο
ελληνικός Στόλος γίνεται απόλυτος κυρίαρχος στο Αιγαίο και την Ανατολική
Μεσόγειο. Πρόκειται ουσιαστικά για την «αναγέννησή» του, μιας και αποκτά
υπερσύγχρονα πλοία, με βαρύτατο οπλισμό και εξαιρετικές δυνατότητες στην
Αεράμυνα περιοχής, στον ανθυποβρυχιακό και ηλεκτρονικό πόλεμο.
Ειδικότερα, η FDI HN είναι φρεγάτα πρώτης κατηγορίας, ενώ συγκεντρώνει «τις
καλύτερες τεχνολογίες της Naval Group, της Thales και της MBDA. Πλήρως
ψηφιοποιημένη, είναι το πρώτο πολεμικό πλοίο του οποίου η κυβερνοπροστασία
είναι ενσωματωμένη ήδη από το σχεδιασμό του.
Η φρεγάτα Belh@rra είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στον αντιαεροπορικό πόλεμο
με το ραντάρ Sea Fire που διαθέτει. Σύμφωνα με τη Naval Group, τα 32 κελιά
της μπορούν να περιέχουν ισάριθμους αντιαεροπορικούς πυραύλους μεγάλου
βεληνεκούς, όπως οι πύραυλοι Aster. Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό συμφώνησε
να αποκτήσει την έκδοση με τα 32 «κελιά», δηλαδή οι ελληνικές Belh@rra θα
έχουν τη δυνατότητα να έχουν παράλληλα φορτωμένους 32 αντιαεροπορικούς
πυραύλους Aster 30, το βεληνεκές των οποίων υπολογίζεται στα 120 χιλιόμετρα.
Για να αντιληφθεί κάποιος το άλμα στις δυνατότητες του Πολεμικού Ναυτικού
πρέπει να σημειωθεί ότι οι φρεγάτες που έχει σήμερα ο ελληνικός στόλος έχουν
8 «κελιά» με αντιαεροπορικούς πυραύλους ESSM που το βεληνεκές τους είναι
μόλις 15 χιλιόμετρα.
Ο οπλισμός εναντίον πλοίων περιλαμβάνει τους πλέον εξελιγμένους «ψηφιακούς»
Exocet MM40 Block 3c, με ικανότητα κρούσης σε μεγάλες αποστάσεις, ενώ
ταυτόχρονα έχουν και δυνατότητα να πλήξουν παράκτιους στόχους.
Παράλληλα, διαθέτουν κορυφαίες ανθυποβρυχιακές ικανότητες, χάρη στο
παγκοσμίως πρωτοπόρο sonar CAPTAS-4. Βάζοντας στη φαρέτρα του το Πολεμικό
Ναυτικό και τα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα MH-60R – Romeo, τα καλύτερα στον
κόσμο στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο και τις 44 τορπίλες βαρέως τύπου για τα
υποβρύχια, που επίσης σήμερα συζητούνται στη Βουλή, αντιλαμβάνεστε πως το
Πολεμικό Ναυτικό αποκτά απόλυτη κυριαρχία πάνω και κάτω από την επιφάνεια
της θάλασσας.
Ο οπλισμός των Belh@rra συμπληρώνεται από προηγμένο πυροβόλο των 76
χιλιοστών, αλλά και σύστημα RAM των 21 πυραύλων.
5. Γιατί δεν επελέγη κάποιος από τους άλλους «μνηστήρες»;
Υπενθυμίζουμε πως στην τελική τετράδα των μνηστήρων ήταν οι Γάλλοι με τις
φρεγάτες Belh@rra, οι Αμερικανοί με τις MMSC (σ.σ. HF2), οι Ολλανδοί με τις
SIGMA 11515, και οι Ιταλοί με τις FREMM.
Αναλυτικά λοιπόν, το πλοίο που πρότειναν οι Αμερικανοί δεν ικανοποιούσε τις
ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού, ούτε σε διαμόρφωση, ούτε σε οπλισμό, ούτε σε
τεχνολογικό εξοπλισμό. Οι MMSC είναι πλοία για παράκτια άμυνα, ενώ το
Πολεμικό Ναυτικό αναζητούσε πλοία που θα καλύπτουν αεράμυνα περιοχής.
Επίσης, πέρα από το γεγονός ότι οι Αμερικανοί άργησαν να στείλουν την
πρότασή τους, όταν αυτή έφτασε ανέγραφε ένα κόστος απαγορευτικό για τα
δεδομένα της χώρας μας, πάνω από 6 δισ. ευρώ για 4 πλοία. Άρα, προβάδισμα
των Γάλλων, που πέραν όλων των άλλων δίνουν 3 πλοία με 3 δισ. ευρώ και ακόμα
ένα 750 εκατ. ευρώ.
Πάμε στην ολλανδική πρόταση. Εξαιρετικά πλοία οι Sigma 11515 και σε πολύ
συμφέρουσα τιμή, όμως το γεγονός ότι οι Ολλανδοί έθεταν ως προαπαιτούμενο να
αγοράσουμε τις Sigma για να μας δώσουν άμεσα τις M ως ενδιάμεση λύση φέρεται
να προκάλεσε δυσφορία στην Αθήνα. Παράλληλα, το γεωπολιτικό αποτύπωμα της
Ολλανδίας δεν μπορεί να συγκριθεί σε καμία περίπτωση με της Γαλλίας, ενώ οι
στενές σχέσεις Άγκυρας - Άμστερνταμ και η «κάλυψη» στον Ερντογάν όταν
απειλούσε Ελλάδα και Κύπρο, έπαιξαν το ρόλο τους.
Πάμε και στους Ιταλούς. Πολύ καλό και δοκιμασμένο εδώ και χρόνια πλοίο η
Fremm, με τους Ιταλούς ωστόσο να είναι κάπως «αλμυροί» στην τιμή τους, ενώ
και σε αυτή την περίπτωση έπαιξε ρόλο η αφωνία της Ρώμης στις αναθεωρητικές
βλέψεις του Ερντογάν σε Ανατολική Μεσόγειο και Βαλκάνια.
Από κάθε άποψη λοιπόν, το Πολεμικό Ναυτικό, το υπουργείο Άμυνας και το
Μέγαρο Μαξίμου αποφάσισαν να προχωρήσουν στη λύση που ικανοποιεί απόλυτα τις
ανάγκες του Στόλου. Η φρεγάτα Belh@rra και ειδικά στην ελληνική διαμόρφωση,
θα είναι η κορυφαία φρεγάτα παγκοσμίως το 2027, χωρίς την παραμικρή δόση
υπερβολής και το Πολεμικό μας Ναυτικό πανίσχυρο και κυρίαρχο στο Αιγαίο και
την Ανατολική Μεσόγειο.
Τέλος, αναφορικά με την κριτική που ασκείται για την επιλογή των Belh@rra,
καλό θα ήταν όσοι γράφουν να παραθέτουν και σοβαρά στοιχεία, όχι μόνο να
κουνούν το δάχτυλο. Διότι δικαίως κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν είτε
άσχετοι, είτε στημένοι, είτε ανόητοι.