Μόνο από την εισφορά αλληλεγγύης στις κύριες συντάξεις εισέρχονται ετησίως
πάνω από 600 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 300 εκατ. ευρώ είναι απευθείας από
τις «τσέπες» των συνταξιούχων, ενώ άλλα τουλάχιστον 300 εκατ. εισφέρει ο ΕΦΚΑ
Ρούλα Σαλούρου
Στο επίκεντρο της προεκλογικής περιόδου, αλλά και της μετεκλογικής, αναμένεται
να βρεθεί η εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων (ΕΑΣ), που επιβλήθηκε στις
συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ από το 2010 και έκτοτε παρακρατείται, εισφέροντας
στον «κουμπαρά» αλληλεγγύης των γενεών περισσότερα από 600 εκατ. ευρώ τον
χρόνο. Το κυβερνών κόμμα περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του για την επόμενη
τετραετία την εφαρμογή μιας «δικαιότερης» κλίμακας όσον αφορά την εισφορά, ενώ
η αξιωματική αντιπολίτευση δεσμεύεται για την πλήρη κατάργησή της. Και στις
δύο περιπτώσεις, περίπου 800.000 συνταξιούχοι θα έχουν μια σημαντική βελτίωση
στις συντάξεις τους, παράλληλα με την όποια πιθανή αύξηση του 2023.
Όπως εξηγεί μιλώντας στην «Κ» ο γνωστός δικηγόρος που ειδικεύεται στα
ασφαλιστικά θέματα Δημήτρης Μπούρλος, η εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων που
θεσπίστηκε από το 2010 είναι η μόνη μνημονιακή κράτηση που διατηρήθηκε και
μετά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου. Ανέρχεται στις μεν κύριες συντάξεις
που υπερβαίνουν μηνιαίως τα 1.400 ευρώ από 3% έως 14%, στις δε επικουρικές που
υπερβαίνουν τα 300 ευρώ από 3% έως 10%, ανάλογα με το ύψος της σύνταξης. Έτσι,
λοιπόν, η εισφορά αλληλεγγύης επιβάλλεται τόσο στις προ νόμου Κατρούγκαλου
απονεμηθείσες συντάξεις που έχουν επανυπολογισθεί, όσο και σε αυτές που
χορηγήθηκαν με τον νέο υπολογισμό που θεσμοθετήθηκε.
Η συνταγματικότητα της επιβολής της εισφοράς κρίθηκε τόσο από το Συμβούλιο της
Επικρατείας, που την έκρινε συνταγματικά ανεκτή όσο και από το Ελεγκτικό
Συνέδριο, που έκρινε αντισυνταγματική την επιβολή της για τα έτη 2017 και
2018, (ΠΟΥ ΑΚΟΜΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΣΤΡΑΦΕΙ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ-ΑΠΟΣΤΡΑΤΟΥΣ)
συνταγματικά επιτρεπτή δε για το μέλλον, από το 2019 και μετά δηλαδή.
Κατά της επιβολής της εισφοράς, σημειώνει ο κ. Μπούρλος, έχουν ασκηθεί και
εκκρεμούν πάμπολλες δικαστικές προσφυγές, όχι μόνο αναφορικά με τη
συνταγματικότητα της επιβολής της, αλλά και κατά του τρόπου που υπολογίζεται
στις συντάξεις.
Σύμφωνα με τον έγκριτο νομικό, ο τρόπος αλλά και το υπερβολικό ύψος της
επιβαλλόμενης κράτησης, ιδίως στις μεγαλύτερες συντάξεις, «αλλοιώνει» την
ανταποδοτικότητα εισφορών – καταβαλλομένων συντάξεων, κάτι που αποτελούσε
βεβαίως τη βασική επιδίωξη του νόμου Κατρούγκαλου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολλές περιπτώσεις η από 1.1.2023 χορηγηθείσα
αύξηση κατά 7,75% των συντάξεων, παρότι δεν υπήρχε θετική προσωπική διαφορά,
δεν κατέληξε σε αντίστοιχη ωφέλεια. Βασική (όχι μόνη) αιτία αυτού είναι η
εισφορά αλληλεγγύης, εξηγεί ο κ. Μπούρλος, δεδομένου ότι η αύξηση αναιρέθηκε
από την αύξηση του ποσοστού κράτησης της εισφοράς. Και πράγματι έχει
διαπιστωθεί ότι πολλοί συνταξιούχοι, που ξεπέρασαν τα 1.400 ευρώ με την
αύξηση 7,75%, κατέληξαν να πάρουν μικρότερο ποσό στην τσέπη, καθώς ένα μέρος
της σύνταξης υπόκειται σε κράτηση ΕΑΣ. Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος που
έπαιρνε 1.390 ευρώ και με το 7,75% παίρνει 1.497 ευρώ, μπορεί από την αύξηση
να κέρδισε 107 ευρώ στα μεικτά, όμως, λόγω της κράτησης 3%, η αύξηση
περιορίζεται στα 62 ευρώ.
Βεβαίως, επισημαίνει ο κ. Μπούρλος, η επιβολή της ΕΑΣ αποσκοπεί στη
δημιουργία και διατήρηση ενός κεφαλαίου που θα βοηθήσει σε δύσκολες εποχές
στην προστασία των συνταξιοδοτικών παροχών.
Και πράγματι, όπως αναφέρει στην «Κ» ο πρώην προϊστάμενος Διεύθυνσης
Οικονομικού της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Αλέξανδρος
Παπαθεοδώρου, στο ΑΚΑΓΕ, τον «κουμπαρά» αλληλεγγύης των γενεών, έχουν πλέον
σωρευτεί κεφάλαια ύψους 14 δισ. ευρώ. Μόνο από την εισφορά αλληλεγγύης στις
κύριες συντάξεις εισέρχονται ετησίως πάνω από 600 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων
τα 300 εκατ. ευρώ είναι απευθείας από τις «τσέπες» των συνταξιούχων, ενώ
άλλα τουλάχιστον 300 εκατ. εισφέρει ο ΕΦΚΑ. Να σημειωθεί ότι και από την
αντίστοιχη εισφορά στις επικουρικές προστίθενται περί τα 120 εκατ. ευρώ
ετησίως. Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Παπαθεοδώρου, λόγω της φετινής αύξησης
των συντάξεων, αλλά και της ένταξης στους συνταξιούχους με υψηλή εισφορά
αλληλεγγύης περίπου 150.000 ατόμων με παράλληλη ασφάλιση, τα έσοδα του ΑΚΑΓΕ
από την ΕΑΣ για το 2023 ενδέχεται να αγγίξουν τα 900 εκατ. ευρώ.
kathimerini.gr