Η επέκταση των Ειδικών Δυνάμεων από την Ροδόπη μέχρι την Μεγίστη



Από Σάββας Δ. Βλάσσης

Στις 23 Δεκεμβρίου ο Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος επισκέφθηκε Μονάδες και Σχηματισμούς των Ενόπλων Δυνάμεων στην Ροδόπη και στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, για ανταλλαγή ευχών με το προσωπικό. Μεταξύ άλλων, όπως αναφέρθηκε στο σχετικό δελτίο Τύπου και το βίντεο του ΓΕΕΘΑ, ο Αρχηγός επισκέφθηκε και την έδρα του 1ου Λόχου Βάσεως Εκπαιδεύσεως Επιχειρήσεων Ειδικών Δυνάμεων (1ος Λ/ΒΕΚΕΕΔ) στην Νέα Σάντα Ροδόπης, όπου παρευρέθη και ο Δήμαρχος Μαρωνείας – Σαπών Κωνσταντίνος Χαριτόπουλος.

Η μονάδα συγκροτήθηκε το 2010 στην περιοχή Αρριανών Ροδόπης με την ονομασία Προκεχωρημένο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ειδικών Δυνάμεων (ΠΡΟΚΕΕΔ) αλλά το στρατόπεδο λειτουργούσε και παλαιότερα, φιλοξενώντας εκ περιτροπής ανά τρίμηνο λόχο της Δ΄ Μοίρας Καταδρομών. Η τοποθεσία είναι κομβικής σημασίας επειδή η Νέα Σάντα είναι το τελευταίο χωριό με χριστιανικό πληθυσμό από Δυσμάς μέχρι το με μεικτό πληθυσμό Μέγα Δέρειο ανατολικά. Από την Νέα Σάντα μέχρι το Μέγα Δέρειο, όλα τα χωριά προς Βορρά είναι αμιγώς μειονοτικά, δημιουργώντας δυνητικώς ευμενείς προϋποθέσεις εξορμήσεως και δράσεως τουρκικών τμημάτων σε περίοδο εντάσεως, κρίσεως ή συρράξεως.

Το στρατόπεδο είχε παύσει να λειτουργεί το 1983 αλλά προ της εντεινόμενης τουρκικής απειλής, κατέστη αναγκαία η επαναλειτουργία του και η παρουσία καταδρομέων. Στις 2 Δεκεμβρίου 2010 είχε πραγματοποιηθεί η τελετή ονοματοδοσίας σε Στρατόπεδο Αντιστρατήγου Νικολάου Κυρούδη. Ο τότε Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγος Φραγκούλης Φράγκος, είχε δηλώσει κατά την διάρκεια της τελετής ότι «οι υπηρεσιακές ανάγκες επέβαλλαν την δημιουργία του Προχωρημένου Κέντρου Εκπαιδεύσεως Ειδικών Δυνάμεων» και οι ευεργετικές συνέπειες της αποφάσεως έγιναν αισθητές από τον πρώτο καιρό λειτουργίας του ΠΡΟΚΕΕΔ, που εν συνεχεία μετονομάσθηκε σε 1ος Λ/ΒΕΚΕΕΔ και αποτελεί ανεξάρτητο λόχο της 1ης Ταξιαρχίας Καταδρομέων – Αλεξιπτωτιστών.




Στο φωτογραφικό υλικό εμφανίζονται καταδρομείς με τον εξοπλισμό τους, drone πολιτικών προδιαγραφών DJI αλλά και οχήματα, μεταξύ των οποίων HMMWV.

Το διήμερο 24-25 Δεκεμβρίου, ο ΥΦΕΘΑ Νικόλαος Χαρδαλιάς επισκέφθηκε το νησιωτικό σύμπλεγμα Καστελλορίζου, όπου εμφανής ήταν η παρουσία καταδρομέων, όπως και άλλες φορές τα τελευταία χρόνια, κατά τις επισκέψεις επισήμων και αξιωματούχων. 

Σε δημοσιοποιηθέν σχετικό φωτογραφικό υλικό, διακρίνονται Αμφίβιοι Καταδρομείς με τυπικό οπλισμό και εν γένει υλικό ενώ όπως είναι αναμενόμενο, διαθέτουν ταχύπλοα σκάφη. Με τα τελευταία εξασφαλίζεται βασική ικανότητα θαλασσίων μεταφορών στις μικρονήσους και νησίδες του συμπλέγματος, όπου υπάρχουν μικρότερες φρουρές, σε Ρω και Στρογγύλη. Εξασφαλίζεται επίσης βασική ικανότητα αμφιβίων ενεργειών μικρής κλίμακας.

Υπάρχουν όμως και εξαιρέσεις, καθώς κατά τις εκδηλώσεις για την 78η επέτειο της απελευθερώσεως της Μεγίστης, τον περασμένο Σεπτέμβριο, το τμήμα των Αμφιβίων Καταδρομέων εμφανίσθηκε με μικρά οχήματα παντοδαπού εδάφους ATV (4×4) τύπου Sportsman της αμερικανικής Polaris. Με τα οχήματα αυτά διευκολύνονται οι μετακινήσεις σε ανώμαλο έδαφος και προφανώς η διάθεση των οχημάτων κρίθηκε απαραίτητη για την συγκεκριμένη φρουρά, στην οποία είναι φυσιολογικό να αποδίδει ιδιαίτερη προτεραιότητα η ηγεσία.

Οι δύο περιπτώσεις, σε Νέα Σάντα Ροδόπης και Μεγίστη, αναδεικνύουν τις αυξημένες επιχειρησιακές απαιτήσεις από τις μονάδες των Ειδικών Δυνάμεων. Όπως φαίνεται, η κάλυψή τους απαιτεί την συγκρότηση ανεξαρτήτων υπομονάδων, εξέλιξη η οποία επηρεάζει τις υφιστάμενες μονάδες Ειδικών Δυνάμεων που ήταν υποχρεωμένες να “υπερεπεκταθούν”. Επειδή η στρατιωτική θητεία είναι μικρής διαρκείας και το επαγγελματικό προσωπικό τα τελευταία έτη συρρικνώθηκε, το ποσοστό επανδρώσεως των μονάδων μειώθηκε, με αποτέλεσμα τέτοιες ανεξάρτητες υπομονάδες να επιβαρύνουν περισσότερο την κατάσταση. Καθώς η προτεραιότητα σε αυτές είναι προφανής για πολύ σοβαρούς λόγους κατά την κρίση της ηγεσίας αλλά αυτό λειτουργεί εις βάρος των μονάδων από πλευράς διαθέσιμου προσωπικού, το αποτέλεσμα ήταν να καταστεί αναπόφευκτη η ανάγκη μειώσεως των μονάδων, προκειμένου να βελτιωθεί η επάνδρωση και η ετοιμότητα συνολικώς.

Αυτό αποτυπώθηκε άλλωστε και στην Νέα Δομή Δυνάμεων 2020-2034, που εγκρίθηκε από την κυβέρνηση τον περασμένο Απρίλιο. Το πιο σημαντικό όμως για τις Ένοπλες Δυνάμεις γενικότερα, ήταν η κρίσιμης σημασίας απόφαση της κυβερνήσεως να αυξήσει τους ΟΒΑ, ΕΠΟΠ καθώς και τους εισακτέους στις παραγωγικές σχολές, όπως είχε ζητήσει το ΓΕΕΘΑ. Κάτι που για τις Ειδικές Δυνάμεις, έχει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα σε όλα τα επίπεδα.