Τι «ψάχνει» το ΝΑΤΟ στην Ελλάδα – Τα 4 νέα project



Εγκαινιάζει τέσσερα κέντρα καινοτομίας στην Ελλάδα με στόχο τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών συστημάτων - Πού θα λειτουργήσουν, ποιοι θα συμμετάσχουν και ποιο θα είναι το αντικείμενό τους

Πριν από ένα μήνα, το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε την απόφασή του να βρεθεί στην αιχμή της τεχνολογίας, με μία σειρά από πρωτοβουλίες ενίσχυσης της καινοτομίας.

Άλλωστε, η Συμμαχία αντιμετωπίζει «σημαντικές προκλήσεις από ανατρεπτικές τεχνολογίες και καινοτομίες τόσο σε συμβατικές όσο και σε υβριδικές μεθόδους πολέμου», όπως παραδέχεται σε σχετική ανακοίνωσή της.

Ο Επιταχυντής Αμυντικής Πρωτοβουλίας (Defence Innovation Accelerator for the North Atlantic) ή αλλιώς “DIANA” θα φέρει το προσωπικό της Συμμαχίας σε επαφή με τις καλύτερες και πιο έξυπνες νεοφυείς επιχειρήσεις των κρατών μελών, με επιστημονικούς ερευνητές και εταιρείες τεχνολογίας με στόχο τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών συστημάτων της Συμμαχίας.

Το πρόγραμμα“DIANA” θα συντονίζεται από ένα περιφερειακό γραφείο στην Ευρώπη (σύμπραξη Εσθονίας-Ηνωμένου Βασιλείου) και ένα στη Βόρεια Αμερική (στον Καναδά).

Ο Χάρτης του DIANA περιλαμβάνει κέντρα δοκιμών και “επιτάχυνσης” σε 20 κράτη μέλη της Συμμαχίας. Μεταξύ αυτών είναι και η Ελλάδα, όπου έχουν επιλεγεί τέσσερα διαφορετικά σημεία, σε συνεργασία με τον «Δημόκριτο» και Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) .

Το newmoney συζήτησε με τον Moritz Zimmermann από το Τμήμα Αναδυόμενων Προκλήσεων Άμυνας του ΝΑΤΟ για τους λόγους που οδήγησαν τη Συμμαχία στην απόφαση να δημιουργήσει το πρόγραμμα DIANA και το ρόλο της Ελλάδας σε αυτό.

Τι ώθησε το ΝΑΤΟ να καταρτίσει τον «Επιταχυντή Αμυντικής Καινοτομίας DIANA» και πώς ακριβώς θα λειτουργήσει;

«Η εμφάνιση νέων τεχνολογιών όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η κβαντική και η αυτονομία αλλάζουν τον κόσμο. Στην άμυνα και την ασφάλεια, αυτά παρουσιάζουν κινδύνους και ευκαιρίες. Επομένως, ο στόχος του ΝΑΤΟ είναι να διατηρήσει το τεχνολογικό του πλεονέκτημα, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει την πιθανή χρήση αυτών των τεχνολογιών από τους αντιπάλους. Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, το 2021 στις Βρυξέλλες, ως μέρος της ατζέντας ΝΑΤΟ 2030, οι Συμμαχικοί ηγέτες συμφώνησαν να ξεκινήσουν τον Επιταχυντή Αμυντικής Καινοτομίας για τη ΒορειοΑτλαντική (DIANA) Συμμαχία και να ιδρύσουν ένα Ταμείο Καινοτομίας του ΝΑΤΟ.

Το DIANA θα αποτελείται από ένα πολιτικοστρατιωτικό δίκτυο με κέντρα εγκατεστημένα τόσο στην Ευρώπη, όσο και στη Βόρεια Αμερική. Στις 7 Απριλίου, δόθηκε η ανακοίνωση του ΝΑΤΟ για το αρχικό αποτύπωμα του DIANA. Αυτό το δίκτυο θα επιτρέψει τη δοκιμή, αξιολόγηση, επαλήθευση και επικύρωση νέων τεχνολογικών εξελίξεων. Οι τοποθεσίες επιτάχυνσης και τα κέντρα δοκιμών θα επιτρέψουν τη στενή συνεργασία μεταξύ τελικών χρηστών και καινοτόμων-ερευνητών. Θα ακολουθήσει μια προσέγγιση τεσσάρων βημάτων:

-Το ΝΑΤΟ θα εντοπίζει αρχικά κρίσιμες προκλήσεις άμυνας και ασφάλειας, για τις οποίες θα ήθελε να αναζητήσει τεχνολογικές λύσεις.

-Αυτές οι προκλήσεις θα μεταφράζονται σε δημόσιο κάλεσμα και θα κοινοποιούνται στο υπερατλαντικό δίκτυο καινοτόμων, μέσω του DIANA.

– Θα γίνεται επιλογή των καινοτόμων-ερευνητών που θα λάβουν επιχορηγήσεις και εκπαίδευση για να αναπτύξουν τις λύσεις μέσω των τοποθεσιών επιτάχυνσης DIANA. Θα πρέπει να επιδείξουν τα προϊόντα τους παράλληλα με τους επιχειρησιακούς τελικούς χρήστες σε ένα δίκτυο δεκάδων κέντρων βαθιάς τεχνολογίας σε όλη τη Συμμαχία.
Ενώ ωριμάζουν τα προϊόντα τους, οι νεοφυείς επιχειρήσεις θα υποβάλλονται σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, που θα τις καθιστά ικανές να πραγματοποιούν έργο στον ευαίσθητο τομέα της άμυνας και της ασφάλειας. Μέσω μιας διαγωνιστικής διαδικασίας, το μέγεθος της ομάδας θα περιοριστεί σε μικρό αριθμό καινοτόμων, που οι λύσεις τους θα υπόσχονται τις περισσότερες δυνατότητες.

– Οι Σύμμαχοι μπορούν να ενσωματώσουν τις πιο ελπιδοφόρες εξελίξεις σε εθνικά προγράμματα και διαδικασίες για την περαιτέρω ανάπτυξη και διαμόρφωση του προϊόντος και παράδοση στους τελικούς χρήστες. Προαιρετικά, το DIANA θα παρέχει υπηρεσία ταχείας υιοθέτησης στους Συμμάχους για την προώθηση της ανάπτυξης και υιοθέτησης αυτών των τεχνολογιών, είτε σε πολυεθνικό είτε σε πολυμερές επίπεδο, μεταξύ άλλων σε συνεργασία με κορυφαίους φορείς ενοποίησης συστημάτων και εταιρείες τεχνολογίας ή ακόμη και εταίρους του ΝΑΤΟ.»

Ποια θα είναι τα κριτήρια για την επιλογή μίας τεχνολογικής start up για πιθανή στρατιωτική χρήση;

«Τα κριτήρια ενδέχεται να προσαρμόζονται στις μεμονωμένες προκλήσεις άμυνας και ασφάλειας και στις σχετικές απαιτήσεις. Το DIANA θα αναζητήσει εταιρείες που έχουν ήδη μια εμπορική λύση που έχει τη δυνατότητα προσαρμογής/αναπτύξεως για σκοπούς άμυνας και ασφάλειας. Δεν σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε δικές μας εταιρείες, ούτε εταιρείες πλήρως εξαρτώμενες από έργα άμυνας. Οι επιλεγμένοι καινοτόμοι θα πρέπει να είναι βιώσιμοι πέρα από τα έργα της άμυνας και της ασφάλειας.»


Υπάρχει κίνδυνος πιθανών διαρροών ευαίσθητων στρατιωτικών πληροφοριών εκτός της Συμμαχίας;

«Η προστασία των τεχνολογικών εξελίξεων είναι βασικός πυλώνας των πρωτοβουλιών καινοτομίας του ΝΑΤΟ. Το DIANA θα φροντίσει ώστε οι καινοτόμοι να έχουν επίγνωση των επιπτώσεων σε περίπτωση συνεργασίας με πιθανούς αντιπάλους και ανταγωνιστές. Ταυτόχρονα, το DIANA στοχεύει στη δημιουργία εναλλακτικών περιβαλλόντων χρηματοδότησης, για να δώσει στους καινοτόμους Συμμάχους πρόσβαση σε αξιόπιστους πόρους.»

Το πρόγραμμα DIANA ξεκινά με 4 τοποθεσίες στην Ελλάδα. Θα μπορούσατε να μας πείτε ποιες είναι, γιατί τις επέλεξε το ΝΑΤΟ και σε ποιους τομείς περιμένετε να βοηθήσουν οι Έλληνες καινοτόμοι;

«Η Ελλάδα έχει προσφέρει:
– Τοποθεσίες Επιτάχυνσης σε: Δημόκριτο -Αθήνα και ΙΤΕ στην Κρήτη
– Κέντρα Δοκιμών σε: ΕΚΕΤΑ (Θεσσαλονίκη), ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος (Αθήνα), Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας ΙΤΕ (Πάτρα) και Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, ΙΤΕ (Ηράκλειο).
Τα κέντρα δοκιμών είναι εξειδικευμένα σε τεχνητή νοημοσύνη, τεχνολογίες αυτονομίας, δεδομένα, κβαντική τεχνολογία, βιοτεχνολογίες και νέα υλικά.

Πόσοι Έλληνες καινοτόμοι θα συμμετάσχουν στο έργο και περιμένετε να αυξηθεί ο αριθμός αυτός στο μέλλον;

«Οι Έλληνες καινοτόμοι θα αποκτήσουν πρόσβαση στις τέσσερις τοποθεσίες στην Ελλάδα και σε όλες τις άλλες τοποθεσίες σε ολόκληρη τη Συμμαχία. Το πρόγραμμα DIANA θα κλιμακώσει το δίκτυό του μόλις δημιουργηθεί.»

Παράλληλα, το ΝΑΤΟ εγκαινιάζει το Ταμείο Καινοτομίας, που αναμένεται να επενδύσει ένα δισεκατομμύριο ευρώ σε αναδυόμενες και παρεμβατικές τεχνολογίες. «Το Ταμείο αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από τη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης. Μετά από αυτό θα ξεκινήσει η ενασχόληση με τις νεοφυείς επιχειρήσεις» διευκρίνισε ο Moritz Zimmermann.