Για να κάνει ναυτικούς εξοπλισμούς, οι οποίοι είναι πανάκριβοι, το
Πολεμικό μας Ναυτικό πρέπει πρώτα να μπορεί να προσδιορίσει τι πλοία
χρειάζεται.
Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Λένε γενικώς και αορίστως ότι το Π.Ν. θα πρέπει να προβάλλει ισχύ στην
Ανατολική Μεσόγειο, που είναι λέει ανοικτή θάλασσα (λες και το Κρητικό
Πέλαγος, το Ιόνιο ή το Μυρτώο είναι κλειστές, αλλά τέλος πάντων). Αυτό δεν
αρκεί. Πρέπει να προσδιορίσουμε την αποστολή που θα αναλάβει το πλοίο.
Υπάρχουν δύο περιπτώσεις, οι οποίες αντιστοιχούν σε τελείως διαφορετικά πλοία:
Προστασία της ΑΟΖ, κάτι που ενδιαφέρει πολλές χώρες τελευταία, γεγονός που με
τη σειρά του έχει συνεγείρει σχεδιαστικά γραφεία και ναυπηγικές μονάδες
διεθνώς κι έτσι έχουμε πολλές προτάσεις. Τα πλοία αυτής της κατηγορίας
προορίζονται για παρατεταμένες περιπολίες στην ΑΟΖ, επομένως η έμφαση είναι
στην αυτονομία (να μένουν πολλές μέρες στη θάλασσα), στο sea-keeping (δηλαδή
αντοχή στις φουρτούνες) και στις ενδιαιτήσεις (την ανάγκη των οποίων μόνο οι
θαλασσινοί μπορούν να εκτιμήσουν). Τα πλοία αυτά πρέπει να έχουν βασικές
δυνατότητες αυτοάμυνας και μεταφοράς ελικοπτέρων ή/και μη επανδρωμένων
αεροσκαφών, τα οποία είναι απολύτως απαραίτητα για την αποστολή αυτή. Εχουν
κυμαινόμενο εκτόπισμα από 2.500 έως και 4.000 τόνους.
Αμυνα περιοχής, όπως λέει το Π.Ν., οπότε μιλάμε για πλοία αντιαεροπορικού
πολέμου (AAW: Anti Aircraft Warfare). Εδώ χρειάζονται μεγάλα πλοία, που να
μπορούν να φιλοξενήσουν πανίσχυρα ραντάρ, αλλά κυρίως μεγάλο αριθμό πυραύλων
μεγάλης εμβέλειας (οι οποίοι είναι ευμεγέθεις). Αυτά όμως δεν είναι κατάλληλα
για τη διεξαγωγή περιπολιών ούτε για αποστολές θαλάσσιας αστυνόμευσης. Δηλαδή,
αν χρειαστεί να εμβολίσεις κάποιον, δεν θα το κάνεις με τέτοιο πλοίο διότι η
απώλειά του ή ακόμη η ανάγκη επισκευής του αφήνει μεγάλα κενά (και στα
επιχειρησιακά και στα οικονομικά). Τα πλοία αυτά έχουν εκτόπισμα μεγαλύτερο
(έως και πολύ μεγαλύτερο) των 5.000 τόνων.
Σχετικά με τις εξ Ολλανδίας επιλογές αυτές έχουν ως ακολούθως και λαμβάνοντας
υπόψη πoλλά…
Πρώτο: Προμήθεια μεταχειρισμένων σκαφών, ήτοι των δύο πλοίων της κλάσης Μ, που
υπάρχουν ακόμη στο ολλανδικό ναυτικό. Αυτή η επιλογή πρέπει να απορριφθεί
πάραυτα διότι τα πλοία αυτά είναι μεν νεότερα της κλάσης S που αποτελεί τη
ραχοκοκαλιά του Π.Ν., αλλά έχουν την ίδια ή και μικρότερη πολεμική ισχύ διότι
χρησιμοποιούν την ίδια τεχνολογία. Βασίζονται στα ραντάρ τύπου STIR, τα οποία
κάποτε υπήρξαν game-changers στον ναυτικό πόλεμο. Ομως αυτά δεν έχουν τη
δυνατότητα να αντιμετωπίζουν μεγάλο αριθμό στόχων ταυτόχρονα, ενώ υπάρχει
μεγάλη πιθανότητα να δώσουν προειδοποίηση στον στόχο ότι δέχεται επίθεση.
Δεύτερο: Ναυπήγηση (και αγορά) σύγχρονων πλοίων AAW, της κλάσης De Zeven
Provincien, που χρησιμοποιεί το ολλανδικό ναυτικό. Αυτά είναι εξοπλισμένα με
νέας τεχνολογίας ραντάρ διάταξης φάσης τύπου APAR, που έχουν τη
δυνατότητα αντιμετώπισης πολλών ταυτόχρονα επερχόμενων στόχων. Επιπλέον δεν
παρέχουν προειδοποίηση στον στόχο ότι δέχεται επίθεση παρά μόνο λίγα
δευτερόλεπτα πριν από την προσβολή του, ουσιαστικά αφαιρώντας του τη
δυνατότητα διαφυγής. Τα πλοία αυτά εκτοπίζουν 6.000 τόνους, είναι πολύ καλά
σκαριά και καλοτάξιδα. Το πλεονέκτημά τους σε σχέση με τα γαλλικά, είτε τις
FREMM είτε τις BELHARA, είναι ότι μεταφέρουν μεγάλο αριθμό πυραύλων. Ενώ τα
γαλλικά μεταφέρουν 16 πυραύλους, τα ολλανδικά μεταφέρουν 64 (τέσσερις φορές
περισσότερους) και επομένως μπορούν να ανταποκριθούν στα σενάρια μαχών
εξαιρετικά μεγάλης έντασης που πρέπει να περιμένει το Πολεμικό Ναυτικό. Πολύ
εύκολα οι Τούρκοι θα εξαπολύσουν 16 πυραύλους και/ή αεροσκάφη εναντίον μιας
τέτοιας μονάδας. Εστω ότι αυτή τα καταρρίπτει. Μετά, όταν θα έχει εξαντλήσει
τους πυραύλους, τι θα κάνει; Οι πύραυλοι που εξοπλίζουν τις ολλανδικές
φρεγάτες είναι αμερικανικής κατασκευής STANDARD και ESSM. Στην Ελλάδα κάποιοι…
δεινόσαυροι των εξοπλιστικών εντέχνως διαδίδουν ότι οι Αμερικανοί απαγορεύουν
την πώληση των STANDARD στην Ελλάδα. Μήπως όμως να τους ζητήσουμε πρώτα και
μετά να δούμε αν τους απαγορεύουν ή όχι;
Τρίτο: Υπάρχει η δυνατότητα προμήθειας κορβετο-φρεγατών κλάσης SIGMA από τους
Ολλανδούς. Αυτές είναι κατάλληλες για τον ρόλο της προστασίας της ΑΟΖ. Η κλάση
SΙGMA είναι ανάλογη της γερμανικής κλάσης ΜΕΚΟ, προορίζεται δηλαδή για
εξαγωγικούς πελάτες και προσφέρει μεγάλη ευελιξία σχετικά με το είδος του
οπλισμού που ο πελάτης θα επιλέξει να εγκαταστήσει σε αυτές (modular
κατασκευή). Για παράδειγμα, η Ινδονησία και το Μαρόκο τα έχουν εξοπλίσει με
γαλλικούς αντιαεροπορικούς πυραύλους, ενώ το Μεξικό με αμερικανικούς. Και εδώ
είναι ορατά τα μειονεκτήματα των γαλλικών συστημάτων. Ενώ δηλαδή η
φρεγάτα MARTADINATA της Ινδονησίας έχει 12 κελιά για 12 γαλλικούς
αντιαεροπορικούς πυραύλους, το μεξικανικό REFORMADOR έχει 8 κελιά με 32
αμερικανικούς πυραύλους ESSM, δηλαδή σχεδόν τους τριπλάσιους (οι αμερικανικοί
ESSM μπορούν να τοποθετηθούν ανά 4 σε ένα κελί, κάτι που δεν είναι εφικτό με
τους γαλλικούς MICA ή ΑSTER 15). Από κάτι τέτοιες λεπτομέρειες ουσιαστικής
σημασίας κρίνεται το αποτέλεσμα μιας σύγκρουσης.
Τέταρτο: Αν το Πολεμικό μας Ναυτικό έχει τη δυνατότητα να ξοδέψει τα ποσά που
ζητούν οι Γάλλοι για πλοία που είναι μεγάλα αλλά ελαφρά οπλισμένα και επομένως
απαράδεκτα για το περιβάλλον επιχειρήσεων της Ανατολικής Μεσογείου, σαφώς θα
πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο ναυπήγησης δύο, σε πρώτη φάση, ολλανδικών
πλοίων ανάλογων των DE ZEVEN PROVINCIEN, που έχουν την ισχύ πυρός τεσσάρων
γαλλικών, με δυνατότητα προμήθειας περισσοτέρων στο μέλλον, με βάσει τα
περιθώρια του προϋπολογισμού. Ετσι θα καλυφθεί η ανάγκη για πλοία AAW.
Πέμπτο: Οι ελληνικές απαιτήσεις είναι υπερβολικές (θέλουν κάποιοι
εδώ να φτιάξουν blue water navy και το θέλουν τώρα, ενώ τέτοια ναυτικά θέλουν
και μεγάλους προϋπολογισμούς) και ο τρόπος υλοποίησης των απαιτήσεων αυτών
είναι αντιεπαγγελματικός (γιατί η δαπάνη κατακυρώνεται σε… φιλαράκια, τα οποία
φιλαράκια θέλουν πολλά λεφτά, χωρίς να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές).
Eκτο: Ενα ευφυολόγημα που επαναλαμβάνεται από γνωστούς δεινόσαυρους των
εξοπλιστικών, στην προσπάθεια να μας φορτώσουν τα γαλλικά πλοία, είναι ότι
αυτά μπορούν να φέρουν πυραύλους SCALP. Εδώ πρόκειται για εμπαιγμό διότι τα
πλοία αυτά μεταφέρουν πολύ μικρό αριθμό πυραύλων τέτοιου τύπου. Επομένως, το
Πολεμικό Ναυτικό υποχρεώνεται να αποδεχθεί την απαράδεκτα περιορισμένη
μαχητικότητα αυτών των πλοίων, που θα οδηγήσει στην καταβύθισή τους,
προκειμένου κάποιος να εκτελέσει ένα πλήγμα εντυπωσιασμού, που ουδόλως θα
επηρεάσει την έκβαση του πολέμου.
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής