Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Τον προσεχή Ιούνιο, είναι προγραμματισμένο να μεταβεί στις ΗΠΑ επιτροπή του
ΓΕΣ, στο πλαίσιο του προετοιμαζόμενου προγράμματος προμήθειας μεταχειρισμένων
Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης M2A2 Bradley. Η επίσκεψη θα επιτρέψει στην
Διεύθυνση Πεζικού του ΓΕΣ να έχει πιο ολοκληρωμένη εικόνα, μαζί με τις
πληροφορίες που μεταβιβάζονται επισήμως από την αμερικανική πλευρά για το
συγκεκριμένο θέμα.
Το τελευταίο διάστημα διακινούνται πληροφορίες που παρουσιάζουν την εικόνα ότι
έχουν ήδη εξασφαλισθεί για τον Ελληνικό Στρατό εκατοντάδες οχήματα του τύπου,
πολύ λιγότερα πάντως των 500 για τα οποία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον το ΓΕΣ. Αν
και με αυτό τον τρόπο δημιουργείται κλίμα αισιοδοξίας, το μόνο βέβαιο είναι
ότι επισήμως η ενημέρωση αφορά διαθεσιμότητα 62 οχημάτων, αριθμός ο οποίος
επιδιώκεται να αυξηθεί κατά 20, ώστε να συμπληρώνεται δύναμη δύο Μηχανοκινήτων
Ταγμάτων Πεζικού.
Ο αριθμός των 62, είναι τα οχήματα που από αμερικανικής πλευράς έχει κριθεί
ότι βρίσκονται σε μία κατάσταση που επιτρέπει την σχετικώς ευχερή αποκατάστασή
τους ώστε να μεταβιβαστούν στην Ελλάδα. Η εικόνα αυτή στηρίζεται στην νωπή
εμπειρία της προσπάθειας ενεργοποιήσεως τεθωρακισμένων Bradley, που
προωθήθηκαν εσπευσμένως στην μαχόμενη Ουκρανία το 2022. Μέσω αυτής της
επείγουσας διαδικασίας, κατέστη εφικτή η αποστολή λιγότερων των 200 οχημάτων
του τύπου, σηματοδοτώντας τα αμερικανικά όρια στην συγκεκριμένη περίπτωση.
Έτσι μπορεί να εξηγηθεί ο μικρός αριθμός που “απέμεινε” να προσφερθεί στην
Ελλάδα και μάλιστα αποτυπώθηκε σε επίσημο έγγραφο, την επιστολή Μπλίνκεν που
ανέγραφε 60 Bradley. Είναι σαφές ότι υφίσταται “πρόβλημα”, εφόσον ούτε για την
Ουκρανία που αποτελεί προτεραιότητα, αναφέρονται σχέδια για παραχωρήσεις
επιπλέον Bradley, που τόσο έχει ανάγκη.
Καθώς οι εργασίες αποκαταστάσεως των οχημάτων που παραχωρήθηκαν στην Ουκρανία
εκτελέσθηκαν από την κατασκευάστρια BAE Systems, αυτή είναι που έχει και την
πληρέστερη εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί στις γραμμές εναποθέσεως των
οχημάτων του Στρατού των ΗΠΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, πέραν των 60 οχημάτων
που έχουν διατεθεί στην Ελλάδα, κρίνεται ότι ένας αριθμός περίπου 100 ακόμη,
μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν σε ένα πρόγραμμα. Τα
υπόλοιπα εκατοντάδες Bradley είναι απλά “κουφάρια”, χαρακτηρισμός ο οποίος
αποδίδεται σε οχήματα που απαιτούν πολύ εκτενείς και υψηλής δαπάνης εργασίες
ώστε να καταστούν και πάλι πλήρως λειτουργικά και επιχειρησιακά. Γενικώς,
αποδεικνύεται ότι η “δεξαμενή” M2A2 Bradley δεν είναι τόσο μεγάλη όσο
παρουσιαζόταν και ο αριθμός που μπορεί να αποκτηθεί είναι μικρότερος των
προσδοκιών.
Με οδηγό το αντίστοιχο πρόγραμμα χαμηλότερων απαιτήσεων που υλοποιείται με
την Κροατία, έχουμε σημειώσει ότι ένα ελληνικό πακέτο 62 οχημάτων που θα
παραχωρηθούν ως πλεονάζον υλικό (EDA), θα απαιτήσει δαπάνη η οποία θα
υπερβαίνει τα 300 εκατ. $. Νεώτερες πληροφορίες αναφέρουν ότι με δεδομένη
την απαίτηση του Ελληνικού Στρατού για παράδοση των οχημάτων σε κατάσταση
“zero miles – zero hours”, δηλαδή πλήρως ανακατασκευασμένων, το κόστος ανά
μονάδα αναμένεται ότι θα κυμανθεί μεταξύ 5-6 εκατ. $. Το συνολικό κόστος
φυσικά, θα αυξηθεί σημαντικά από την αναγκαιότητα συνοδείας των οχημάτων με
πυρομαχικά πυροβόλου 25 mm και αντιαρματικών πυραύλων TOW, ανταλλακτικών
κ.λπ.
Συνολικώς, εάν σε πρώτη φάση εξασφαλιστούν 82 οχήματα, όπως είναι το
επιθυμητό, το κόστος πιθανότατα θα προσεγγίσει τα 400 εκατ. €. Εφόσον σε
βάθος χρόνου ακολουθήσουν 80-100 ακόμη οχήματα που απαιτούν εκτενέστερες
εργασίες, το κόστος θα διαμορφωθεί σε αρκετά υψηλότερο επίπεδο.
Τέλος, μία ακόμη διάσταση του θέματος είναι ότι, από αμερικανικής πλευράς
σημειώνεται πως όλες οι εργασίες αποκαταστάσεως των οχημάτων θα
πραγματοποιηθούν στις ΗΠΑ.
Συνοψίζοντας, η “φθηνή” λύση, όπως παρουσιάζεται η περίπτωση των M2A2
Bradley, είναι μάλλον υπερβολή. Εφόσον σε βάθος χρόνου η δαπάνη για 160
οχήματα προσεγγίσει ή υπερβεί το 1 δισ. €, τότε θα τίθεται ευθέως ζήτημα
συγκρίσεως με την πρόταση προμήθειας 205 σύγχρονων ΤΟΜΑ KF41 Lynx που είχε
εγκρίνει η ηγεσία το 2022 και είχε πολύ ευρύτερες διαστάσεις για την χώρα.
Όπως έχει γράψει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, τους τελευταίους μήνες, το ΓΕΣ,
εξετάζοντας τις περιπτώσεις προμήθειας μεταξύ μεταχειρισμένων και νέας
κατασκευής ΤΟΜΑ, έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μακροπροθέσμως, συμφέρει
από κάθε άποψη ως αποδοτικότερη και μάλιστα αποδεικνύεται οικονομικότερη, η
δεύτερη περίπτωση. Προκειμένου να αποκρυφθεί αυτό, στην περίπτωση των
Bradley καλλιεργούνται εντυπώσεις περί ήδη εξασφαλισμένου πολύ μεγαλύτερου
αριθμού οχημάτων, χωρίς όμως αναφορά σε κόστος.