Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στην καθιερωμένη συνάντηση για ανταλλαγή ευχών εν όψει των Χριστουγέννων και
της Πρωτοχρονιάς με τους διαπιστευμένους συντάκτες, ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας
αναφέρθηκε σε διάφορα θέματα, χωρίς όμως να θελήσει να επεκταθεί ιδιαιτέρως σε
ζητήματα εξοπλιστικών προγραμμάτων.
Ο ΥΕΘΑ διευκρίνισε ότι η διαδικασία νέας προτεραιοποιήσεως στους εξοπλισμούς,
δεν συνεπάγεται απαραιτήτως και αναστολή αυτών, θέση η οποία συμβαδίζει
απολύτως με την εκτίμηση που εξέφρασε, ότι η τουρκική απειλή που τα τελευταία
έτη κλιμακώθηκε χαρακτηριστικά, δεν έχει παύσει να υφίσταται. Η αίσθηση όμως
για “πάγωμα” των εξοπλισμών δεν έχει προκύψει από το πουθενά αλλά είναι το
αποτέλεσμα διαρροών εκ του ιδίου του υπουργείου προς διάφορα μέσα, για
συγκεκριμένα προγράμματα που “κόβονται” ή όχι. Αναφερόμενος στην απόφαση
εξαιρέσεως των αμυντικών δαπανών που αποφάσισε η ΕΕ, ο ΥΕΘΑ είπε ότι αποτελεί
σημαντική εξέλιξη για την Ελλάδα, την οποία ενδιαφέρουν κυρίως οι εξοπλισμοί
από πλευράς δαπανών, αλλά ότι έγινε δεκτή η πρόταση μόνο κατά το 1/4, αφού
υπάρχουν “αστερίσκοι” όσον αφορά την εφαρμογή του μέτρου.
Στο θέμα της αποστολής φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο του Άντεν, ο
ΥΕΘΑ τόνισε την ιδιαίτερη σημασία που έχει για τα εθνικά συμφέροντα η απόφαση
αυτή, ιδίως στην συγκεκριμένη χρονική συγκυρία. Ο κ. Δένδιας σημείωσε ότι πριν
την επίσημη ανακοίνωση είχε ενημερώσει τους αρμοδίους “τομεάρχες” των άλλων
κομμάτων για την κυβερνητική πρόθεση.
Σε ερωτήσεις για την Αμυντική Βιομηχανία καθώς και την πρωτοβουλία προωθήσεως
της καινοτομίας στην Έρευνα και Ανάπτυξη, ο ΥΕΘΑ σημείωσε ότι το οικοσύστημα
“είναι κάτι άλλο” από την Αμυντική Βιομηχανία, που όμως απαιτούν οι καιροί. Η
συζήτηση επικεντρώθηκε κυρίως στην ΕΑΒ, για την οποία ο ΥΕΘΑ είπε ότι “χωρίς
αυτήν δεν μπορούμε” κι ότι δεν είναι δυνατόν να φύγει από τον έλεγχο του
κράτους, υπονοώντας την κρίσιμη σημασία της για την εύρυθμη λειτουργία της
Πολεμικής Αεροπορίας. Το πρόβλημα στην συντήρηση αεροπορικού υλικού είναι
μεγάλο και πρέπει να λυθεί ενώ σημείωσε ότι αναμένεται η παράδοση ενός ακόμη
συντηρημένου C-130 αυτό το διάστημα. Ο Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος
που παρακολουθούσε, συμπλήρωσε απευθυνόμενος στον ΥΕΘΑ, ότι δεν είναι μόνο η
Πολεμική Αεροπορία αλλά και οι άλλοι Κλάδοι που επηρεάζονται από την κατάσταση
της ΕΑΒ.
Σε ερώτηση του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ αν εξακολουθεί να υπάρχει αναζήτηση για
στρατηγικό επενδυτή, ο κ. Δένδιας είπε ότι δεν υφίσταται αυτό και ότι επιδίωξη
είναι η εξυγίανση της εταιρείας. Επί του συγκεκριμένου, αναρωτήθηκε πώς σε
ενδεχόμενη είσοδο ενδεικτικώς της αμερικανικής Lockheed Martin στην ΕΑΒ,
θα μπορούσε να εξακολουθεί η συντήρηση μη αμερικανικής προελεύσεως
υλικού, όπως τα Rafale ή τα ελικόπτερα Super Puma. Πρόκειται φυσικά για
αβάσιμο ή προσχηματικό επιχείρημα, καθώς από την πρώτη εποχή λειτουργίας της
ΕΑΒ υπό τον έλεγχο της Lockheed Martin στο δεύτερο ήμισυ της δεκαετίας του
1970, γινόταν απροβλημάτιστα συντήρηση των γαλλικών Mirage F.1CG. Ωστόσο, ούτε
και περισσότερο διαφωτιστικός έγινε ο ΥΕΘΑ ως προς την εξυγίανση της ΕΑΒ,
δηλαδή με ποιο σχέδιο και μέτρα θα επιτευχθεί αυτό. Κατέληξε όμως, ότι προέχει
η εξυγίανση και μετά μπορεί να αναζητηθεί στρατηγικός επενδυτής… Είναι σαφές
ότι έχουμε μεταβολή της κυβερνητικής πολιτικής, για την οποία δεν δίδεται
επισήμως εξήγηση, καθώς στις αρχές του 2023 η κυβέρνηση είχε κινήσει σχετική
διαγωνιστική διαδικασία καταθέσεως προσφορών, με αποτέλεσμα την εκδήλωση
ενδιαφέροντος από την Lockheed Martin κι εν συνεχεία και ευρωπαϊκούς οίκους.
Ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ έθεσε ερώτημα για την υπόθεση των αξιώσεων της γερμανικής KMW
έναντι του Ελληνικού Δημοσίου, που τελικώς δεν αποφεύχθηκε η παραπομπή στο
Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο (ICC) και τί αναμένει να κερδίσει η ελληνική
πλευρά, ο ΥΕΘΑ αποκρίθηκε ότι δεν αποφασίζει μόνος αλλά λαμβάνεται υπ’ όψιν
και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Ερωτώμενος ποια ήταν η επιδίωξη της
ελληνικής πλευράς, τί διεκδίκησε, στην διαπραγμάτευση όλο το προηγούμενο
διάστημα, ο κ. Δένδιας είπε ότι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους δεν του
παρουσίασε πρόταση νομικώς επωφελή! Η απάντηση, ήταν ουσιαστικά “πέταγμα της
μπάλας στην εξέδρα” καθώς το ΝΣΚ γνωμοδοτεί από νομικής απόψεως ενώ η κατάθεση
προτάσεων σε μια διαπραγμάτευση είναι ευθύνη του ΥΕΘΑ. Ζητώντας διευκρίνιση
για το αν τώρα πλέον, αναμένουμε απλώς την απόφαση του ICC, ο ΥΕΘΑ
συγκατένευσε. Παραμένει η απορία, για ποιον λόγο επί τριετία υποτίθεται ότι η
κυβέρνηση επεδίωκε εξεύρεση εξωδικαστικής συμβιβαστικής λύσεως, αν δεν υπήρχε
κανένα πρόβλημα από την δικαστική οδό. Είναι σαφές ότι, όπως και στην υπόθεση
της ΕΑΒ, υπάρχει κυβερνητική αλλαγή πολιτικής χωρίς εξηγήσεις, που εκπέμπει
ασυνέπεια λόγων και πράξεων.
Ερωτηθείς για το τί πρόκειται να γίνει με την ΕΑΣ, ο ΥΕΘΑ είπε ότι προέχει η
εξυγίανση της ΕΑΒ και μετά θα έλθει η σειρά της ΕΑΣ, δείχνοντας ότι ήθελε να
υποβαθμίσει ή να αποφύγει το θέμα. Είναι μία ένδειξη όμως ότι δεν υφίσταται
ενιαίο συνολικό κυβερνητικό σχέδιο για τις κρατικές βιομηχανίες αλλά γίνονται
αποσπασματικές ενέργειες.
Ο ΥΕΘΑ αναφέρθηκε και στο φιλόδοξο πρόγραμμα ανεγέρσεως στρατιωτικών οικιών
ανά την επικράτεια, προς εξυπηρέτηση των στελεχών. Πρόκειται για πρόγραμμα
συνολικού κόστους 168 εκατ. €. Εξ αυτών, ποσοστό 20% θα διατεθεί σε άλλους
δημοσίους λειτουργούς.
Η όλη συζήτηση με τους διαπιστευμένους συντάκτες έγινε “στο πόδι”, καθώς ο
ΥΕΘΑ, ενώ είναι αναμφίβολα επικοινωνιακός και καλός συζητητής, σε αντίθεση με
τους προκατόχους του δεν προτίμησε μία πιο άνετη συζήτηση στο σαλόνι. Η δε
επαφή, ήταν σχετικώς σύντομη και ο ΥΕΘΑ είπε κατ’ επανάληψη ότι δεν θέλει να
“βαρύνει” την συζήτηση, σε συγκεκριμένες ερωτήσει κυρίως για την Αμυντική
Βιομηχανία.