Εμπορικός, στρατιωτικός και αναπτυξιακός εταίρος με την Αίγυπτο-Τι θα γίνει με
το Ισραήλ μετά την νέα κυβέρνηση
Η τρέχουσα κατάσταση στη Μέση Ανατολή λειτουργεί κυρίως υπέρ της Κίνας και των
οικονομικών της προτεραιοτήτων, καθώς το Πεκίνο προσπαθεί να αποκτήσει επιρροή
στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, ενώ προσπαθεί να απομακρύνει όσο το δυνατόν
περισσότερο και να αποφύγει περίπλοκες εθνικές αντιπαλότητες και σεχταριστικές
συγκρούσεις στην περιοχή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ξοδεύουν τεράστια
χρηματικά ποσά για την καταπολέμηση εξτρεμιστικών ομάδων και την προστασία της
ελευθερίας της ναυσιπλοΐας στις χώρες του Κόλπου και τα θαλάσσια στενά στην
περιοχή, και εδώ η Κίνα επωφελείται άμεσα από τη σταθερότητα των τιμών του
πετρελαίου.
Σε μια νέα εξέλιξη, το Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ του
Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ θεώρησε ότι οι σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Ηνωμένων
Πολιτειών, μετά την νέα αμερικανική διοίκηση με επικεφαλής τον Joe Biden,
είναι υπό δοκιμή... στο πλαίσιο των εντάσεων αναφορικά με τις νέες
αμερικανικές κυβερνητικές σχέσεις με το Ισραήλ, σε συγκεκριμένα εξωτερικά
ζητήματα, και τη σημαντική διάβρωση της θέσης του Ισραήλ ως κέντρο συναίνεσης
μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες και «ως η μόνη
δημοκρατική χώρα στη Μέση Ανατολή».
Όσον αφορά τη στρατιωτική συνεργασία Αιγύπτου-Κίνας και την έκταση της
επίδρασής της στην Ουάσινγκτον και τον σύμμαχό της (Ισραήλ), σημειώνεται ότι
αυτή η αξιοσημείωτη ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων μεταξύ Αιγύπτου και Κίνας
μέσω αναπτυξιακών σχεδίων της Κίνας στην Αίγυπτο έχει ενθαρρύνει τις ηγεσίες
και των δύο χωρών σε περισσότερους τομείς. Επί παραδείγματι συζητήθηκε η
δυνατότητα του Καΐρου να αποκτήσει κινεζικές συσκευές που είχαν
προγραμματιστεί να λειτουργούν σε ένα αμερικανικό σύστημα προειδοποίησης και
μπλοκαρίσματος, ή ακόμη τη βοήθεια της Κίνας προς την Αίγυπτο στην παροχή
προηγμένης τεχνολογίας για την παρακολούθηση του Διαδικτύου, ιδίως για την
παρακολούθηση εξτρεμιστικών και τρομοκρατικών στοιχείων στο Διαδίκτυο. Επίσης
Αίγυπτος και Κίνα άνοιξαν διαύλους επικοινωνίας για τη δημιουργία ενός
πυρηνικού αντιδραστήρα στην Αλεξάνδρεια, ή για την απόκτηση κινεζικών όπλων,
πυραύλων και συμφωνιών για τανκ και άλλα είδη κινεζικού στρατιωτικού
εξοπλισμού.
Η Αίγυπτος θεωρείται η σημαντικότερη στρατιωτική δύναμη στη Μέση Ανατολή και
ταυτόχρονα μεταξύ των σημαντικότερων αγορών για κινέζικα όπλα. Σύμφωνα με το
έργο «China Power» που ξεκίνησε από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών
στην Ουάσινγκτον, όλες οι αφρικανικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου
είναι ο πρώτος προορισμός για τα κινεζικά όπλα στην Αφρική κι αντιπροσωπεύουν
(42%) των συνολικών κινεζικών στρατιωτικών εξαγωγών.
Παράλληλα διαπιστώνουμε ότι ένα από τα πιο σημαντικά θεμέλια της ισραηλινής
θεωρίας ασφάλειας είναι οι στενότερες σχέσεις με τις μεγάλες και ενεργές χώρες
του κόσμου και τη δημιουργία διεθνών και περιφερειακών συμμαχιών, που
συμβάλλουν στη σταθεροποίηση της παρουσίας, ενισχύοντας τις στρατιωτικές του
δυνατότητες, και στη συνέχεια στην προσφορά βοήθειας για να περικυκλώσουν τον
αραβικό κόσμο. Επομένως, διαπιστώνουμε ότι μια από τις σημαντικότερες
στρατιωτικές και στρατηγικές συμμαχίες που έχει συνάψει το Ισραήλ με τον
εξωτερικό κόσμο ήταν η συμμαχία με την Κίνα, η οποία προκάλεσε πολλές
αναταραχές και κρίσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και του
κορυφαίου συμμάχου της στην περιοχή...
Αλλάζει στάση η νέα κυβέρνηση του Ισραήλ;
Εσχάτως πάντως ως γνωστόν το Ισραήλ άλλαξε κυβέρνηση και μαζί και θέση...;
Το Ισραήλ υποστήριξε μια δήλωση που επικρίνει την Κίνα στο Συμβούλιο
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, αφού πιέστηκε να το κάνει από την
κυβέρνηση Μπάιντεν.
Αυτό τουλάχιστον ανέφεραν αξιωματούχοι των ΗΠΑ και του Ισραήλ την Τρίτη.
Αυτή είναι μια σημαντική αλλαγή πολιτικής από την νέα κυβέρνηση του Ισραήλ.
Υπό τον πρώην πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου, το Ισραήλ απέφυγε να εκφράσει
οποιαδήποτε κριτική για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα -
πιέζοντας για στενότερους δεσμούς με το Πεκίνο και αντιστεκόμενο στην πίεση
από την κυβέρνηση Τραμπ να περιορίσει τις κινεζικές επενδύσεις στο Ισραήλ. Η
δήλωση, η οποία υπεγράφη από περισσότερες από 40 χώρες, εξέφρασε «σοβαρή
ανησυχία» για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την κινεζική
κυβέρνηση κατά της μειονότητας των Ουιγούρων στο Σινγιάνγκ, τους πολίτες στο
Χονγκ Κονγκ και το Θιβέτ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πριν από αρκετές ημέρες, η αμερικανική πρεσβεία στο
Ισραήλ εξέδωσε επίσημο αίτημα στο ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών ζητώντας του
να υποστηρίξει τη δήλωση κατά της Κίνας. Παρόμοιο αίτημα διαβιβάστηκε από
διπλωμάτες από την αποστολή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ στη Γενεύη στους Ισραηλινούς
ομολόγους τους. Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών συζήτησε το αίτημα και
αρκετοί αξιωματούχοι εξέφρασαν ανησυχίες για αντίδραση από το Πεκίνο, ανέφεραν
Ισραηλινοί αξιωματούχοι. Το ζήτημα παρουσιάστηκε στον υπουργό Εξωτερικών Yair
Lapid, ο οποίος αποφάσισε να αποδεχτεί το αίτημα των ΗΠΑ και να υποστηρίξει τη
δήλωση.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι ήλπιζαν ότι η απόφαση δεν θα προσελκύσει μεγάλη
προσοχή, αλλά Κινέζοι αξιωματούχοι πίεσαν τους Ισραηλινούς ομολόγους τους να
μην υποστηρίξουν τη δήλωση και διαμαρτυρήθηκαν μετά τη δημοσίευση της δήλωσης.
Συμπεράσματα
Εν κατακλείδι οι σχέσεις της Αιγύπτου και των χωρών της περιοχής της Μέσης
Ανατολής με την Κίνα, μέσω της «Πρωτοβουλία Belt and Road», στην οποία
αναφερθήκαμε χθες, ανησυχούν τις ΗΠΑ για τους ακόλουθους λόγους:
1. Αυτές οι χώρες βλέπουν την νέα παγκόσμια τάση προς τα ανατολικά με
πρωταγωνιστή την Κίνα, να εξυπηρετεί τις οικονομικές φιλοδοξίες και συμφέροντά
τους.
2. Η σημασία της κινεζικής πρωτοβουλίας για την Αίγυπτο και την περιοχή, και
το έργο της (Belt and Road), που περιέχει έναν εμπορικό κόμβο που ενισχύει την
εμπορική παρουσία της Κίνας στις παγκόσμιες αγορές μέσω του άξονα του καναλιού
του Σουέζ της Αιγύπτου, με τρόπο που την βοηθά να ανοίξει νέες αγορές και
πρόσβαση στον κόσμο μέσω της αιγυπτιακής πλευράς.
3. Η σημασία του νομισματικού άξονα της «Πρωτοβουλίας Belt and Road» που
επιδιώκει να κάνει το κινεζικό «Γιουάν» παγκόσμιο νόμισμα, με τρόπο που θα
ελευθερώνει την παγκόσμια οικονομία - Αίγυπτο και Μέση Ανατολή ως σημαντικό
μέρος αυτού - από το να στηρίζεται στο αμερικανικό δολάριο ως παγκόσμιο
νόμισμα πληρωμών.
4. Η κινεζική πρωτοβουλία έχει επίσης γεωπολιτική και στρατηγική διάσταση,
ώστε να μπορεί να συνδέσει την Αίγυπτο με όλες τις χώρες του κόσμου από τις
οποίες περνάει αυτός ο δρόμος με στενές σχέσεις μέσω της κοινής τους
συνεργασίας τους με την Κίνα
5. Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν με ανησυχία το αποτέλεσμα της αυξανόμενης επιρροής
και της στρατιωτικής παρουσίας της Κίνας και των αμυντικών εταιρικών σχέσεων
μεταξύ του Πεκίνου, του Καΐρου, του Ισραήλ και διαφόρων χωρών στη Μέση
Ανατολή, καθώς η Κίνα δεν περιορίζεται πλέον στην συνεργασία με την Αίγυπτο
και τις χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής μόνο στον οικονομικό
και πολιτιστικό τομέα, αλλά έχει προχωρήσει πέρα από αυτήν, και περιλαμβάνει
και διπλωματικούς και αμυντικούς τομείς.
6. Η επιθυμία του Πεκίνου να διατηρήσει την ασφάλεια και τη σταθερότητα της
Μέσης Ανατολής και των επενδύσεών του εκεί, ώθησε περαιτέρω τις στρατιωτικές
σχέσεις Αιγύπτου-Κίνας , και το Πεκίνο αύξησε τον όγκο των στρατιωτικών και
αμυντικών του εξαγωγών προς το Κάιρο και την ευρύτερη περιοχή (όπλα,
στρατιωτικός εξοπλισμός, συσκευές παρακολούθησης Διαδικτύου και κατασκοπείας
για τον έλεγχο τρομοκρατικών στοιχείων, κυττάρων, οργανώσεων και των διανομών
τους και άλλα)
7. Επιπλέον, η Κίνα υιοθετεί ένα αναπτυξιακό μοντέλο που επιδιώκει να
ενσωματώσει τον πολιτικό αυταρχισμό με πρότυπα, πολιτικές, προγράμματα και
μεταρρυθμίσεις της οικονομικής ανάπτυξης, προκειμένου να κερδίσει αποδοχή και
πολιτική νομιμότητα μεταξύ των πολιτών και των μαζών, το οποίο θεωρείται από
πολλούς Αιγύπτιους και ξένους αναλυτές ως μοντέλο για το Κάιρο πολιτικά,
οικονομικά και μιντιακά
Κατά συνέπεια όλων των παραπάνω, είναι πιθανό ότι ο αυξανόμενος ρόλος της
Κίνας στην Αίγυπτο, το Ισραήλ, τη Βόρεια Αφρική και τις χώρες της Μέσης
Ανατολής θα έχει οικονομικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις που έχουν μεγάλη
επιρροή στις χώρες της περιοχής και σε όλο τον κόσμο, ειδικά στο πλαίσιο της
αντιπαλότητας ΗΠΑ-Κίνας.
Το αναπόφευκτο αποτέλεσμα είναι ότι οι σχέσεις της Κίνας με τις Ηνωμένες
Πολιτείες στο πλαίσιο αναζήτησης περιοχών επιρροής και διασφάλισης συμφερόντων
οδηγούν σε περισσότερες συνεργασίες ή σύγκρουσεις μεταξύ των δύο μερών, και το
πιο σημαντικό είναι η έκταση της ικανότητας κάθε μέρους να προσελκύει άλλους
σε ένα καλό πλαίσιο ανταγωνισμού και πλουραλισμού, μακριά από την ιδέα της
μονομερούς ηγεμονίας λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα όλων.